ΚΩΣΤΟΥΛΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ- ΚΟΥΡΗ *** «Το Πλήρωμα του Χρόνου»



ΚΩΣΤΟΥΛΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ- ΚΟΥΡΗ


«Το Πλήρωμα του Χρόνου»

[Εκδοσεις Ιωλκός, Αθήνα 2018, σχ. 8ο (20,5Χ14), σσ. 262]


ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ




Μεγάλη έκπληξη μού εμέλλετο να δοκιμάσω- τότε, δέκα χρόνια πριν- εξαιτίας της γνωριμίας μου μαζί της και της τιμητικής προς εμέ αφιέρωσης ενός βιβλίου της με τον εντυπωσιακό τίτλο: «Κοντά στο παιδί μου, 21 χρόνια, 7 μήνες, 14 ημέρες, 11 ώρες και 45΄ τής ώρας». Πρόκειται για μιαν εκπληκτική ελεγεία, έτσι θα την ονόμαζα, εκχύλισμα όλης τής μητρικής στοργής και αγάπης μιας μάνας προς το μοναχοπαίδι της, τον Βασίλη Κουρή, τριτοετή φοιτητή της Νομικής Σχολής τού Πανεπιστημίου Αθηνών και καταξιωμένο, παρά το νεαρότατον της ηλικίας του, ποιητή, που πέθανε, κατά το ιατρικό ανακοινωθέν, από εκτεταμένη εγκεφαλική αιμορραγία συνεπεία ανευρύσματος, σε ηλικία είκοσι ενός μόλις χρόνων!

Πρόκειται, λοιπόν, για ένα βιβλίο γεμάτο στοργή, αφοσίωση, αγάπη και πόνο ψυχής, γεμάτο τρυφερές και ευαίσθητες δροσοσταλίδες αναμνήσεων, από τη ζωή τού πολυτάλαντου παιδιού της, που- όπως και η Παναγιά τους λόγους τού Ιησού- διατηρούσε κι εκείνη, σαν πολύτιμους μαργαρίτες, στα τρίσβαθα τής καρδιάς της, τους λόγους του παιδιού της, του Βασίλη, και, σαν έφθασε το πλήρωμα τού χρόνου, τους κέντησε όλους, έναν προς έναν, πάνω στον πικρόχολο καμβά τής θλίψης της, μεταλλάσσοντας τον πόνο σε συγγραφική δημιουργία και τη δράση της σε κοινωνική αγαθοεργία!

Ο λόγος για την κυρία Κωστούλα Παράσχου- Κουρή, από το Ναύπλιο Αργολίδας, δημόσιο υπάλληλο στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (Γενικό Επιτελείο Στρατού) και απόγονο των γνωστών Κρητολατρών ποιητών Αχιλλέα και Γεωργίου Παράσχου (έργο τού τελευταίου ο περίφημος «Ύμνος τής Κρήτης», «Από φλόγες η Κρήτη ζωσμένη»).

Στο βιβλίο της, για το οποίο ο λόγος, συγκλονίζει, περαιτέρω, η εντυπωσιακή αξιοπρέπεια της μάνας, που έχασε το εικοσάχρονο με τις τόσες αρετές μοναχοπαίδι της, χάνοντας ταυτόχρονα και όλα της τα όνειρα και τις ελπίδες. και όμως η γυναίκα αυτή δεν το ’βαλε κάτω, αλλά βρήκε τη δύναμη και το κουράγιο να σταθεί και πάλι στα πόδια της, χάρη- όπως και η ίδια σημειώνει- στη πίστη της στον Θεό και να καταφέρει να καταγράψει τη ζωή τού παιδιού της με κάθε λεπτομέρεια, μετουσιώνοντάς την σε «πόνημα» λαμπερό, χρήσιμο και επωφελές, που το αφιερώνει «στις πονεμένες μανάδες όλου τού κόσμου», που σε αυτό το βιβλίο βρίσκουν να αντικατοπτρίζεται και να ανακουφίζεται και ο δικός τους αβάσταχτος πόνος. Ακολουθεί, με τον τρόπον αυτόν, η κ. Κουρή και τη φωνή της μάνας που γιγαντώνεται μέσα της και που θα μιλάει και θα παλεύει όσο ζει για το παιδί της, «για να μην ξεχαστεί ποτέ ο Βασίλης της»! Και αυτή ήταν η τελευταία έγνοια και του πατέρα, που δεν άντεξε το χαμό του παιδιού του κι έφυγε κι εκείνος, χωρίς να μπορέσει ποτέ να τον ξεπεράσει, δεκαπέντε χρόνια μετά τον θάνατό του.

Και το πρώτο που έκανε η θαυμάσια αυτή μάνα είναι το βιβλίο της «Κοντά στο παιδί μου», που αποτελεί όχι μόνο μια πλήρη εγκυκλοπαίδεια παιδαγωγικής, εστιάζοντας σε μιαν όλως υποδειγματική και «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου» αγωγή των παιδιών «εν τω προσώπω» τού Βασίλη, αλλά και ένα σπουδαίο εγχειρίδιο εσωτερικού λόγου και διαλόγου, δύναμης ψυχής, αυτογνωσίας και ενδοσκόπησης, που καταφέρνει με αριστουργηματική αφηγηματική ικανότητα να ισορροπεί ανάμεσα στη θλίψη και τη χαρά, στην απογοήτευση και το θάρρος, στη σιωπή και την ένταση, στα γεγονότα και τη φαντασία.

Σήμερα η κ. Κωστούλα Παράσχου- Κουρή επανέρχεται στη δημοσιότητα με ένα νέο πολύτιμο βιβλίο της, που φέρει τον τίτλο: «Το Πλήρωμα του Χρόνου». Για πολλούς και ποικίλους λόγους- σύμφωνα και με την αγιογραφική σημασία του όρου- η κ. Κουρή θεώρησε ότι τώρα έφθασε το «πλήρωμα του χρόνου», για να κάτσει και να ιστορήσει από την αρχή έναν κόσμο ολόκληρο από όμορφες και γλυκερές αναμνήσεις από τα χρόνια της οικογενειακής ευτυχίας και ολοκλήρωσης, που με επιμέλεια περισσή τις είχε κρατήσει σε σημειώσεις της κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους με τον άντρα της και το παιδί τους σε διάφορους τόπους της Ελλάδας και χώρες της Ευρώπης (Ιταλία, Γερμανία, Ελβετία, Κάλυμνο, Κώ, Ρόδο, Κρήτη, Αγγλία, Ουαλία, Σκοτία, συνοδευόμενες με ένα πλούσιο φωτογραφικό Παράρτημα στο τέλος).

Και πρόθεσή της, τη φορά τουλάχιστον αυτή, φαίνεται να ήταν να ιστορήσει τη ζωή της, τα ταξίδια και τις αναμνήσεις της με τον άντρα της, κυρίως, με τον πολυαγαπημένο σύντροφο της ζωής της, το Νάσο της, όπως με τρυφερότητα τον αποκαλεί. Όμως, να που η μητρική στοργή δεν παλεύεται, δεν τιθασεύεται, η μάνα δεν σβήνεται, δεν χάνεται με τίποτε από μέσα της και έτσι και το βιβλίο αυτό- παράλληλα με τον άντρα και σύντροφο της ζωής της- καταλήγει, τελικά, να κλίνει και το ειδικό βάρος της πλάστιγγας των εκδρομικών αναμνήσεων να στρέφεται και πάλι προς τον μοναχογιό της οικογένειας, προς το καμάρι και παλικάρι τους, τον Βασίλη, και να ξανακτίζει η μάνα, για μια φορά ακόμη, με περισσή και ξεχωριστή τέχνη και αγάπη τη θαυμαστή προσωπικότητα, τις αρετές και το εν γένει πνευματικό έργο του παιδιού της.

Έτσι, λοιπόν, ενώ το βιβλίο αυτό των «ταξιδιωτικών εντυπώσεων» της κ. Κουρή αφιερώνει πολλές και θαυμάσιες σελίδες με τα ταξίδια της οικογένειας σ’ ένα σωρό τόπους της Ελλάδας και του εξωτερικού, όπου με θαυμάσιες περιγραφές μάς καθιστά μύστες των θελγήτρων των τόπων αυτών και της οικογενειακής ευτυχίας και ολοκλήρωσης που ζούσαν, όμως, τελικά, τον πρωταγωνιστικό ρόλο τον παίρνει και πάλι ο μικρός στα πρώτα τους ταξίδια και έφηβος αργότερα, Βασίλης. Απόδειξη που οι όμορφες ταξιδιωτικές εμπειρίες θα τελειώσουν και θα κλείσουν θριαμβικά και ιδανικά με το τελευταίο ταξίδι της οικογένειας στη Σκύρο, τον Αύγουστο του 1993, όπου, τρεις μήνες πριν από τον θάνατό του, του απονεμήθηκε το Α΄ Βραβείο Ποίησης, η τελευταία εν ζωή τιμητική διάκριση του Βασίλη, σε πανελλήνιο λογοτεχνικό διαγωνισμό, που είχε οργανώσει το Μουσείο Φαλτάιτς και το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου με θέμα «Πατρώα Γη».
Βασίλης Κουρής, 19 ετών, κάπου στην Αυστρία

Και το έργο, βέβαια, του νεαρού Βασίλη τιμήθηκε, στη συνέχεια, και βραβεύτηκε έξι φορές σε ισάριθμους Πανελλήνιους Διαγωνισμούς, αλλά και η προτομή του που κοσμεί σήμερα το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Παπάγου- τού οποίου δημότης, εν ζωή, υπήρξε- καθώς και τα προσωπικά αντικείμενά του, που εκτίθενται στο Πνευματικό Κέντρο Ναυπλίου, επιβεβαιώνουν τού λόγου το αληθές, ώστε εδώ να έχει πλήρη την ισχύν του το της Σοφίας Σολομώντος: «τελειωθείς εν ολίγω επλήρωσε χρόνους μακρούς ενάρεστος γαρ τω Θεώ γενόμενος ηγαπήθη, και ζων μεταξύ αμαρτωλών μετετέθη. ηρπάγη μη κακία αλλάξη σύνεσιν αυτού ή δόλος απατήση ψυχήν αυτού…» (Σοφ. Σολ. 4, 10- 14).

Και το όμορφο βιβλίο της κ. Κουρή, στο σημείο αυτό, θα κλείσει τραγικά με το τελευταίο ταξίδι του Βασίλη στην άλλη ζωή, που ήταν, αλίμονο, από τη μοίρα του μοναχικό και «διαστημικό», θα συμπληρώσει η μητέρα, όπως, και ο ίδιος, κάποιες φορές, προαισθανόμενος το τέλος, το τραγούδησε στα ποιήματά του. Και με αυτό το μοναχικό- διαστημικό του παιδιού της ταξίδι και με μιαν πλούσια και γεμάτη αξιοπρέπεια και συγκρατημένη περηφάνια αναφορά της στην επίγεια και μετά θάνατον διαδρομή του, υπό τον τίτλο: «Οι Ποιητές δεν πεθαίνουν ποτέ»η μάνα συγγραφέας ολοκληρώνει τις ταξιδιωτικές της εντυπώσεις με το παιδί της και τον άνδρα της, τον άνδρα της και το παιδί της.  

Η γλώσσα τού βιβλίου απλή, λιτή και αυθεντική καταφέρνει με τον πιο γνήσιο και φυσικό τρόπο να τιθασεύσει τις οδυνηρές μνήμες που σαν φαντάσματα δυνάστευαν την τραγική μάνα, ώστε να μεταλλαχτούν και αυτές και να γίνουν στην ψυχή της πιο οικείες, πιο προσιτές, βότανο ιαματικό, που θα της έδινε τη δύναμη και το κουράγιο να καθίσει και να γράψει και το βιβλίο αυτό των αρχικών έντονων στιγμών οικογενειακής χαράς και ευτυχίας, για να καταλήξει στο οικείο της «χαρμολύπης» συγκινησιακό μοτίβο, αφού η λύπη της δι’ αυτού «μετριαζόταν», μετατρεπόμενη- όπως και η ίδια το δηλώνει- σε «χαρά» και ανακούφιση μιλώντας για το προικισμένο παιδί της και τις φωτισμένες αξίες και αρετές του. Πρόκειται για ένα σπάνιο είδος βιωματικής αυτοψυχογραφίας, όπως αποτυπώνεται με γλωσσικά ή και ζωγραφικά δείγματα έκφρασης η ψυχοδυναμική των διαπροσωπικών σχέσεων των βασικών «πρωταγωνιστών» και ηρώων τού βιβλίου, μητέρας, γιου και πατέρα, ιδιαίτερα δε των δύο πρώτων, αναφορικά με την πορεία ζωής τού παιδιού, του ιδιοφυούς και πολυτάλαντου Βασίλη, όπως γλυκά τον τραγουδά η μάνα του με λόγια από ποίηση δικιά του («τα σα εκ των σων»), παρμένα από το ποίημά του «Νότιες Θάλασσες», του «Ελληνικού Εσπερινού»:


        Και πάνω απ’ όλους πάνσοφος, ωραίος στους ωραίους,

Λεβεντονιός ασύγκριτος και λιοπεριχυμένος,

Σε σύγνεφο από μάλαμα και από δροσιά λουσμένος,

Γλυκός σαν του τριαντάφυλλου τη μυρωμένη ανάσα

Και σαν ανθός της λεϊμονιάς και μες στους ήρωες Ένας

Ο γιος της Γοργοεπήκοης Παρθένας της Μαρίας!



 

ΣΥΜΦΩΝΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΝΕΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ


ΣΥΜΦΩΝΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΝΕΩΝ  ΡΕΘΥΜΝΟΥ

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

  

Τα συναισθήματα ήταν μεγάλα και δυνατά την Κυριακή 5 Αυγούστου 2018, όταν στην προκυμαία της πόλης μας, μπροστά από την αίθουσα του Λυκείου Ελληνίδων, βλέπαμε και πάλιν επανενωμένη αλλά και εξαιρετικά εμπλουτισμένη και ενισχυμένη, σε μια μοναδική παράσταση μνήμης και ανάμνησης, των παλαιών εκείνων όμορφων ημερών, την παλαιά Συμφωνική Ορχήστρα Νέων του Δήμου μας, υπό τη στιβαρή καθοδήγηση του μαέστρου της Ρίνο Χριστ. Η παράσταση αυτή να σημειωθεί ότι επαναλήφθηκε στα Χανιά την επόμενη μέρα, Δευτέρα 6 Αυγούστου, και την ίδια ώρα, στην πλατεία Κατεχάκη, έξω από το θέατρο «Μίκης Θεοδωράκης».
        Η «Συμφωνική Ορχήστρα Νέων» ήταν στο διάστημα δραστηριοποίησής της, από το 2003 μέχρι και το 2012, ένα σύνολο σπουδαίο, μοναδικό στον τόπο, που παρουσίασε στο σύντομο αυτό χρονικό διάστημα μια καταπληκτική μουσική πρόοδο και ανέλιξη και έκανε πολλές και πετυχεμένες παρουσιάσεις (συγκεκριμένα στο Αρχείο μου διατηρώ οκτώ μουσικοκριτικές, που έκανα, στο διάστημα εκείνο, σε ισάριθμες συναυλίες τού εν λόγω μουσικού της πόλης μας συνόλου). Την πρόοδο αυτήν της Ορχήστρας ανέκοψε, δυστυχώς, η αποχώρηση- για λόγους οικογενειακούς- του εξαίρετου  μαέστρου της Ρίνο Χρίστ, του ανθρώπου που επιμελώς φρόντιζε για όλα και, κοντά σε αυτά, είχε- μαζί και με άλλους (συχνά τον Θανάση Παπαθανασίου) και την προσωπική επιμέλεια των παρτιτούρων τού κάθε οργάνου της Ορχήστρας με εξαιρετικά ευχάριστες και κατάλληλα επιλεγμένες και ειδικά διασκευασμένες από τον ίδιο, σύμφωνα προς τις δεξιότητες των νεαρών εκτελεστών της Ορχήστρας, μελωδίες.
    Πρόκειται, λοιπόν, για ένα αξιόλογο μουσικό σύνολο, από τα ελάχιστα που έχουν την τύχη να διαθέτουν πόλεις στη Χώρα μας, που σκοπόν του είχε τον σημαντικό εμπλουτισμό τού τοπικού μας πολιτισμού, που, κατά κύριο λόγο- και αυτό είναι που έχει την αξία-  πηγάζει από νέα παιδιά και απευθύνεται σε νέους, επίσης, ανθρώπους, σε νεαρούς σπουδαστές και σπουδάστριες της μουσικής που είχαν τη σπάνια δυνατότητα να είναι μέλη μιας ορχήστρας υπό την καθοδήγηση ενός θαυμάσιου παιδαγωγού και μαέστρου. Στα χρόνια της δραστηριοποίησής της η Ορχήστρα συνεργάστηκε με σημαντικά σύνολα του τόπου (Δημοτική Χορωδία Ρεθύμνου, Μουσικό Σχολείο, παιδικές χορωδίες), αλλά και με γνωστούς μουσικούς και μουσικοσυνθέτες, όπως τον Αλκίνοο Ιωαννίδη και τον Μιλτιάδη Παπαστάμου.     Το ορχηστρικό σύνολο είναι γεγονός ότι στην παράσταση αυτήν της ανάμνησης επανέφερε και έδειξε αμέσως την ποιότητά του, με τον καλλιεργημένο ήχο του και τις μεγάλες εκφραστικές του δυνατότητες. Να σημειωθεί ότι στη συναυλία αυτήν συνέδραμαν και τα έγχορδα της Ορχήστρας Νέων ‘Ερωδία’, των Χανίων, υπό την καθοδήγηση του Λευτέρη Βαϊγκούση, παλιού μέλους της Ορχήστρας και, για χρόνια, δασκάλου του βιολιού στο Δημοτικό Ωδείο της πόλης μας, ενώ ειδικός καλεσμένος ήταν και ο εξαίρετος βιολοντσελίστας Μιχάλης Heupel.
   Αφού οι μουσικοί ξεπέρασαν τις πρώτες διστακτικές διατυπώσεις, κυριολεκτικά ξάφνιασαν το κοινό με μια συναρπαστική ανάγνωση, γεμάτη μουσική εκφραστικότητα, δύναμη και λυρισμό. Βασική επιδίωξη τής συγκεκριμένης μουσικής ήταν να βοηθηθεί το μουσικόφιλο κοινό να έλθει σε επαφή και να γνωρίσει από κοντά μεγάλους δημιουργούς της τέχνης και τη μουσική τους, όπως τους Γιόζεφ Χάιντεν, Μάνο Χατζιδάκι, Μάλκολμ Άρνολντ, Αντονιν Ντβόζαρκ, Έκτορ Μπερλιόζ, Ντμίτρι Σοστακόβιτς, Φράνκ Ζάππα κ.ά.



Έτσι, από τη μεγαλειώδη συναυλία της Κυριακής μπορούμε, με το σημείωμά μας αυτό, να ξεχωρίσουμε το εμβληματικό εναρκτήριο "Surprise Symphony" (Συμφωνία της Έκπληξης) (no. 94) του Franz Joseph Haydn, καθώς και τον γνωστό «Μύθο» του δικού μας Μάνου Χατζιδάκι.
       Ιδιαίτερα εντυπωσίασε, στη συνέχεια, και το έργο «Κινούμενες Πέτρες» της Heleen Verster, συζύγου του μαέστρου της βραδιάς, στο οποίο ξεχώρισε η βιόλα της Νεφέλης Γαλάνη και το φαγκότο της Μαρίνας Δημητριάδου, αλλά κι εκείνο το εντυπωσιακό χτύπημα των πετρών από τους μαθητές. Στο «Silent Woods», επίσης, του Antonín Dvořák εμφανώς διέπρεψε το σόλο Cello του Μιχάλη Heupel, όπως και στο ανκόρ, τη σύντομη έξτρα εμφάνιση, του ίδιου, η Suite for Solo Cello του Gaspar Cassado για το εξαιρετικά δεξιοτεχνικό στις μεγάλες ταχύτητες παίξιμό του.
   Δεν θα μπορούσαμε, τέλος, να μην αναφερθούμε και στο 2ο Βάλς του Ντμίτρι Σοστακόβιτς (1906-1975), ένα λαμπερό και φωτεινό κομμάτι (που ιδιαίτερα αγαπούσε και ερμήνευε και στο παρελθόν η συγκεκριμένη Ορχήστρα), στο οποίο η απόδοση τού ρυθμικού στοιχείου έγινε με ξεχωριστό πάθος και λυρισμό, μέσα από ένα παλμό διαρκώς κυμαινόμενο και αναπροσαρμοζόμενο, που έδινε βέβαιη πλαστικότητα στη μουσική, ωθώντας την προς τα εμπρός με τον τρόπο ενός κινούμενου ζωντανού οργανισμού.
    Σε κάθε περίπτωση η βραδιά κύλησε όμορφη, ανάλαφρη, απολαυστική, γεμάτη χάρη και κομψότητα και συνέβαλε αποφασιστικά στην ποιότητα και την προβολή τής ηχητικής εικόνας. Οι ερμηνευτές αποδείχτηκαν άριστα εξοικειωμένοι με τη συγκεκριμένη κουλτούρα. Γι’ αυτό και ερμήνευσαν την προταθείσα μουσική με μοναδική τέχνη που κυριολεκτικά συνάρπασε το κοινό και διασφάλισε την ποιότητα τού αποτελέσματος. Τα θερμά μας συγχαρητήρια σε όλους για την εξαιρετικά απολαυστική βραδιά με τις υπέροχες μελωδίες που μας χάρισαν και ευχόμαστε έστω και έτσι, περιοδικά, σε τακτά, πάντως- έστω και μακρινά- διαστήματα, το εξαίρετο αυτό μουσικό σύνολο να έχει τη δυνατότητα να μας δίνει μουσικές παραστάσεις. Εξάλλου, και ο μαέστρος του και καλός φίλος του Ρεθύμνου, Ρίνο Χριστ, δεν μπορεί να ξεχάσει την διαμονή και  μουσική δραστηριοποίησή του στην πόλη μας και, κατά τακτά διαστήματα, νιώθει την ανάγκη να επανέρχεται σε αυτήν.