Δημήτρης Ι. Καραμβάλης- Οδυσσέας Ελύτης - «Η Προσθαλάσσωση τού Ονείρου»



Δημήτρης Ι. Καραμβάλης

Οδυσσέας Ελύτης
«Η Προσθαλάσσωση τού Ονείρου»
Τριάντα τρία κείμενα και άρθρα για την ποίησή του
   [Εκδόσεις «ΔΡΟΜΩΝ», Αθήνα 2015, σχ. 8ο (2 Χ 14), σσ.176]


   ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

Τον επίτιμο δικηγόρο και δημοσιογράφο κ. Δημήτρη Ι. Καραμβάλη έχουμε γνωρίσει, ήδη, ως δόκιμο ποιητή, του οποίου θαυμάσια ποιητικά έργα έχουμε παρουσιάσει στο παρελθόν από τις στήλες αυτής της ίδιας έγκριτης εφημερίδας. Σήμερα τον γνωρίζουμε και ως βαθύ ανατόμο και αναλυτή τού έργου τού νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη, μέσα από μιαν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη του, την οποία και μας έκανε πρόσφατα γνωστή, υπό τον τίτλο: «Οδυσσέας Ελύτης- Η προσθαλάσσωση τού ονείρου».
Στην εν λόγω μελέτη εμπεριέχονται τριάντα τρία κείμενα και άρθρα γύρω από την ποίηση τού Οδυσσέα Ελύτη. Πρόκειται, τωόντι, για μιαν εξαιρετικά σπουδαία μελέτη- συμβολή στο ελίτιο έργο, με σημεία που φανερώνουν βαθιά γνώση αυτού, που, προφανώς, απορρέει τόσο από πολύχρονες μελέτες, όσο και από σχέσεις προσωπικής γνωριμίας και φιλίας που ένωναν επί χρόνια τους δύο ποιητές, όπως αυτό καθίσταται φανερό και από σειρά όλη επιστολών, που αντηλλάγησαν μεταξύ τους και δημοσιεύονται μέσα από τις σελίδες τού βιβλίου. 
Ειδικότερα επί τού βιβλίου, στο κεφάλαιο «Η Γλώσσα και ο Ελύτης» ο κ. Καραμβάλης μελετά την εξαιρετική ευαισθησία τού λεξιπλάστη ποιητή για την ελληνική μας γλώσσα («τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική. μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές τού Ομήρου»). Μια γλώσσα τόσο πλούσια και μοναδική, στην οποία, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο συγγραφέας, με άλλη λέξη υποδηλώνεται ο «έρωτας» και με άλλη λέξη η «αγάπη», εκεί που οι Άγγλοι τα καλύπτουν και τα δυο με μία μόνο λέξη: love και τονίζει με σθένος το αμετάθετο χρέος των πνευματικών ανθρώπων να τη διαφυλάξουν αμόλυντη από κάθε κακή επιρροή και χρήση.
Στο κεφάλαιο «Η αυτοπροσωπογραφία τού Ελύτη» (ένας σε βάθος φωτισμός) φωτίζονται όλες, γενικά, οι φάσεις τής ζωής τού ποιητή και επισημαίνεται, χαρακτηριστικά, η διαπίστωση ότι χωρίς τη βιωμένη εμπειρία τού έπους τού Σαράντα, δεν θα είχε ποτέ ανοιχτεί στην ποίηση τού Ελύτη ο δρόμος για το κορυφαίο του δημιούργημα, το «Άξιον Εστί». Στο ίδιο κεφάλαιο ο κ. Καραμβάλης εστιάζει και στην ταύτιση τού Ποιητή με τους γενέθλιους τόπους τής Λέσβου, όπου, όπως ομολογεί: «σε κάθε φύλλο τής ελιάς υπάρχει η ταυτότητά μου»,αλλά και της Κρήτης, στην οποία, κάθε φορά που έρχεται, νιώθει βαθιά μέσα του κάτι σαν σκίρτημα να παλέβει. Προ πάντων, όμως, εστιάζει στον χώρο τού πολυτραγουδισμένου Αιγαίου, όπου, από αιώνες, αναπτύσσεται ένας ξεχωριστός και μοναδικός πολιτισμός.
Το «Μονόγραμμα», περαιτέρω, ένα από τα ομορφότερα ερωτικά ποιήματα που γράφτηκαν ποτέ, το σημαντικότερο ίσως ερωτικό ποίημα τού Ελύτη, με ιδιαίτερα έντονο το στοιχείο τού πόνου, αφορμάται από ένα προσωπικό βιωματικό γεγονός, τον χωρισμό του από αγαπημένο πρόσωπο, του οποίου τη γνωριμία επιχειρεί, τον καιρό εκείνο, να ξαναζήσει από την αρχή. Η απουσία, όμως, και η πληγή της είναι πολύ αισθητή και μεγάλη.
Το βαθιά διεισδυτικό και ερευνητικό όμμα τού κ. Καραμβάλη, σε ειδικό κεφάλαιο τής μελέτης του, διερευνά ακόμα και τα μουσικά όργανα που εμφανίζονται στην ποίηση τού Ελύτη, όπως την κιθάρα (στα «Ρω τού Έρωτα», που παίρνει τα λόγια και τα ταξιδεύει από χείλη σε χείλη), καθώς και το λαγούτο, το μπουζούκι, τον μπαγλαμά, το πιάνο και το βιολί.
Στον «Ήλιο τον Ηλιάτορα»- λέξη ελίτια, φτιαγμένη κατά το ομοιοκατάληκτο «βιγλάτορας»- ο γλωσσοπλάστης ποιητής προχωρεί σε ύμνο δοξαστικό προς τον Ήλιο, τον εκπρόσωπο τού φωτός και της κίνησης, σε ένα τοπίο καθαρά ελληνικό, με την εν λόγω σύνθεση, με τους πληθωρικούς συμβολισμούς της, να κλείνει με το γνωστό και χιλιοτραγουδισμένο «Τρελοβάπορο», αιώνιο σύμβολο τής Ελλάδος.
 Η μελέτη τού εν λόγω βιβλίου για τις «Επιδράσεις τής ομηρικής ποίησης στο έργο τού Οδυσσέα Ελύτη» αποτέλεσε εισήγηση τού συγγραφέα στο 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο, με θέμα: «Η αρχαία Ελλάδα και ο σύγχρονος κόσμος», που έγινε στην Αρχαία Ολυμπία, από 17- 22 Αυγούστου 1997 και οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Πατρών και τον Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας και αποδεικνύει όσο τίποτε άλλο το αμέριστο και συνεχές ενδιαφέρον τού Έλληνα Ποιητή για την ελληνική μας γλώσσα. Όπως παρατηρεί ο κ. Καραμβάλης στην ομιλία του αυτήν, ο Ελύτης πρώτος υπογράφει μια διακήρυξη τού Ελληνικού Γλωσσικού Ομίλου για τη διατήρηση τής ελληνικής γλώσσας και καταγγέλλει τα περί αυτήν κακώς κείμενα. Πρόκειται, όπως χαρακτηριστικά υποστηρίζει, για μιαν αδιάσπαστη συνέχεια γλώσσας και έθνους τριών χιλιάδων χρόνων, όπου οι ομηρικές λέξεις συνυπάρχουν και σήμερα ολοζώντανες και διατηρούνται στο σώμα και στο αίμα της γλώσσας μας, έτσι  που, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, ακόμη κι ένας ανίδεος ψαράς «ν’ ανεβάζει μέσ’ στα δίχτυα του τέσσερα πέντε αρχαία ελληνικά». Να σημειώσουμε, με την ευκαιρία, ότι οι περισσότερες αναφορές τού Ποιητή στην ομηρική ποίηση περιλαμβάνονται στο έργο του ο «Μικρός Ναυτίλος» (Ίκαρος- 1985).
 Συναφής κι εξίσου ενδιαφέρουσα και η μελέτη τού κ. Καραμβάλη για τις επιρροές- επιδράσεις τής Βίβλου στην Ποίηση τού Ελύτη. Είναι χαρακτηριστικό, τονίζει ο κ. Καραμβάλης, ότι η Ποίηση τού Ελύτη έχει πληθώρα χωρίων και φράσεων και λεκτικών σχημάτων από τα κείμενα τής Αγίας Γραφής, αλλά και, γενικότερα, διαπνέεται από μιαν ποιητική φόρμα και συγγένεια προς την εκκλησιαστική ποίηση και ιδιαίτερα προς αυτήν του κορυφαίου βυζαντινού υμνογράφου, Ρωμανού τού Μελωδού, ενώ η μορφή της Παναγίας είναι πανταχού παρούσα και αποτελεί την αγαπημένη τού Ποιητή μορφή.
Εν κατακλείδι, σημειώνουμε, κατ’ επιλογήν, μερικά και από τα λοιπά ενδιαφέροντα κεφάλαια τής παρουσιαζόμενης μελέτης τού κ. Καραμβάλη, χάριν τού γενικότερου ενδιαφέροντός τους, αλλά και χάριν των αναγνωστών μας με ειδικά περί την ποίηση τού Ελύτη ενδιαφέροντα: Ο νέος Ελύτης: «Δυτικά της λύπης» (Ανατολικά της χαράς!)- Δικαιοσύνη και νόμος στην ποίηση τού Οδυσσέα Ελύτη- Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας- Οδυσσέας Ελύτης: Τριλογία Θανάτου και ζωή ατελεύτητος- Σκέψεις για τη σχέση τού Ελύτη με τον υπερρεαλισμό- Η ψυχή στην ποίηση τού Οδυσσέα Ελύτη- Το ερωτικό στοιχείο στην ποίηση τού Οδυσσέα Ελύτη κ.λπ.           
 Ιδιαίτερες ευχές και ευχαριστίες στον αγαπητό και ακάματο εργάτη τού Λόγου και της Ποίησης, κ. Δημήτρη Καραμβάλη και γι’ αυτήν την τελευταία γόνιμη και δημιουργική παρουσία του στα Ελληνικά Γράμματα.

ΣΥΝΕΔΡΙΟ- ΤΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ- ΧΑΝΙΑ



   ΙΣΤΟΡΙΚΗ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ    ΚΡΗΤΗΣ

                              ΣΥΝΕΔΡΙΟ
 
             ΤΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

                                 ΧΑΝΙΑ
 
 Πνευματικό Κέντρο ( Ανδρέα Παπανδρέου 70 )
                            2ος όροφος
 
    Παρασκευή 2, Σάββατο 3 και Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2015

      ( Μνήμη  Γεωργίου Ν. Χατζιδάκι )
  
                       Πρόσκληση
 Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ιστορικής, Λαογραφικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Κρήτης σας προσκαλεί να παρακολουθήσετε τις εργασίες του Συνεδρίου για τα Τοπωνύμια της Κρήτης, οι οποίες θα λάβουν χώρα στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων, στην αίθουσα του 2ου ορόφου, στις 2,3 και 4 Οκτωβρίου 2015, σύμφωνα με το συνημμένο πρόγραμμα.




                Η πρόεδρος                                                                   Ο γραμματέας


Αρχόντισσα Παπαδερού – Ναναδάκη                                      Κώστας Μουτζούρης

 
 
                                         ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ


Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2015


17.00    Προσέλευση – Εγγραφή συνέδρων
17.30    Καλωσόρισμα – Χαιρετισμοί
Κήρυξη της έναρξης των εργασιών του Συνεδρίου από τον Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρο Αρναουτάκη


Α  ΣΥΝΕΔΡΙΑ    Προεδρείο : Ευτύχιος Τωμαδάκης και Μαριάννα Καβρουλάκη

18.00   Αντώνης Γεωργούλας, Οροθετώντας τον χώρο : Σκέψεις για τις χρήσεις και
            τις μεταβολές των τοπωνυμικών πρακτικών
18.20   Νίκος Παπαδογιαννάκης, Η τοπωνυμική έρευνα στην Κρήτη
18.40   Ειρήνη Καλφάκη, Το τοπωνυμικό και το μικροτοπωνυμικό του χωριού μου
             Γκαλαγκάδω Ακρωτηρίου
19.00   Μαρία Πατρελάκη, Το τοπωνυμικό και το μικροτοπωνυμικό των Στερνών
             Ακρωτηρίου
19.20    Κώστας Μουτζούρης, Το τοπωνυμικό της ευρύτερης περιοχής του
              Μαραθιού
19.40     Παρεμβάσεις – Συζήτηση
20.00     Διάλειμμα


  Β  ΣΥΝΕΔΡΙΑ    Προεδρείο  :  Αντώνης Γεωργούλας και Κώστας Ψαράκης

20.20    Ευτύχιος Τωμαδάκης, Συμπληρωματικά και ερμηνευτικά των τοπωνυμίων
             της  Σκάφης Σελίνου
20.40    Ιωάννα ( Νανά ) Χαλκιαδάκη, Το τοπωνυμικό της Σούγιας Σελίνου
21.00    Σταμάτης Αποστολάκης, Το τοπωνυμικό της Αγίας Ειρήνης Σελίνου και το
              μικροτοπωνυμικό του φαραγγιού της Αγίας Ειρήνης
21.20     Νίκος Μανουσάκης, Ένα οδοιπορικό στα τοπωνύμια του Σπανιάκου
              Σελίνου
21.40     Οδυσσέας Κουμαδωράκης, Το τοπωνυμικό της πάλαι ποτέ Κοινότητας
              Σαρακήνας και το μικροτοπωνυμικό του χωριού Χόνδρος Σελίνου
22.00- 22.20   Παρεμβάσεις – Συζήτηση

        
Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2015
 
Γ  ΣΥΝΕΔΡΙΑ   Προεδρείο :  Γιάννης Δημητρακάκης και Αργυρώ Μαυρεδάκη

9.00    Πέτρος Πανηγυράκης, Το τοπωνυμικό του Παϊδοχωρίου, του Νεροχωρίου
           και  των Αγίων Πάντων Χανίων
9.20    Ρούλα Βαβουλέ, Τα τοπωνύμια των Στροβλών Κισάμου όπως έχουν
            καταγραφεί πριν από εξήντα χρόνια από τον αείμνηστο Παντελή Βαβουλέ
9.30     Βασίλης Χαρωνίτης, Αναψηλαφώντας τα τοπωνύμια των Σισάρχων
Μυλοποτάμου
9.50    Άγγελος Μπούφαλης, Η τοπωνυμική έρευνα στον Ψηλορείτη :  Το
            Ανωγειανό αόρι
10.10    Σταύρος Φωτάκης, Το τοπωνυμικό της περιφέρειας του χωριού Άγιος
             Ιωάννης Χλιαρός της Επαρχίας Αμαρίου
10.30    Κωστής Ηλ. Παπαδάκης, Συνοικίες της πόλης του Ρεθύμνου στα χρόνια της
 Τουρκοκρατίας
10.50     Παρεμβάσεις – Συζήτηση
11.10 – 11.30   Διάλειμμα


 Δ   ΣΥΝΕΔΡΙΑ    Προεδρείο :  Ερατοσθένης Καψωμένος και Σταυρούλα
                                Μαρκουλάκη

11.30    Ιωάννης Βολανάκης, Προελληνικά τοπωνύμια της περιοχής Αμαρίου
              Ρεθύμνης ( και περιοχής Ψηλορείτη ) 
11.50     Ευστράτιος Σταυρουλάκης, Το τοπωνυμικό του χωριού Καλονύκτης
              Ρεθύμνης
12.10    Ευάγγελος Χαριτόπουλος, Ανασύνθεση του ιστορικού τοπίου.
             Χαρτογράφηση τοπωνυμίων στην ενδοχώρα του Ρεθύμνου
12.30    Μάρκος Βαγιωνάκης, ‘Πανωχώρι και Κατωχώρι’. Τοπωνυμική
              καταγραφή του Δημοτικού Διαμερίσματος Μαλακίου Ρεθύμνης
12.50    Γεώργιος  Κουρμούλης και Μιχάλης Κουρμούλης, Το τοπωνυμικό των
             Αγκουσελιανών Ρεθύμνου
13.10   Δήμητρα Κατσουλάκη, Το τοπωνυμικό του Αγίου Ιωάννου (πρώην Φοίνικα)
            Επαρχίας Αγίου  Βασιλείου Ρεθύμνης
13.30 – 13.50  Παρεμβάσεις - Συζήτηση

  Ε   ΣΥΝΕΔΡΙΑ   Προεδρείο :  Αρχόντισσα Παπαδερού και Κούλα Γιομελάκη
 
18.00    Ανδρέας Λενακάκης, Τοπωνυμικό του  Κρουσώνα Ηρακλείου
18.20        Μαρία – Στέλλα Ζεάκη,  Με αφορμή τον ‘μύλο του Σκούρου’ στον Ζαρό
Ηρακλείου,  σκέψεις για τη σημασία και τη λειτουργικότητα των
              τοπωνυμίων
18.40    Χρίστος Δάλκος, Η ετυμολογία του τοπωνυμίου ‘Γιούχτας’
19.00    Ευάγγελος Ρουσοχατζάκης, Το τοπωνυμικό του χωριού Μοχός Πεδιάδος
19.20    Παρεμβάσεις – Συζήτηση
19.40 – 20.00   Διάλειμμα
 
  ΣΤ   ΣΥΝΕΔΡΙΑ   Προεδρείο  :  Ιωάννης Βολανάκης και Βαρβάρα Περράκη

20.00    Κωνσταντίνος Γκαντάτσιος, Αγιώνυμα και εκκλησιαστικά τοπωνύμια στα
            όρια της Ιεράς Μητροπόλεως Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου
20.20    Βούλα Επιτροπάκη, Τοπωνυμική ‘γλωσσική μύλη’ στο Δωράκι
             Αστερουσίων
20.40   Μάριος Παπαδάκης και Ανδρέας Μανιός, Το μικροτοπωνυμικό του
             Κεραμουτσίου της Επαρχίας Μαλεβιζίου
21.00   Κωστής Ψυχογυιός, Επί τα τοπωνυμικά ίχνη του δομεστίκου Νικηφόρου
            στην ενδοχώρα του Χάνδακα. Η υπόθεση της ίδρυσης οικισμών υπό ρωμαίων
            στρατιωτών και ‘εθνικών’ συμμάχων του Φωκά μετά την ανάκτηση της
            Κρήτης από την κατοχή των Σαρακηνών.
21.20 – 21.40   Παρεμβάσεις – Συζήτηση
 
Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2015
 
 Ζ   ΣΥΝΕΔΡΙΑ  Προεδρείο :  Νίκος Παπαδογιαννάκης και Γρηγόρης
                              Γεωργουδάκης

10.00   Ζαχαρίας Σμυρνάκης, Περί των τοπωνυμίων της Κισάμου : Κισσάφι,
            Νταμορώ, Λιζιανά, Όμπωνας, Σομί, Υψωμένη Παναγιά
10.20   Ελπινίκη Νικολουδάκη – Σουρή, Το όνομα και το βίωμα στο τοπωνυμικό
             της γειτονιάς :  το παράδειγμα του ιστορικού κέντρου της κωμοπόλεως των
             Αρχανών
10.40   Ερρίκος Σκουλούδης, Τοπωνύμια της πρώην Κοινότητας Πραισού Σητείας
11.00   Μιλτιάδης Παπαδάκης, Τουρτούλοι Σητείας : ένα αμφιλεγόμενο τοπωνύμιο
             οικισμού με τα μικροτοπωνύμιά του
11.20      Μαρία Ζωγραφάκη, Συμβολή στο τοπωνυμικό του Δήμου Σητείας : Μελέτη τοπωνυμίων που προέρχονται από την τουρκική γλώσσα
11.40      Παρεμβάσεις – Συζήτηση
12.00 – 12.20   Διάλειμμα


 Η   ΣΥΝΕΔΡΙΑ   Προεδρείο  :  Ελπινίκη Νικολουδάκη  και Ευγενία
                               Παπαϊωάννου

12.20   Γεώργιος Ορφανός, ‘ Πόλεις και κώμαι’ στην Κρήτη του 1900 που, βάσει 
            της τότε απογραφής του πληθυσμού, φέρνουν ονόματα Αγίων ή της Θεοτόκου 
12.40    Θεόδωρος Πελαντάκης και π. Γεώργιος Φωτάκης, Αποθησαύριση και
             διάσωση τοπωνυμίων με ηλεκτρονικό τρόπο           
 13.00   Αταλάντη Μιχελογιαννάκη, Τοπωνύμια της Κρήτης σε επιγράμματα και
             κρητικά  δίστιχα – μαντινάδες
13.20    Ερατοσθένης Καψωμένος,  Παστελιανά ή Καστελλιανά; Σκορδαλός ή
             Σκορδαλού; Το πρόβλημα της παραφθοράς των τοπωνυμίων
13.40  Γιώργος Δελόπουλος,  Κάποια σημαντικά σλαβικά τοπωνύμια στην Κρήτη
14.00    Παρεμβάσεις – Συζήτηση
14.20 – 14.30   Απολογισμός
 
Οργανωτική Επιτροπή

Αρχόντισσα Παπαδερού - Ναναδάκη
Γεώργιος Κουρμούλης
Κώστας Μουτζούρης
Ευγενία Παπαϊωάννου
Κωνσταντίνος Ψαράκης
Σταυρούλα Μαρκουλάκη
Μαριάννα Καβρουλάκη

Επιστημονική Επιτροπή

Θεοχάρης Δετοράκης, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης
Μιχάλης Κοπιδάκης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, καθηγητής  Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γεωργία Κατσιμαλή, αναπληρώτρια καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Ευτύχιος Τωμαδάκης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Νίκος Παπαδογιαννάκης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης
Ελπινίκη Νικολουδάκη – Σουρή, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης
Αντώνης Γεωργούλας, καθηγητής Κοινωνιολογικής και Ανθρωπολογικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ευάγγελος Αυδίκος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Μανόλης Βαρβούνης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Θράκης
Χρυσούλα Χατζητάκη – Καψωμένου, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Αριστείδης Δουλαβέρας, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
Ελευθερία Γιακουμάκη, γλωσσολόγος, καταγραφέας – μελετήτρια των κρητικών τοπωνυμίων, επίτιμη διευθύνουσα το Ιστορικό Λεξικό της Ακαδημίας Κρήτης
Έλια Βαρδάκη, κοινωνική ανθρωπολόγος, διδάσκουσα στο Πολυτεχνείο Κρήτης
Στέργιος Μανουράς, συνιδρυτής της Ελληνικής Ονοματολογικής Εταιρείας
Ζαχαρίας Σμυρνάκης, φιλόλογος, καταγραφέας – μελετητής των κρητικών τοπωνυμίων
Κωστής Ηλ. Παπαδάκης, θεολόγος – φιλόλογος, καταγραφέας – μελετητής των κρητικών τοπωνυμίων
Ανδρέας Λενακάκης, φιλόλογος, καταγραφέας – μελετητής των κρητικών τοπωνυμίων
Σταμάτης Αποστολάκης, δάσκαλος – λαογράφος
Βασίλης Χαρωνίτης, δάσκαλος – συγγραφέας

 Τιμητική Επιτροπή

Σεβασμιότατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος
Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου κ. Δαμασκηνός  
Σταύρος Αρναουτάκης, περιφερειάρχης Κρήτης
Απόστολος Βουλγαράκης, αντιπεριφερειάρχης Χανίων
Τάσος Βάμβουκας, δήμαρχος Χανίων
Ευριπίδης Στεφάνου, πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης
Βασίλης Διγαλάκης, πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης
Μιχάλης Μερακλής, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Φάνης Κακριδής, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Ερατοσθένης Καψωμένος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Γιώργης Γιατρομανωλάκης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Αλέξης Πολίτης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης
Σταμάτης Φιλιππίδης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης
Κάρλος Κρίδα, καθηγητής  Ισπανικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Hisham Darwish, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Καΐρου
Νικόλαος Κοντοσόπουλος, γλωσσολόγος, επίτιμος διευθυντής του Ιστορικού Λεξικού της Ακαδημίας Αθηνών, μελετητής του γλωσσικού ιδιώματος της Κρήτης
Αριστοφάνης Χουρδάκης, δάσκαλος, καταγραφέας των κρητικών παραμυθιών, συγγραφέας
Βικτωρία Θεοδώρου, ποιήτρια

Γραμματεία

Αντωνία – Κατερίνα Περδικάκη, φιλόλογος
Περσεφόνη Καρανταγλή, ιστορικός
Νίκη Μπακατσιά, φιλόλογος

Χορηγοί :

Περιφέρεια Κρήτης
Πνευματικό Κέντρο Χανίων
Δήμος Χανίων
Kurmulis studios

“Τhe Vamos Ensemble- Πειραματικό Λύκειο Ρεθύμνου Ερωτική Μυθιστορία



Συναυλία τού μουσικού συνόλου

 “Τhe Vamos Ensemble- Πειραματικό Λύκειο Ρεθύμνου
Ερωτική Μυθιστορία

   ΚΩΣΤΗΣ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ


Τακτικές έχουν γίνει, πια, οι απρόσμενα δροσερές και ανάλαφρες συναυλίες, που παρουσιάζει το μουσικό σύνολο Vamos Ensemble” στην πόλη μας. Τις συναυλίες αυτές τοVamos Ensemble” παρουσιάζει, συχνά, και στους άλλους νομούς τής Κρήτης, ώστε το εν λόγω σύνολο να έχει καταστεί ένα από τα σπουδαιότερα, προσφιλέστερα και παραγωγικότερα μουσικά σύνολα τής Κρήτης.
 Έτσι και το Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2015, στο θέατρο «Ερωφίλη» τής πόλης μας, το «Vamos Ensemble» μαζί με το Πειραματικό Λύκειο Ρεθύμνου παρουσίασαν- στα πλαίσια τού 27ου, κατά σειρά, Αναγεννησιακού Φεστιβάλ, που πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο, από τις 10 έως τις 21 Σεπτεμβρίου- ένα μοναδικό πρόγραμμα, ένα υπέροχο μουσικό ταξίδι, ένα ταξίδι χωρίς σύνορα, υπό τον γενικότερο τίτλο: «Ερωτική Μυθιστορία», αφού η συγκεκριμένη μουσική, τη βραδιά εκείνη, είχε τη γεύση και το περιεχόμενο ενός ποιοτικού ερωτικού μυθιστορήματος. Αυτό το τελευταίο υπογράμμισε έξοχα με τα ποιητικά κείμενά της, με τα οποία διάνθισε απ’ αρχής μέχρι τέλους το μουσικό πρόγραμμα, η Ομάδα των παιδιών τού Πειραματικού Λυκείου που τα απέδωσε, αλλά και τα ίδια τα τραγούδια που ερμηνεύτηκαν από το εν λόγω μουσικό σύνολο.

Το “Vamos Ensemble” είναι ένα ορχηστρικό σχήμα (πνευστά, έγχορδα, κρουστά και πιάνο), που δημιουργήθηκε πριν από δυο- τρία χρόνια, όταν κάποιοι άνθρωποι με ευαισθησία και αγάπη για τη μουσική συναντήθηκαν «καλλιτεχνικά» στον Βάμο, ένα χωριό με μεγάλη παράδοση στα πολιτιστικά δρώμενα και αποφάσισαν ο Βάμος- ανάμεσα Ρεθύμνου και Χανίων- να γίνει το εφαλτήριό τους στη μουσική έκφραση και δημιουργία, επιδιώκοντας, επίσης, τη συνεργασία και με τις άλλες τέχνες και επιστήμες και την οργάνωση συναυλιών με κοινωνικό και περιβαλλοντικό χαρακτήρα. Στις προθέσεις τού μουσικού συνόλου «Vamos Ensemble» είναι, περαιτέρω, και η προσπάθεια να διαμορφώσει τη δική του καλλιτεχνική ταυτότητα, σκιαγραφώντας την εικόνα του στο ευρύτερο μουσικό τοπίο με ξεχωριστές ενορχηστρώσεις και ιδιαίτερα μουσικά ηχοχρώματα. Είναι μια κίνηση ελπίδας, που αγαπά και διασώζει τα καλά ακούσματα τού πενταγράμμου, μια πρόταση καθαρής επιλογής απέναντι σε ό,τι κατακλυσμιαίο θολώνει τον μουσικό ορίζοντα των ημερών μας.
Το μουσικό σύνολο «Vamos Ensemble» αποτελούν οι μουσικοί: Έντμοντ Αλέξις– βιολί • Ραίς Τσουρά– βιολί, Tjarda Terpstra– βιολί • Έλενα Ορμυλιώτου–βιολί •Σπύρος Ραφτάκης– τσέλο• Θανάσης Παπαθανασίου– κόρνο• Τheo Kraaijvanger– ευφώνιο • Βαγγέλης Παπαδάκης– κλαρινέτο, σαξόφωνο• Ελευθερία Κοκοτσάκη– τραγούδι •
Πρόδρομος Καραδελόγλου– μαντολίνο, κιθάρα, τραγούδι• Νίκος Φραγκιαδάκης– πιάνο • Νίκος Σπανουδάκης– κρουστά • Κώστας Κεχράκος – κοντραμπάσο.
Αναφερόμαστε, στο εξής, περιληπτικά, στους όμορφους και ενδιαφέροντες κόσμους και στα τραγούδια που τους αντιπροσώπευσαν στο προχθεσινό δρομολόγιο τής προαναφερθείσας ερωτικής μουσικής μυθιστορίας. Ερμηνεύτηκαν, λοιπόν, γνωστές παλιές και νεότερες επιτυχίες των Μ. Χατζιδάκι, Ε. Καραΐνδρου, Μ. Θεοδωράκη, Γ. Παπαϊωάννου, όπως (τις σημειώνουμε στο παρόν σημείωμά μας  επιλεκτικά): «Η Παρθένα τής γειτονιάς μου», το «Έλα σε μένα» και το «Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι». Επίσης, «Το βάλς τού γάμου», το «Αγάπη μου» και το «Θάλασσα πλατιά», το «Άστρο τής Ανατολής» το «¨Ηρθε βοριάς, ήρθε νοτιάς» και το «Βάλς Νο 2» τού Dmitri Shostakovich. Και το ρεπερτόριο προχώρησε στην αυθεντικότητα τού γνωστού λαϊκού- ρεμπέτικου τού Μ. Βαμβακάρη «Φραγκοσυριανή», για να καταλήξει στα γλυκερά ακούσματα «Απαγωγή», «Σβήσε το φως να κοιμηθούμε» και «Στρώσε το στρώμα σου για δυο», ενώ, κάνοντας, στη συνέχεια, μια σύντομη στάση στην αναγεννησιακή περίοδο τής Κρήτης, κατάφερε να γεφυρώσει αισθητικά το κρητικό αναγεννησιακό με το έντεχνο ελληνικό τραγούδι μέσα από την εξαιρετική επίκαιρη μελωδικότητα τού «Ερωτόκριτου».
Όλο το παραπάνω ρεπερτόριο, μια θαυμάσια μείξη λαϊκού- ρεμπέτικου, αναγεννησιακού και έντεχνου τραγουδιού, με την ταυτότητα των ενορχηστρώσεων και διασκευών τού «Vamos Ensemble» εκτελέστηκε από μιαν Ορχήστρα σοβαρή και υπεύθυνη, που κατάφερε, διαστρωματώνοντας με σαφήνεια και καθαρότητα τα διάφορα ηχοχρώματα, να πετύχει ένα διάχυτο ηχητικό αποτέλεσμα, πολυδιάστατο, με απρόσμενο, συχνά, βάθος και προοπτική. Σαφής άρθρωση των φράσεων, με αδρούς τονισμούς και ταχύτητες, που ποίκιλαν ανάλογα με τα κομμάτια και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και ανάλογα με το χρώμα τής εποχής και με αυτό που ο κάθε μουσικοσυνθέτης ήθελε, κάθε φορά, να παρουσιάσει. Μεταβάλλοντας συνέχεια τις ποιότητες στον ήχο οι μουσικοί τού Vamos Ensemble” κατάφεραν να ανταποκριθούν εύστοχα και στις εναλλαγές των διαθέσεων τού ρεθεμνιώτικου ακροατηρίου. Με ήχο άλλοτε μεστό και παλλόμενο, άλλοτε άχρωμο και ισχνό διακινδύνευαν φράσεις ανάμεσα στα όρια τής σιωπής αλλά και των έντονων διατυπώσεων.
Τα κείμενα, από την άλλη μεριά, που διάβασαν τα παιδιά τού Πειραματικού Λυκείου Ρεθύμνου ακολούθησαν με την εξής σειρά τη μαγεία τής μουσικής: το πρώτο -που άνοιξε και την εκδήλωση- ήταν το εισαγωγικό από "Τα ρω τού έρωτα" τού Οδυσσέα Ελύτη, από τη Μαρία Βενιεράκη. Ακολούθησε ο ύθος τού Έρωτα και της Ψυχής" τού Λ. Απουλήϊου (Ρωμαίου φιλοσόφου, ποιητή και ρήτορα τού 2ου μ.Χ. αιώνα, τού επιλεγόμενου Πλατωνικού και Σοφιστή), που βρίσκεται στο έργο του "Μεταμορφώσεις ή Ο χρυσός Γάιδαρος". Την αφήγηση, εδώ, έκαναν η Κατερίνα Γαλανάκη (1ο μέρος) και η Μαρία Αλεβυζάκη (2ο μέρος)- οι δυο αυτές μαθήτριες προέρχονται από το 1ο Λύκειο- η Μαρία Βενιεράκη (3ο μέρος) και η Εύα Αναστασιάδη και ο Παναγιώτης Λουρεντζάκης (το 4ο μέρος). Αποσπάσματα, τέλος, από τον "Νέο Ερωτόκριτο" του Παντελή Πρεβαλάκη διάβασε η μαθήτρια Χρύσα Σκεπασιανού. Να σημειώσουμε ότι τα παραπάνω παιδιά συμμετέχουν στους Ομίλους: Ρητορικής και Θεατρικής Παιδείας. τού Πειραματικού Λυκείου Ρεθύμνου.
Τα έργα δίδαξαν οι υπεύθυνες των Ομίλων κ. Ειρήνη Βογιατζή, φιλόλογος τού Σχολείου και Πρόεδρος τού «Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου», καθώς και η φιλόλογος κ. Κασσάνδρα Μπεϊκάκη, μέλος, επίσης, του Δ.Σ. τού Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου. 
         Ύστερα απ' όλα αυτά, η θυελλώδης ανταπόκριση τού κοινού και τα θετικά και ενθουσιώδη σχόλια που ακούστηκαν στο τέλος, ήταν αναμενόμενα και πλήρως δικαιολογημένα. Δεν μας μένει παρά να σφίξουμε θερμά το χέρι και να συγχαρούμε όλους τους συντελεστές τής όμορφης και δροσερής αυτής μουσικής και λογοτεχνικής βραδιάς για την σαφή και άκρως ευσυνείδητη μουσική ερμηνεία και αφηγηματική απαγγελία τους. Μας έδωσαν ένα αληθινό μάθημα σεβασμού τού Λόγου και της Μουσικής. Τους ανήκει, γι’ αυτό, ένα μεγάλο «Μπράβο»!