«20 χρόνια Δημιουργικής Πορείας 1989-2009» - ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

               

 ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΩΦΩΝ ΝΟΜΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ, «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ» 

«20 χρόνια Δημιουργικής Πορείας 1989-2009»

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

                                                    19- 20 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000

       [Έκδοση «Γραφικές Τέχνες Καραγιαννάκη», Ρέθυμνο 2010, σχ. 8^ο (23Χ17), σσ. 180]  

                 ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

                           http://ret-anadromes.blogspot.com

   Οι διακρίσεις αποτελούν, δυστυχώς, μέρος της καθημερινής ζωής των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες. Τα άτομα αυτά, συχνά, ζουν ανοχύρωτα μέσα σε μια κοινωνία που είναι ελάχιστα ευαισθητοποιημένη απέναντι στα προβλήματά τους. Σε μια κοινωνία "σκουριασμένη", νευρωτική που τής λείπει η σωστή παιδεία και αγωγή που θα την βοηθούσε με τρόπο γόνιμο και αποτελεσματικό να αποδεχτεί τη "διαφορά" ως σταθερό γεγονός της ζωής και ότι, ακόμα, κάθε άμεση διάκριση ή άλλη αρνητική διακριτική αντιμετώπιση ενός ατόμου με ειδικές ανάγκες αποτελεί παραβίαση στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

   Το έτος 2009 αποτέλεσε έναν σημαντικό, κομβικό, θα λέγαμε, σταθμό για μιαν ιδιαίτερα συμπαθή τάξη Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες τής πόλης μας, τον Σύλλογο Κωφών Νομού Ρεθύμνου, «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ», που το έτος αυτό γιόρτασε τα είκοσι χρόνια από την ίδρυσή του (1989).“Είκοσι χρόνια δημιουργικής πορείας και δράσης”- έτσι ονομάσαμε τις εκδηλώσεις που έγιναν για να γιορτάσουμε το γεγονός- είκοσι χρόνια συνεχούς αγώνα και προσφοράς προς τα δεκάδες- μόνο στον νομό Ρεθύμνου- μέλη του, που, μέσα σε αυτά τα είκοσι χρόνια, είδαν τη ζωή τους σε πολλούς τομείς να αλλάζει και να βελτιώνεται σημαντικά. Βέβαια, ο δρόμος παραμένει ακόμα εξαιρετικά μακρύς, δύσβατος και τραχύς και υπολείπονται πολλοί αγώνες και διεκδικήσεις, που πρέπει ακόμα να γίνουν από το Σωματείο.                                             

Με την ευκαιρία της κομβικής αυτής επετείου ο Σύλλογος διοργάνωσε Ημερίδα, της οποίας καλούμαστε σήμερα να παρουσιάσουμε τα «Πρακτικά». Πρόκειται για το έκτο, κατά σειράν, συνέδριο που ο υπερδραστήριος Σύλλογος Κωφών Ρεθύμνου διοργάνωσε σε μια ζωή είκοσι, μόλις, χρόνων. Είκοσι χρόνια ζωής, έξι συνέδρια- το ένα, μάλιστα, τριήμερο πανευρωπαϊκό- που γνώρισαν όλα μεγάλη επιτυχία και στέφθηκαν από ισάριθμες εκδόσεις «Πρακτικών»- οκτακοσίων, περίπου, συνολικά σελίδων- με ανακοινώσεις υψηλών προδιαγραφών, ουσιαστική, θα μπορούσα ανενδοιάστως να τα αποκαλέσω, "συμβολή" στα μεγάλα και σοβαρά προβλήματα που ο κωφός συνάνθρωπός μας καθημερινά αντιμετωπίζει και σημείο, από τώρα και στο εξής, αναφοράς της ελληνικής και όχι μόνο βιβλιογραφίας. Σοβαροί και υπεύθυνοι Έλληνες και Ευρωπαίοι ερευνητές με τις άκρως εμπεριστατωμένες εισηγήσεις τους μάς προτείνουν, μέσα από τους έξι αυτούς τόμους, έγκυρες απαντήσεις για την εκπαίδευση, τη Νοηματική Γλώσσα, την κοινωνική ένταξη και αποκατάσταση των Κωφών και Βαρηκόων συνανθρώπων μας.  

  Και, ήδη, μετά από τα Εισαγωγικά αυτά Στοιχεία- γύρω από το γεγονός που έγινε αφορμή να πραγματοποιηθεί το προηγούμενο Συνέδριο τα Πρακτικά τού οποίου θα παρουσιάσουμε σήμερα- προχωρούμε σε μια σύντομη παρουσίαση και αυτής τής τελευταίας έκδοσης τού Συλλόγου Κωφών, που κυκλοφόρησε πρόσφατα με τον προαναφερθέντα τίτλο: «20 χρόνια Δημιουργικής Πορείας 1989-2009». Μετά τον Πρόλογο τού ακούραστου Προέδρου τού Συλλόγου κ. Μανόλη Παπαδάκη και τους Χαιρετισμούς των αρχών τής πόλης μας για την Ημερίδα και τα Εικοσάχρονα τού Συλλόγου, ακολουθεί ως πρώτη ανακοίνωση αυτή τής κ. Δήμητρας Αράπογλου, Βουλευτή Πειραιώς τού ΛΑ.ΟΣ, η οποία μίλησε με θέμα «Ενημερώσεις και Κοινοβουλευτικές Δραστηριότητες στα θέματα Κωφών- ΑμεΑ». Ως μοναδική εκπρόσωπος τού κινήματος στη Βουλή η κ. Αράπογλου πέτυχε θετικά αποτελέσματα για τους ΑμεΑ συμπολίτες της μέσα από προσωπικές πιέσεις και αγώνα διαρκείας με ερωτήσεις και επερωτήσεις προς όλους τους Υπουργούς, μέσω τής διαδικασίας κοινοβουλευτικού ελέγχου τής Βουλής. Στην ανακοίνωσή της, δίκην απολογισμού, παραθέτει ορισμένα από τα θέματα, στα οποία η βουλευτής έκανε παρεμβάσεις και για τα οποία με αίσθημα ευθύνης έδωσε ωραίους και δίκαιους αγώνες.

  Η κ. Θεοδώρα Τσαποΐτη, Γενική Γραμματέας τού Συλλόγου Διερμηνέων Ε.Ν.Γ., μίλησε με θέμα: «Διερμηνέας τής Νοηματικής Γλώσσας». Ο διερμηνέας, όπως ανέφερε, προσπαθεί να ρυθμίσει μιαν επικοινωνιακή σχέση, ώστε τόσο ο κωφός όσο και ο ακούων να έχουν την ίδια πρόσβαση στην πληροφόρηση και να μπορούν να αξιοποιήσουν τις ίδιες πηγές. Μέσω τής διερμηνείας οι άνθρωποι είναι πλήρως σε θέση να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους και να διασφαλίσουν τα δικαιώματά τους σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία. Στην Ελλάδα η πρώτη προσπάθεια από επίσημο φορέα για την εκπαίδευση διερμηνέων Νοηματικής Γλώσσας έγινε το 1989 από τον Δήμο Αργυρούπολης Αττικής, ενώ το 1991 ιδρύθηκε στην Αθήνα το Σωματείο Διερμηνέων Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας (Σ.Δ.Ε.Ν.Γ.), το οποίο έχει μέλη από όλη την Ελλάδα. Οι σκοποί και οι στόχοι τού Σ.Δ.Ε.Ν.Γ. είναι:

α) Η προώθηση τής διερμηνείας τής ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας.

β) Η κατοχύρωση τού επαγγέλματος των διερμηνέων και

γ) Η ενημέρωση Κωφών και ακουόντων για τη σημασία και χρησιμότητα τής διερμηνείας στην επικοινωνία μεταξύ τους. Στη συνέχεια, η εισηγήτρια αναφέρθηκε στις ικανότητες που ο συγγραφέας τής Νοηματικής Γλώσσας πρέπει να διαθέτει και στις συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζεται.

Τρίτη, στον παρουσιάζομενο τόμο, είναι η εισήγηση τής κ. Φωτεινής Σκαφίδας, Εκπαιδευτικού Ειδικής Αγωγής και υποψήφιας διδάκτορος τού Παιδαγωγικού Τμήματος τού Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Το θέμα για το οποίο η κ. Σκαφίδα μίλησε ήταν: «Ποιος είμαι…; Η ανάπτυξη τής αντίληψης ενός κωφού παιδιού για τον εαυτό του μέσα στο οικογενειακό σχολικό περιβάλλον». Και πιο συγκεκριμένα, η αντίληψη ενός κωφού παιδιού για τον εαυτό του, η αυτοαντίληψη, αφορά στην εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας και αντικατοπτρίζει τη σχετικά μόνιμη δομή των εμπειριών μας σε συνάρτηση με τις στάσεις μας ως προς το κοινωνικό περιβάλλον. Όταν έχουμε μια θετική εικόνα για τον εαυτό μας νιώθουμε ότι ανήκουμε σε μιαν ομάδα, πιστεύουμε ότι οι συνάνθρωποί μας μάς αποδέχονται και ότι μάς θεωρούν άτομα άξια, ότι μας εκτιμούν όσον αφορά στις σκέψεις, τις ιδέες και τη συνεισφορά μας.

  Έχουν πραγματοποιηθεί επιστημονικές έρευνες σε σχέση με την ανάπτυξη τής αυτοαντίληψης και της πολιτισμικής ταυτότητας (ταυτότητα κωφού, ακούοντα ή μικτή), του οικογενειακού πλαισίου (ακούοντες ή κωφοί γονείς) και, επίσης, το σχολικού πλαισίου (γενικό ή ειδικό σχολείο). Σχετικά με την πολιτισμική ταυτότητα, ο έλεγχος συσχέτισης μεταξύ ταυτότητας και αυτοαντίληψης κωφών φοιτητών πανεπιστημίου έδειξε ότι τα άτομα με μικτή ταυτότητα έχουν την υψηλότερη αυτοαντίληψη, ενώ τα άτομα με οριακή ταυτότητα έχουν τη χαμηλότερη αυτοαντίληψη. Μικτή ταυτότητα έχουν τα άτομα που αποδέχονται και τις δυο κουλτούρες, κωφών και ακουόντων. Οριακή ταυτότητα έχουν τα άτομα που δεν έχουν ακόμη αποφασίσει με ποια κουλτούρα θα ταυτιστούν.

  Επόμενη ανακοίνωση ήταν αυτή τού κ. Κωνσταντίνου Γαργάλη, Προέδρου τής Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος (ΟΜ.Κ.Ε.), ο οποίος έκανε μιαν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα «ανασκόπηση των διεθνών εκπαιδευτικών πολιτικών για την κώφωση και τη βαρηκοΐα». Στόχος τής εκπαίδευσης, παρατηρεί ο κ. Γαργάλης, καθίσταται πλέον η Διγλωσσία. Το κωφό/ βαρήκοο παιδί μπορεί να

Κ. Γαργάλης- Κωστής Παπαδάκης- Μ. Αρχοντάκη, Γ. Χριστοδουλάκος

παρακολουθήσει το ειδικό σχολείο Κωφών, να εκπαιδευτεί μέσω τής Νοηματικής Γλώσσας ή έχει το δικαίωμα να ενταχθεί στο κανονικό σχολείο τής γειτονιάς του.

  Στη Νορβηγία αναπτύχθηκαν τρεις διαφορετικές πολιτικές σε σχέση με την εκπαίδευση τού κωφού/ βαρήκοου παιδιού^. η ανάπτυξη τού προφορικού λόγου, η ανάπτυξη τής Νοηματικής Γλώσσας και η Ολική επικοινωνία (ένα σύστημα, δηλαδή, επικοινωνίας που περιλαμβάνει νοήματα, σύμβολα, χειλεανάγνωση, προφορικό λόγο).

   Στην Αγγλία εφαρμόζονται προγράμματα έγκαιρης διάγνωσης και παρέμβασης, στην Αυστραλία το μεγαλύτερο ποσοστό κωφών/ βαρηκόων εντάσσονται στα σχολεία γενικής εκπαίδευσης και ενσωματώνονται πλήρως στο σχολικό πρόγραμμα. Στον Καναδά υπάρχουν σχολικές μονάδες που βασίζουν την διδασκαλία τους στη Νοηματική Γλώσσα και άλλες που προωθούν την προφορική μέθοδο διδασκαλίας. Στις Η.Π.Α. ο αριθμός των κωφών/βαρηκόων μαθητών που παρακολουθούν τα σχολεία γενικής εκπαίδευσης έχει αυξηθεί ραγδαία. Στα μέσα τής δεκαετίας τού 1990 μόνο το 30% των, περίπου, 60.000 μαθητών ήταν ενταγμένο στα γενικά σχολεία, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό εκτιμάται ότι ανέρχεται στο 80%.

   Η εθνική πολιτική τής Κίνας, όπως και άλλων ασιατικών χωρών, εστιάζει στην εκμάθηση τού προφορικού λόγου, με απώτερο στόχο την ομαλή ενσωμάτωση στην κοινωνία των ακουόντων.

   Στην Κύπρο όλο και μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των κωφών/βαρηκόων που εντάσσονται στα γενικά σχολεία, ενώ στην Ελλάδα οι κωφοί/βαρήκοοι μαθητές, πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ανέρχονται περίπου στους 700. Από αυτούς ποσοστό 55% εντάσσεται στα γενικά σχολεία και 45% στα ειδικά σχολεία κωφών/βαρηκόων.

 Ακολούθησε ομιλία τού κ. Παναγιώτη Αναστασιάδη, Καθηγητή τού Πανεπιστημίου Κρήτης, με θέμα: «Άτομα με ειδικές ανάγκες στο Πανεπιστήμιο τής Κοινωνίας και τής Πληροφορίας». Ο κ. Αναστασιάδης, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι το εκπαιδευτικό περιβάλλον, έτσι όπως αυτό δομήθηκε στις προηγούμενες δεκαετίες, δεν μπόρεσε να υποστηρίξει στον βαθμό που θα έπρεπε τα άτομα με ειδικές ανάγκες (Α.Μ.Ε.Α.) στον τομέα τής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Σήμερα οι τεχνολογίες των επικοινωνιών και των πληροφοριών δημιουργούν νέα δεδομένα και προοπτικές σε όλες τις βαθμίδες τής εκπαίδευσης. Στα πλαίσια τής αναδυόμενης κοινωνίας τής πληροφορίας η χρήση των βασικών υπηρεσιών τής τηλεδιάσκεψης, του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και της ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων, σε συνδυασμό με τα εκπαιδευτικά πολυμέσα και τη βελτίστη αξιοποίηση τού παγκοσμίου διαδικτύου αλλάζουν τον χάρτη τής εκπαίδευσης σε σχέση με αυτό που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.  

Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να ισχυριστούμε πως η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών των επικοινωνιών και της πληροφορίας δημιουργεί ένα περιβάλλον ανοικτών μαθησιακών οριζόντων για τα Α.Μ.Ε.Α., καθώς έχουν πλέον την δυνατότητα αποκατάστασης τής επαφής και επικοινωνίας με το σύνολο τού διοικητικού και ακαδημαϊκού ιστού ενός πανεπιστημίου με τη σύγχρονή του εκδοχή.

  Ο κ. Γεώργιος Ανδρούδης, στη συνέχεια, Πρόεδρος τού Συλλόγου Δασκάλων τής Ε.Ν.Γ., μεταξύ άλλων, σημείωσε ότι το 2000 αναγνωρίστηκε η Ελληνική Νοηματική Γλώσσα με τον εκπαιδευτικό νόμο 2817/ 2000 και έκτοτε «φύτρωσαν» περί τα είκοσι κέντρα Ε.Ν.Γ. σε όλη την Ελλάδα. Στόχοι και προοπτικές για το μέλλον είναι:

·       Η αναγνώριση τής Ε.Ν.Γ. από το κράτος

·       Η ίδρυση πανεπιστημιακής σχολής τής Ε.Ν.Γ.

·       Η διδασκαλία τής Ε.Ν.Γ. σε όλα τα σχολεία ως ξένης γλώσσας.

  Η κ. Αλεξάνδρα Κωτσάκη είναι Πρόεδρος τής Επιτροπής Νεολαίας τής ΟΜ.Κ.Ε., και μίλησε στο συνέδριο για «Τη Νεολαία των Κωφών και τις δράσεις της», κάνοντας αναφορά σε ορισμένες από αυτές, όπως:

·   συνεργασία με τις λοιπές επιτροπές Νεολαίας Σωματείων- Μελών τής ΟΜ.Κ.Ε. και άλλων φορέων από το εξωτερικό.

·       Δημιουργία- έκδοση ενημερωτικού εντύπου «Νεολαίας Κωφών Ελλάδος»

·        Εκδρομές, συμμετοχή σε κάμπινγκ, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις κ.λπ.

       

Ο Κ.Η.Παπαδάκης παρουσιάζοντας
τις πέντε εκδόσεις που επιμελήθηκε
τού Συλλόγου Κωφών Ρεθύμνου 

  

   Την ημερίδα έκλεισε ο υποφαινόμενος με την παρουσίαση των πέντε μέχρι το 2009 εκδόσεων τού Συλλόγου που αντιστοιχούν σε ισάριθμα συνέδρια, που- όπως έχουμε ήδη επισημάνει- ο δραστήριος Σύλλογος Κωφών Νομού Ρεθύμνου πραγματοποίησε στην πόλη μας στο διάστημα αυτό των είκοσι χρόνων λειτουργίας του.

  Ολοκληρώσαμε, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συντομία, την περιήγησή μας και στο τελευταίο αυτό πόνημα του Συλλόγου με τον τίτλο: «20 χρόνια Δημιουργικής Πορείας 1989-2009», που υπήρξε το επιστέγασμα στον επετειακό εορτασμό τής εικοσαετίας. Πιστεύουμε ότι τα εξαιρετικά αξιόλογα αποτελέσματα και συμπεράσματα που παρουσιάστηκαν και στο Συνέδριο αυτό θα καταστούν καθοριστικά και θα αποτελέσουν το ανάχωμα και την πυξίδα βάσει της οποίας θα γίνει στο μέλλον πραγματικότητα η ενδυνάμωση της Κοινότητας των Κωφών, για να αντιμετωπίσουν τα μέλη της τις πολλαπλές διακρίσεις, που καθημερινά καθίστανται σοβαρός ανασταλτικός παράγοντας στη δυνατότητά τους να έχουν μια καλύτερη και καλύτερη και ουσιαστικότερη πρόσβαση σε αγαθά, υπηρεσίες, σε χώρους εργασίας, επαγγελματικής αποκατάστασης και γενικά σε όλους τους τομείς της κοινωνίας.