ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΩΣ ΣΗΜΕΡΑ

Σημαντικό γεγονός για την επαρχία Αμαρίου, αλλά και τα Ρεθεμνιώτικα και Κρητολογικά Γράμματα, γενικότερα, κρίνεται το "Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο για την επαρχία Αμαρίου από την αρχαιότητα ως σήμερα", του οποίου- για τον σκοπόν αυτόν του γενικότερου ενδιαφέροντός του- δημοσιεύουμε το Πρόγραμμα από τις σελίδες του παρόντος Ιστολογίου μας.
Είναι πραγματικά ευτυχές το γεγονός ότι μετά το Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο της Επαρχίας Μυλοποτάμου, ακολούθησε το Διεθνές για την επαρχία Αγίου Βασιλείου και τώρα και του Αμαρίου.
Μήπως, αλήθεια, έχουμε μιαν, ακόμα, επαλήθευση του: "Οι Ρεθεμνιώτες για τα γράμματα";
*********************************************************************************


ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Η ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΩΣ ΣΗΜΕΡΑ
(Περιβάλλον – Αρχαιολογία – Ιστορία – Λαογραφία – Κοινωνία)
Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Ε Ρ Γ Α Σ Ι Ω Ν
(27-31 Αυγούστου 2010)

Δήμος Κουρήτων (Φουρφουράς), Παρασκευή, 27 Αυγούστου 2010.
Πρώτη -εναρκτήρια- συνεδρία: Καλωσόρισμα Συνέδρων
Προεδρείο: Ιωάννης Βολανάκης, Πρόεδρος Ο.Ε. και τα Μέλη της Ο.Ε.
18.30-18.35 Προσφώνηση του Προέδρου του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Σωματείων
Επαρχίας Αμαρίου κ. Στέφανου Αντωνακάκη
18.35-18.40 Προσφώνηση του Προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου
κ. Ιωάννου Η. Βολανάκη
18.40-18.45 Χαιρετισμός του Δημάρχου Κουρήτων κ. Στέφανου Σημαντήρα
18.45-18.50 Χαιρετισμός του Δημάρχου Συβρίτου κ. Μιχάλη Πετρακάκη
18.50-18.55 Χαιρετισμός του Νομάρχου Ρεθύμνης κ. Γεωργίου Παπαδάκη
18.55-19.00 Χαιρετισμός του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Κρήτης
κ. Αθανάσιου Καρούντζου
19.00-19.05 Χαιρετισμός της Βουλευτού Ρεθύμνης κ. Όλγας Κεφαλογιάννη.
19.05-19.10 Χαιρετισμός του Βουλευτού Ρεθύμνης κ. Μανόλη Όθωνα.
19.10-19.15 Κήρυξη έναρξης των εργασιών του Συνεδρίου και ευλογία των Συνέδρων
από την Αυτού Σεβασμιότητα τον Μητροπολίτη Λάμπης, Συβρίτου και
Σφακίων κ.κ. Ειρηναίον.*
19.15-19.40 Νότα Καραμαλίκη:
Η ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ.
19.40-20.05 Μιχάλης Ανδριανάκης:
Η ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΣΤΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ.
20.05-20.30 Σταμάτης Αποστολάκης:
Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥΣ (1944) ΚΑΙ Η
ΛΑΪΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ.
20.30- ----- Δεξίωση των συνέδρων και προσκεκλημένων στο Φουρφουρά.
Δήμος Κουρήτων (Αίθουσα εκδηλώσεων Φουρφουρά), Σάββατο, 28 Αυγούστου 2010.
Δεύτερη συνεδρία, ενότητα: Προϊστορική και Κλασσική Αρχαιολογία.
Προεδρείο: Αθανασία Κάντα και Νότα Καραμαλίκη
09.00-09.20 Ιωάννης Τζεδάκης:
Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ.
09.20-09.40 Louis Godart:
Η ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΗ ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟ ΑΜΑΡΙ.
09.40-10.00 Αναστασία Τζιγκουνάκη:
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΣΗ «ΚΑΡΤΣΑΛΗΣ»
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΑΜΑΡΙΟΥ.
10.00-10.20 Γιάννα Βενιέρη:
ΜΕΣΟΜΙΝΩΪΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΑΠΟΔΟΥΛΟΥ ΑΜΑΡΙΟΥ:
Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΟΑΝΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ, ΜΕΣΑ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΣ
10.20-10.40 Εύα Τέγου:
ΤΟ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ ΤΗΣ ΠΡΩΙΜΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΣΙΔΗΡΟΥ ΣΤΗ
ΘΕΣΗ «ΕΡΗΜΟΚΚΛΗΣΙΕΣ» ΤΗΣ ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ.
10.40-11.00 Βασίλης Σιμιτζής και Ζαχαρίας Στρατηδάκης
ΙΕΡΑ ΣΠΗΛΑΙΑ ΤΟΥ ΑΜΑΡΙΟΥ.
11.00-11.05 Συζήτηση
11.05-11.15 Διάλειμμα
Δήμος Κουρήτων (Αίθουσα εκδηλώσεων Φουρφουρά), Σάββατο, 28 Αυγούστου 2010.
Τρίτη συνεδρία, ενότητα: Προϊστορική και Κλασσική Αρχαιολογία.
Προεδρείο: Louis Godart και Ιωάννης Τζεδάκης
11.15-11.35 Αθανασία Κάντα:
ΝΕΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΑΚΤΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ
11.35-11.55 Sara De Angelis:
POΤΤERY AND FUNCTION. THE CERAMIC MATERIAL FROM THE
RITUAL PITS AT THRONOS KEPHALA (ANCIENT SYBRITA)
11.55-12.15 Anna-Lucia D’ Agata:
ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΟ, ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ ΣΤΙΣ
ΠΛΑΓΙΕΣ ΤΗΣ ΙΔΗΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΥΣΤΕΡΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ
ΧΑΛΚΟΥ. Η ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΥΒΡΙΤΟΥ
ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΣ.
12.15-12.35 Ιωάννης Τζιφόπουλος
ΤΟ ΕΠΙΓΡΑΦΙΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ.
12.35-12.55 Στυλιανός Λαμπάκης:
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΟΥΡΗΤΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ
«ΜΥΘΟΛΟΓΙΕΣ»
12.55-13.15 Αθηνά Βερνάρδου και Ειρήνη Ρενιέρη:
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ
13.15-13.35 Συζήτηση
Στο χωριό Μοναστηράκι Σάββατο, 28 Αυγούστου 2010,
Επίσκεψη αρχαιολογικού χώρου
18.00-------- Αναχώρηση Συνέδρων από τα καταλύματα διαμονής.
18.30- 20.00 Επίσκεψη του αρχαιολογικού χώρου στο χωριό Μοναστηράκι.
20.00-------- Αναχώρηση από το Μοναστηράκι.
20.10-20.50 Στάθμευση στη Μονή Ασωμάτων
Δήμος Κουρήτων (Αίθουσα εκδηλώσεων Φουρφουρά), Κυριακή, 29 Αυγούστου 2010.
Τέταρτη συνεδρία, ενότητα: Βυζαντινή Αρχαιολογία και Τέχνη
Προεδρείο: Μαρία Κωνσταντουδάκη-Κιτρομηλίδου και Θεόδωρος Πελαντάκης.
09.45-10.05 Αθηνά Φραϊδάκη:
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟ ΔΙΑΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΟΥΣ ΛΑΜΠΙΩΤΕΣ ΑΜΑΡΙΟΥ
10.05-10.25 Νικολέττα Πύρρου:
ΟΙ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΟ ΜΕΡΩΝΑ.
10.25-10.45 Πετρούλα Βαρθαλίτου:
ΝΕΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΕ
ΔΥΟ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥΣ ΝΑΟΥΣ ΤΟΥ ΑΜΑΡΙΟΥ: ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ
ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΛΕΙΒΑΔΑ ΤΟΥ ΦΟΥΡΦΟΥΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΑ ΧΡΙΣΤΟΥ
ΣΤΟ ΜΕΡΩΝΑ.
10.45-11.05 Ιωάννης Βολανάκης:
Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΣΤΟ ΚΑΡ(Υ)ΔΑΚΙ ΑΜΑΡΙΟΥ
ΡΕΘΥΜΝΗΣ.
11.05-11.15 Συζήτηση
11.15-11.25 Διάλειμμα
Δήμος Κουρήτων (Αίθουσα εκδηλώσεων Φουρφουρά), Κυριακή, 29 Αυγούστου 2010.
Πέμπτη συνεδρία, ενότητα: Βυζαντινή Αρχαιολογία-Τέχνη, (συνέχεια)
Προεδρείο: Μιχάλης Αδριανάκης και Στυλιανός Λαμπάκης
11.25-11.45 Μαρία Κωνσταντουδάκη - Κιτρομηλίδου:
Ο ΝΑΟΣ ΤΩΝ ΕΙΣΟΔΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΌΚΟΥ ΣΤΟΝ ΣΜΙΛΕ ΑΜΑΡΙΟΥ.
11.45-12.05 Ευάγγελος Χαριτόπουλος:
ΙΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΕ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΑΓΙΩΝ.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥΣ ΝΑΟΥΣ ΤΟ ΑΜΑΡΙΟΥ
12.05-12.25 Αναστασία Γιαγκάκη:
ΕΝΤΟΙΧΙΣΜΕΝΑ ΕΦΥΑΛΩΜΕΝΑ ΑΓΓΕΙΑ ΣΕ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ
ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ. ΠΡΟΚΑΤΑΡΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ.
12.25-12.45 Κωνσταντίνος Γιαπιτσόγλου:
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΚΕΙΜΗΛΙΩΝ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ:
ΟΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ.
12.45-13.05 Μιχαήλ Τρουλλινός,
Η ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΩΝ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΟ
ΜΕΡΩΝΑ.
13.05-13.25 Φωτεινή Κουγλέρη.
Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΑ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΚΑΛΟΕΙΔΑΙΝΑΣ, ΣΤΟ
ΑΝΩ ΜΕΡΟΣ ΑΜΑΡΙΟΥ. ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ.
13.25-13.45 Συζήτηση
Δήμος Συβρίτου (Δημαρχείο στους Αποστόλους), Κυριακή, 29 Αυγούστου 2010.
Έκτη συνεδρία, ενότητα: Βενετοκρατία.
Προεδρείο: Γιάννης Γρυντάκης και Κωστής Η. Παπαδάκης

17.30-17.50 Ρομίνα Τσακίρη.
ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ (1571-1572): ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΜΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ.
17.50-18.10 Μαρία Μονδέλου:
ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΔΙΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ
ΝΟΤΑΡΙΟΥ ΜΑΝΟΛΗ ΒΑΡΟΥΧΑ (1597-1613).
18.10-18.30 Χαράλαμπος Γάσπαρης:
«ΑΠΑΝΩ ΣΥΒΡΙΤΟΣ»: Η ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΣΤΑ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΑ
ΧΡΟΝΙΑ.
18.30-18.50 Κώστας Λαμπρινός:
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΕΛΙΟΥ Τ’ ΑΜΑΡΙΟΥ: Η ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΝΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥ ΤΗΣ ΒΕΝΕΤΟΚΡΗΤΙΚΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ (ΤΕΛΗ 16ΟΥ-
ΑΡΧΕΣ 17ΟΥ ΑΙ.)
18.50-19.10 Κώστας Τσικνάκης:
ΤΟ ΑΜΑΡΙ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 16ΟΥ ΑΙΩΝΑ.
19.10-19.30 Ασπασία Παπαδάκη:
ΑΡΧEIAΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ
ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ
19.30-19.50 Καδιανή Τζουλάκη-Δημητρακάκη:
ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΛΑΜΠΙΩΤΕΣ ΣΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΤΟΥ ΝΟΤΑΡΙΟΥ ΜΑΝΟΛΗ
ΒΑΡΟΥΧΑ (1597-1613).
19.50-20.00 Συζήτηση
Δήμος Συβρίτου (Δημαρχείο στους Αποστόλους), Δευτέρα, 30 Αυγούστου 2010,
Έβδομη συνεδρία, ενότητα: Τουρκοκρατία-Νεότεροι χρόνοι-Προσωπογραφίες
Προεδρείο: Χαράλαμπος Γάσπαρης και Ασπασία Παπαδάκη:
09.00-09.20 Κωνσταντίνος Ψαρουδάκης,
Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΜΠΑΔΙΑ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ Η
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ «ΠΑΙΔΟΜΑΘΙΑΣ», ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΥ ΤΟΥ
1827.
09.20-09.40 Ζαχαρίας Στρατιδάκης:
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΑΜΑΡΙΟΥ.
ΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ
ΠΕΡΙΟΔΟ 1840-1980.
09.40-10.00 Μιχάλης Τρούλης.
ΤΟΠΟΣ ΜΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Ή Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΤΟΠΟΥ.
ΜΙΚΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ Ι. Μ. ΑΣΩΜΑΤΩΝ.
10.00-10.20 Ζαχαρίας Αντωνάκης.
ΤΟΠΟΣ ΜΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Ή ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΤΟΠΟΥ. Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ
ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΣΩΜΑΤΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1929-1939.
ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ.
10.20-10.40 Κωνσταντίνος Μ. Παπαδάκης.
Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΣΩΜΑΤΩΝ ΑΜΑΡΙΟΥ.
10.40-11.00 Στέργιος Μ. Μανουράς,
ΗΓΟΥΜΕΝΟΙ, ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΟΙ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
ΑΣΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ.
11.00-11.05 Συζήτηση
11.05-11.10 Διάλειμμα

Δήμος Συβρίτου (Δημαρχείο στους Αποστόλους), Δευτέρα, 30 Αυγούστου 2010,
Όγδοη συνεδρία, ενότητα: Τουρκοκρατία-Νεότεροι Χρόνοι-Προσωπογραφίες
Προεδρείο: Σταμάτης Αποστολάκης και. Κώστας Λαμπρινός

11.10-11.30 Γιάννης Γρυντάκης:
ΤΟ ΑΜΑΡΙ ΣΤΟΝ ΑΠΟΗΧΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1889.
11.30-11.50 Ζαχαρένια Σημανδηράκη,
ΛΑΪΚΑ ΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΜΑΡΙΩΤΕΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ
ΠΑΥΛΟΥ ΒΛΑΣΤΟΥ
11.50-12.10 Γεώργιος Εκκεκάκης
ΑΜΑΡΙΩΤΕΣ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΑΝ ΑΦΗΝΟΝΤΑΣ ΙΧΝΗ.
12.10-12.30 Μιχάλης Αντωνογιαννάκης,
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΝΙΚΟΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΛΟΜΕΝΌΠΟΥΛΟΥ
ΚΑΙ Η ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ
12.30-12.50 Γιάννης Ζ.Παπιομύτογλου και †Σπύρος Απ. Μαρνιέρος:
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΕΝΕΡΑΛΙ
12.50-13.10 Θεόδωρος Πελαντάκης:
Η ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΕΝΕΡΑΛΙ.
13.10-13.30 Μανόλης Βουρλιώτης:
ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΒΥΒΙΛΑΚΗ.
13.30-13.35 Συζήτηση
Δήμος Συβρίτου (Δημαρχείο στους Αποστόλους), Δευτέρα, 30 Αυγούστου 2010,.
Ένατη συνεδρία, ενότητες: Τουρκοκρατία-Νεότεροι χρόνοι-Φιλολογικά-Λαογραφία
Προεδρείο: Ζαχαρένια Σημανδηράκη και Μιχάλης Τρούλης
17.30-17.50 Νικόλαος Βερνάρδος- Απόστολος Θεοδωράκης-Στέργιος .Μανουράς:
ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΟΥ 19ΟΥ ΑΙΩΝΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ
ΑΜΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΜΑΡΙΩΤΕΣ
17.50-18.10 Πέτρος Κασιμάτης:
ΙΑΤΡΟΙ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΜΕΤΑΞΥ 1850 ΚΑΙ 1950.
18.10-18.40 Καλλιόπη Ψαρουδάκη,
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΕΩΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΣΤΑ
ΤΕΛΗ 19ΟΥ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ.
18.40-19.00 Κωνσταντίνος Φουρναράκης:
ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΟΥΜΕΝΑ ΣΤΟΝ «ΡΟΔΑΡΗ» ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ
ΒΛΑΣΤΟΥ.
19.00-19.20 Κωστής Ηλ. Παπαδάκης.
Η ΔΗΜΩΔΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΥΜΝΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ
ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΜΕΘΟΔΙΟ (ΣΥΛΙΓΑΡΔΟ) ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΛΑΜΠΗΣ († 9.7.1793).
19.20-19.40 Σταύρος Φωτάκης:
ΤΟ ΡΙΖΙΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΤ’ ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΑ ΧΩΡΙΑ.
19.40-20.00 Θεόδωρος Ρηγινιώτης:
ΘΡΥΛΟΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΣΤΑ ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΑ ΧΩΡΙΑ.
20.20-20.25 Συζήτηση

Δήμος Συβρίτου (Δημαρχείο στους Αποστόλους), Τρίτη, 31 Αυγούστου 2010.
Δέκατη συνεδρία, ενότητα : Τοπωνύμια – Περιβάλλον
Προεδρείο: Γιάννης Παπιομύτογλου και Ζαχαρίας Στρατιδάκης

09.00-09.20 Ιωάννης Κρυοβρυσανάκης:
Η ΛΟΧΡΙΑ: ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ
09.20-09.40 Ελευθέριος Βολανάκης:
ΑΠΟ ΤΟ ΤΟΠΩΝΥΜΙΚΟ ΤΗΣ ΑΜΠΑΔΙΑΣ- ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ.
09.40-10.00 Σταύρος Φωτάκης:
ΤΟ ΤΟΠΩΝΥΜΙΚΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΑΜΑΡΙΟΥ.
10.00-10.20 Άρης Κουτάκης:
ΤΑ ΜΙΚΡΟΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΟΨΥΓΙΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ.
10.20-10.40 Εμμανουήλ Σκαρσουλής:
ΕΠΩΝΥΜΑ ΚΑΙ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
ΣΤΑ ΝΟΤΑΡΙΑΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ ΒΑΡΟΥΧΑ 1590-1613 ΚΑΙ
ΣΤΟ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ 1670.
10.40-11.00 Άρης Κουτάκης:
Η ΕΝΤΟΝΗ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑ ΣΤΑ ΚΥΡΙΑ
ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΑΜΑΡΙΟΥ.
11.00-11.05 Συζήτηση.
11.05-11.10 Διάλειμμα.
Δήμος Συβρίτου (Δημαρχείο στους Αποστόλους) Τρίτη, 31 Αυγούστου 2010.
Ενδέκατη- καταληκτήρια- συνεδρία, ενότητα : Φυσικό και οικιστικό περιβάλλον.
Προεδρείο: Στέργιος Μ. Μανουράς και Σταύρος Φωτάκης
11.10-11.30 Αναστασία Πλατύρραχου και Ροδούλα Σταθάκη-Κούμαρη:
ΥΦΑΝΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ.
11.30-11.50 Αντώνης Νουκάκης:
ΑΡΧΕΤΥΠΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΤΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΟΡΕΙΝΟ ΑΜΑΡΙ.
11.50-12.10 Περίανδρος Επιτροπάκης:
ΤΟ ΚΟΝΑΚΙ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΤΣΑΣ ΣΤΟ ΑΠΟΔΟΥΛΟΥ ΑΜΑΡΙΟΥ
12.10-12.30 Ζαχαρίας Στρατιδάκης και Βασίλης Σιμιτζής:
ΤΑ ΣΠΗΛΑΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ.
12.30-12.50 Ελευθέριος Αλυσσανδράκης και Παναγιώτα Ψειροφωνιά:
Η ΑΜΠΑΔΙΑ ΚΑΙ Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΕΛΑΙΩΝΑΣ
12.50-13.10 Βασίλης Σιμιτζής:
ΤΟ ΠΑΛΑΙΟΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΠΟΤΑΜΩΝ ΑΜΑΡΙΟΥ
13.10-13.15 Συζήτηση
13.15-13.40 Ιωάννης Βολανάκης:
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
13.40-13.45 Κλείσιμο εργασιών του Συνεδρίου.

ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ



ΜΑΝΟΣ Γ. ΑΣΤΡΙΝΟΣ

ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
[Ρέθυμνο 2010, σχ. 16ο (19Χ22), σσ. 128]

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
http://ret-anadromes.blogspot.com/


    Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τον Δικηγορικό Σύλλογο Ρεθύμνης ένα πρωτότυπο και εντυπωσιακό φωτογραφικό λεύκωμα, γενναιόδωρα «φορτωμένο» με άφθονες αναμνήσεις από ιστορικές του τόπου στιγμές και με δεκάδες μορφές, γνωστές και άγνωστες, Ρεθυμνίων λειτουργών της Θέμιδος και κοντά σ’ αυτούς τους τελευταίους και πολλών άλλων Ρεθεμνιωτών, γνωστών από την γόνιμη και αποτελεσματική παρουσία τους στα κοινά της πόλης αυτής.
    Το όμορφο αυτό λεύκωμα, με τον τίτλο: «Δικηγορικός Σύλλογος Ρεθύμνης- Μια φωτογραφική αναδρομή», προήλθε χάρη στην αγαστή σύμπραξη και συνεργασία δύο ενεργών και δραστήριων συμπολιτών μας. αφενός του γνωστού και ειδήμονος συλλέκτη κ. Μανού Γ. Αστρινού, κι αφετέρου του σε πολλά ανήσυχου λόγιου δικηγόρου κ. Χαρίδημου Α. Παπαδάκη, που παρότρυνε δημιουργικά τον πρώτο να θέσει στην υπηρεσία του Δικηγορικού Συλλόγου Ρεθύμνης το πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο του, το αφορών στους δικηγόρους της πόλης μας. Έτσι προήλθε η προγραφείσα καλαίσθητη και εξαιρετικά φροντισμένη έκδοση, με εκατόν είκοσι οκτώ σελίδες και ισάριθμες, περίπου, ασπρόμαυρες ιστορικές φωτογραφίες.
   Το Λεύκωμα συνοδεύεται και από τρία ενημερωτικά σημειώματα, που προετοιμάζουν μέσα από τρεις διαφορετικές οπτικές γωνίες την κατά το δυνατόν ουσιαστικότερη και πληρέστερη προσέγγισή του από τον αναγνώστη. Πρώτο σημείωμα το «Αντί Προλόγου» του τωρινού Προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου κ. Εμμανουήλ Δρυμάκη, ο οποίος εστιάζει στη σημερινή- και κυρίως τις δύο τελευταίες δεκαετίες- αριθμητική αύξηση της δικηγορικής οικογένειας του νομού μας, γεγονός που καθιστά αναγκαία μια λιπαρά πληροφόρηση και γνωριμία των σημερινών μελών του Συλλόγου με τους προκατόχους τους, σε παλαιότερες εποχές, σε αυτόν τον ίδιο επαγγελματικό χώρο, θυμίζοντάς μου ο λόγος αυτός του Προέδρου τον γνωστό λόγο του Ποιητή (Κ. Παλαμά): «Όσο γνωρίζεις πιο βαθιά, τόσο αγαπάς πιο πλέρια». Έτσι, συνεχίζει ο κ. Δριμάκης: «Η παρούσα έκδοση αναμφισβήτητα θα συμβάλλει στην ενεργοποίηση των σημερινών μελών του Συλλόγου μας, για την επιλογή συμπεριφορών σαν αυτές που κατέλειπαν οι προκάτοχοί μας, οι οποίες μπορούν να αξιολογηθούν και να εκτιμηθούν στο παραπάνω πλαίσιο από τους, κατά τεκμήριο, νοήμονες συναδέλφους, σημερινούς δικηγόρους».
    Ακολουθεί, δεύτερο, το «Εισαγωγικό Σημείωμα» του κ. Μανού Γ. Αστρινού, ο οποίος, με τη σειρά του, ως λαμπρός και ειδήμων της πόλης μας συλλέκτης, εστιάζει κυρίως στην εικοσιπενταετή συλλεκτική προσπάθειά του και στο ουσιαστικότερο σημείο αυτής, την ταυτοποίηση, την ταύτιση των προσώπων, που οσημέραι καθίσταται δυσκολότερη και πιο επίπονη, από τη στιγμή που, όπως και ο ίδιος παρατηρεί: «η προσωπική επαφή που είναι απαραίτητη για κάθε συλλέκτη κινήθηκε με αργούς ρυθμούς, αφού οι παλαιότεροι που δίνουν τις πληροφορίες φεύγουν και οι επίγονοι δυσκολεύονται να ταυτίσουν άλλα πρόσωπα, πέραν των οικείων τους».Και είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε- από πρόσφατη συνεργασία που είχαμε μαζί του, για παροχή φωτογραφικού και όχι μόνον υλικού, για το βιβλίο μας που εκδόθηκε πρόσφατα «Ρέθυμνο 1900- 1950, Το Ρέθυμνο που μας κληροδότησε το σημερινό Ρέθυμνο»- ότι ο κ. Αστρινός από το προσωπικό του αρχείο είναι ικανός να «προικοδοτήσει» με ανάλογο αρχειακό και φωτογραφικό υλικό και πολλούς άλλους επαγγελματικούς χώρους, συλλόγους και σωματεία της πόλης μας, το οποίο θεωρούμε ότι δεν θα βραδύνει να το κάνει, αλλ’ η εγνωσμένη για τον τόπο του αγάπη θα τον οδηγήσει χωρίς χρονοτριβή σε αυτό.
    Ακολουθεί τρίτο και τελευταίο εισαγωγικό του παρουσιαζομένου λευκώματος σημείωμα, που αφορά σε μια σύντομη μεν αλλά περιεκτική αναφορά στην Ίδρυση του Δικηγορικού Συλλόγου Ρεθύμνης από τον λόγιο συμπολίτη δικηγόρο κ. Χαρίδημο Α. Παπαδάκη, που είχε και την όλη Επιμέλεια του Λευκώματος. Ο κ. Παπαδάκης διαπιστώνει ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος Ρεθύμνης παρά το ότι «το καταστατικό του εγκρίνεται την 6η Μαΐου 1900 και δημοσιεύεται στην επίσημη εφημερίδα της Κρητικής Πολιτείας την 10η Ιουλίου 1900 (Επίσημη Εφημερίς Κρητικής Πολιτείας 1900), προϋφίσταται ως σύλλογος που ιδρύθηκε μεταξύ 10.11.1884 και 8.11.1885», αποδεικνύοντας, μάλλιστα, και μέσα από τις πηγές τη διαπίστωσή του αυτήν. Με αυτό το ακριβές και άκρως εμπεριστατωμένο άρθρο του, ο φίλος Χάρης Παπαδάκης θεωρούμε ότι έθεσε γερές βάσεις για μια μελλοντική καταγραφή της ιστορίας του Δικηγορικού Συλλόγου Ρεθύμνης.
    Θερμά συγχαίρουμε και ευχαριστούμε όλους τους παραπάνω συντελεστές του ωραίου αυτού έργου. Η αίσθηση του χρέους απέναντι στην πνευματική και πολιτισμική κληρονομιά τού Τόπου είναι, νομίζω, εκείνη που καθοδήγησε τις προσπάθειές τους και συνέβαλλε στο ξεπέρασμα των οποιωνδήποτε δυσχερειών. Η προσπάθειά τους, ανάγκη βαθιά εσωτερική, αντανακλά το περίσσευμα της ψυχής τους και ενθαρρύνει την ανάληψη και στο μέλλον παρόμοιων πρωτοβουλιών. Χωρίς κανένα δισταγμό μπορούμε να ισχυριστούμε ότι το φωτισμένο ενδιαφέρον ορισμένων ανθρώπων για την ιστορική και πνευματική του τόπου τους ανάδειξη, το γνήσιο συναίσθημα ευθύνης του καθενός μας απέναντι στον συνάνθρωπό του, η ολοπρόθυμη συνεργασία του με άλλους για ανώτερους σκοπούς και ιδανικά αποτελούν την ασφαλέστερη βάση για την προαγωγή και ανάπτυξη ενός τόπου.

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΔΙΟΠΡΟΣΩΠΙΑ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ

Εικ. 20. Μόντε Κάρλο. Το καζίνο.
                                                                           Εικ. 19. Μονακό, το ανάκτορο του Ρενιέ




Εικ. 18.Σεβίλλη, το περίπτερο της Ισπανίας

Εικ. 17. Τολέδο, γενική θέα της ιστορικής πόλης με το ποτάμι.

Εικ. 16. Βαλέντσια, Το Τηλεγραφείο, ένα εξαίρετο νεοκλασικό κτίριο

Εικ. 15.Λισαβόνα, Το Μνημείο των Θαλασσοπόρων





             
Εικ.14. Λισαβόνα, το εντυπωσιακό κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού
 [σε ρυθμό 
Manueline δηλαδή Ύφος (γραμμή) του Μανουέλ στην Πορτογαλία].




Εικ. 13. Εντυπωσιακή και πρωτότυπη φυσική αίθουσα,
 μέσα σε μοναδικού κάλλους σπήλαιο του βράχου του Γιβραλτάρ,
 που, λόγω της εξαιρετικής ακουστικής της,
χρησιμοποιείται ως αίθουσα συναυλιών κλασικής μουσικής.

Εικ. 12. Τα πιθηκάκια του Γιβραλτάρ
(από την απέναντι αφρικανική ακτή προερχόμενα)
έχουν εξοικειωθεί
με τους χιλιάδες επισκέπτες.

               Εικ. 11. Βαλέντσια, η αρένα και ο σιδηροδρομικός σταθμός
        Εικ. 10. Το Γιβραλτάρ, πόλη και λιμενικές εγκαταστάσεις, ψηλά από τον Βράχο.
Εικ. 9. Η άλλη όψη του μνημείου,προς τα Στενά, 
όπου αναγράφεται "Ο Νέος Κόσμος".


Eικ. 8. Γιβραλτάρ:"Ο Αρχαίος Κόσμος"Στη βάση του μνημείου 
αναγράφεται: "The Pillars of Hercules" (= Οι Ηράκλειες Στήλες).
Εικ. 7. Γρανάδα: Κήποι Χενεραλίφε
                    Εικ. 6. Γρανάδα: Κήποι Χενεραλίφε
                                                                             
 Εικ. 5. Γρανάδα: Ανάκτορο Αλάμπρας


Εικ. 4. Γρανάδα: Ανάκτορο Αλάμπρας
Εικ. 3. Γρανάδα: Ανάκτορο Αλάμπρας

Εικ. 2.Βαρκελώνη: Ολυμπιακές Εγκαταστάσεις
                       Εικ. 1. Μαδρίτη: Πάρκο Ρετίρο
ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΔΙΟΠΡΟΣΩΠΙΑ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ
ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
http://ret-anadromes.blogspot.com

   Ήταν ένα πολυήμερο ταξίδι είκοσι ημερών στις χώρες Ισπανία, Πορτογαλία, Ανδόρα και Μονακό, ο τελευταίος προορισμός μου στην Ευρώπη, ύστερα από δέκα χρόνια ταξιδιών μου στη γηραιά Ήπειρο, οπότε είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ όλα ανεξαιρέτως τα ευρωπαϊκά κράτη και, τουλάχιστον, τις πρωτεύουσες και κυριότερες πόλεις τους, για να μπορώ σήμερα να καταλήξω σε ορισμένες διαπιστώσεις, με πρώτη-πρώτη τη διαπίστωση, από αυτό το τελευταίο μου ταξίδι, ότι η Ισπανία αποτελεί έναν από τους κορυφαίους προορισμούς για την Ευρώπη, τον πρώτο, ίσως, μετά ή μαζί με τη Ρώμη και τη Ρωσία (εξαιρώ από τη σύγκριση αυτήν την Ελλάδα).
   Σε αυτήν την τελευταία, και μάλιστα στην πανέμορφη και λουλουδιασμένη Αγία Πετρούπολη της παλιάς τσαρικής Ρωσίας, τη «Βενετία του Βορρά», κτισμένη πάνω σε πολλά νησάκια στον ποταμό Νέβα, με υπέροχα κανάλια, ο επισκέπτης μπορεί να γίνει «μάρτυρας» της πονεμένης Ορθοδοξίας, να προσκυνήσει την Παναγία του Καζάν, να επισκεφθεί τα χειμερινά ανάκτορα με το περίφημο μουσείο Ερμιτάζ- από τα σπουδαιότερα στον κόσμο- και να περιπατήσει τη γη που καθαγίασε με την παρουσία του ο παγκοσμίου βεληνεκούς χριστιανός διανοητής και λογοτέχνης Φιοντόρ Ντοστογιέφσκη.
   Η Ισπανία, από την άλλη μεριά, έχει, κυρίως, να μας προβάλλει έναν πολιτισμό που προέρχεται από τον 16ο και 17ο αιώνα, τους αιώνες ακμής και μεγαλείου στην Ιστορία της Ισπανίας, όταν ο ήλιος δεν έδυε ποτέ στην Αυτοκρατορία του Καρόλου Α', του Φιλίππου Β', του Φιλίππου Γ', και ο πλούτος έρρεε άφθονος από τις αποικίες, που ξεκίνησαν με το τολμηρό εγχείρημα του Γενουάτη Χριστόφορου Κολόμβου, πολιτογραφημένου, πάντως, και αυτού Ισπανού, όπως και ο δικός μας Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. Αναπτύσσονταν, περαιτέρω, τα γράμματα και οι τέχνες και οι Ισπανοί είχαν να περηφανεύονται έναν Θερβάντες, έναν Βελάθκεθ, τον Μουρίλο, τον Λόπε ντε Βέγκα, τον Γκόγια και μάλιστα τον προαναφερθέντα Έλληνα Θεοτοκόπουλο (που ως «Ελ Γκρέκο» υπέγραφε πάντα τους πίνακές του), του οποίου η παρουσία αλλού πουθενά, σε κανένα άλλο μουσείο της Ευρώπης, δεν γίνεται τόσο αισθητή, μέσα από δεκάδες πίνακές του, όσο στο Μουσείο Πράδο της Μαδρίτης και στο Τολέδο, με τη ζωή του οποίου στην πόλη αυτή συνδέονται σπουδαιότατοι πίνακές του. Εδώ, στην εκκλησία του Αγίου Θωμά, μπορείς να θαυμάσεις και το αριστουργηματικό έργο του Ελ Γκρέκο “Η Ταφή του Κόμητος Οργκάθ”. Συνδυάζοντας το Μουσείο Πράδο με το γειτονικό του Εθνικό Μουσείο Τέχνης «Βασίλισσα Σοφία» (όπου εκτίθεται ο περίφημος πίνακας Γκουέρνικα του Πάμπλο Πικάσο), ο επισκέπτης αποκτά μια σφαιρική αντίληψη του Δυτικού Πολιτισμού, εφάμιλλη με αυτήν που του δίνουν τα Μουσεία της Αγίας Πετρούπολης (Ερμιτάζ), του Παρισιού (Λούβρου) και του Λονδίνου.
   Πέραν των ανωτέρω, κορυφαία αίσθηση στην Ισπανία προκάλεσε σε μένα προσωπικά και η επίσκεψή μου στον περίφημο πορθμό του Γιβραλτάρ. Το Γιβραλτάρ, πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί παγκόσμια αναγνωρισμένο offshore οικονομικό κέντρο. Η χώρα βρίσκεται στο άκρο της Ιβηρικής Χερσονήσου, βόρεια του Μαρόκου και νότια της Ισπανίας, εξαρτάται διοικητικά από το Βρετανικό Στέμμα, έχει, όμως, τη δική του κυβέρνηση και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι υπεύθυνο μόνο για τις εξωτερικές και τις διεθνείς σχέσεις τής περιοχής. Το Γιβραλτάρ είναι και διατηρεί πλήρη ανεξαρτησία από το Ηνωμένο Βασίλειο σε θέματα φορολογίας.
   Εδώ, στον βράχο αυτόν, διαπιστώνεις την έντονη παρουσία της ελληνικής Μυθολογίας, που με τις περίφημες Ηράκλειες Στήλες έφτασε μέχρι αυτές τις εσχατιές της ευρωπαϊκής γης. Οι στήλες του Ηρακλή- δύο στύλοι που είχε στήσει ο Ηρακλής όταν πήγε τα μήλα των εσπερίδων στον Ευρυσθέα- κοσμούν σήμερα το έμβλημα της Ισπανίας. Στον τόπο αυτόν τοποθετούνταν από τους αρχαίους το τέλος του τότε γνωστού κόσμου, που οριζόταν, ακριβώς, από τη λεκάνη της Μεσογείου, με σπουδαιότερα κέντρα της εποχής την Αθήνα, τη Σπάρτη, την Αλεξάνδρεια και τη Ρώμη.
   Το γεγονός αυτό αποδίδεται εντυπωσιακά στη μια όψη μνημείου που έχει στηθεί εκεί στην κορυφή του βράχου, ενώ στην άλλη όψη του μνημείου εξεικονίζεται η σημερινή πραγματικότητα της θέσης του βράχου του Γιβραλτάρ, που συνεχίζει να αποτελεί κέντρο του παγκόσμιου πλέον χάρτη, αφού από εκεί φαίνονται να εξακτινώνονται όλοι οι δρόμοι προς τις εσχατιές του σύγχρονου κόσμου (εικ. 8 και 9).
   Μετά από τις παραπάνω συνοπτικές διαπιστώσεις από την ιστορία κυρίως του τόπου, ένα ακόμα βασανιστικό ερώτημα με κατέτρωγε γυρεύοντας απάντηση κατά τις επισκέψεις μου σε όλες τις πόλεις της Ισπανίας, αλλά και άλλων πόλεων της Ευρώπης, προηγούμενών μου ταξιδιών. Πώς, αλήθεια, οι λαοί αυτοί κατάφεραν να διασώσουν τόσα παλιά οικοδομήματα και αρχοντικά στις πόλεις τους και στα χωριά τους (ειδικά η Αγία Πετρούπολη), τόσα ιστορικά και διατηρητέα ακίνητα που ενσωματώνουν εξαιρετικά στοιχεία καλλιτεχνικής, ιστορικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς σε κάθε χώρα, σπίτια με ξέχωρη έκφραση και προσωπικότητα, διακοσμημένα με πλούσια αρχιτεκτονικά στοιχεία των δύο τελευταίων κυρίως αιώνων; Κυριολεκτικά κουράστηκα- εκτός από την Αγία Πετρούπολη- και στη Λισαβόνα της πτωχής Πορτογαλίας να καταμετρώ αρχοντικά στη μεγάλη λεωφόρο που οδηγεί ίσια κάτω προς τον Ατλαντικό ωκεανό. Την ίδια ώρα εμείς εδώ στην Ελλάδα αφορμή γυρεύουμε πώς και πώς να «ξεπαστρέψουμε» φουγάρα παλιών εργοστασίων αλλά και κάθε μορφή παλιάς αρχιτεκτονικής και στη θέση τους να οικοδομήσουμε νέες ανέκφραστες οικοδομές και πολυκατοικίες. Στη Ισπανία (Μαδρίτη και Βαρκελώνη) μέτρησα, όλως τυχαία, τρία τέτοια εργοστασιακά φουγάρα, καλώς διατηρημένα, που με εντυπωσίασαν ιδιαίτερα λόγω του σάλου που πρόσφατα είχε δημιουργηθεί και στην πόλη μας για το εάν θα έπρεπε να διατηρηθεί το φουγάρο του πυρηνελαιουργείου, δυτικά της πόλης μας, στον Κουμπέ.
   Άλλο συναφές θέμα είναι και αυτό που αφορά στην καθαριότητα των πόλεων και στον σεβασμό του περιβάλλοντος χώρου. Και επ’ αυτού ενδιαφέρθηκα- γιατί με έχει πονέσει πολλές φορές στον τόπο μου- και διερεύνησα ειδικότερα το θέμα της λεγόμενης «τέχνης του δρόμου», του γκράφιτι (που ορίζεται από κραυγές αποτυπωμένες συνήθως με σπρέι από ομάδες νέων που επιθυμούν να δώσουν το στίγμα τους στην ανώνυμη μουντάδα της πόλης). Και μπορεί μεν και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις το γκράφιτι να παρατηρείται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Πρόσεξα, όμως, ότι το γκράφιτι των πόλεων αυτών δεν είναι στην άθλια μορφή των δικών μας πόλεων, όπου συνήθως καταντά μια σκέτη ακαλαίσθητη μουντζούρα, που την πλασάρουμε όπου μας γουστάρει, χωρίς να ενδιαφερόμαστε αν πρόκειται για μια φρεσκοβαμμένη οικοδομή ή αν πρόκειται για ένα κτίσμα διατηρητέο μεγάλης αισθητικής αξίας. Μερικοί, φτάνω να πιστεύω, και τον Παρθενώνα αν εύρισκαν μπροστά τους θα τον «περιποιόντουσαν» με τον ίδιο βάναυσο τρόπο, εναποθέτοντας επάνω του όλα τους τα απωθημένα.
   Στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις το γκράφιτι το βρήκα «ελεγχόμενο»- συνήθως σε γέφυρες και δημόσιους τείχους και κάποτε με εξαιρετικό γούστο και καλαισθησία που έφτανε να βελτιώνει την αισθητική της πόλης, χωρίς, συνήθως, να συνδέεται με την αμφισβήτηση και την ανυπακοή ή άλλα κτηνώδη εγωκεντρικά ορμέμφυτα. Παράδειγμα χαρακτηριστικό η Αγκόνα της Ιταλίας, όπου στα υποστυλώματα της εκεί γέφυρας, κοντά στο λιμάνι, βρίσκεις να θεριεύει ένας ολόκληρος ζωολογικός κήπος φτιαγμένος με αυτήν ακριβώς την τέχνη του γκράφιτι.
   Βλέπεις, περαιτέρω, τους πολιτισμένους της Ευρώπης να διατηρούν καθαρές, ευρύχωρες και καταπράσινες πολιτείες, να σέβονται τον πολίτη και τη συλλογική αξιοπρέπεια και μάλιστα τα ΑμΕΑ και να δίνουν προτεραιότητα πάνω στις διαβάσεις στους πεζούς, αντίθετα με τη δική μας εγωιστική αθλιότητα να θεωρούμε ότι η διάβαση ανήκει στον πεζό, όταν μόνο έχει ελευθερωθεί παντελώς από τα αυτοκίνητα, οπότε… «δώρον άδωρο»!
   Και είναι αυτά τα τελευταία διαπιστώσεις πόνου, συγκρίνοντας τα ημέτερα με αυτά της Ευρώπης, που μπόρεσε ζώντας στον σκοτεινό μεσαίωνα και συλλαβίζοντας τον Αριστοτέλη σε λατινικές μεταφράσεις από τα αραβικά να δημιουργήσει τον κυρίαρχο σήμερα σε ολόκληρο τον πλανήτη πολιτισμό, παραμένοντας, δυστυχώς, την ίδια στιγμή, στην Ελλάδα, εκατόν ογδόντα χρόνια μετά, ο Παρθενώνας στα σκοτάδια της συμπλεγματικής μειονεξίας και του αυτοεξευτελισμού του. Και μπορεί μεν ο δυτικοευρωπαίος να αξιοποίησε τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό σύμφωνα με τους όρους της δικής του νοητικής πρόσληψης και αφομοίωσης, όμως κατάφερε και έτσι να δημιουργήσει πρόοδο και πολιτισμό, αξιοποιώντας έξυπνα και τα παραμικρότερα στοιχεία της πολιτιστικής του κληρονομιάς.
   Ας ευχηθούμε ότι κάποτε και εμείς θα εκπολιτιστούμε και σε αυτά τα «εξωτερικά» της ζωής γεγονότα, γιατί θέλω να συνεχίσω να πιστεύω- όσο κι αν στις μέρες μας δυσκολεύομαι σε αυτό- ότι ο Έλληνας συνεχίζει να διαθέτει ακόμα κάποια τουλάχιστον σπέρματα «πολιτισμού της ψυχής», που είναι, ίσως, ικανά να συντελέσουν σε μια πλήρη αναδόμηση τού είναι του, του πολιτισμού και της αξιοπρέπειάς του.