Εικ. 20. Μόντε Κάρλο. Το καζίνο.
Εικ. 19. Μονακό, το ανάκτορο του Ρενιέ
Εικ. 18.Σεβίλλη, το περίπτερο της Ισπανίας
 |
| Εικ. 17. Τολέδο, γενική θέα της ιστορικής πόλης με το ποτάμι. |
 |
| Εικ. 16. Βαλέντσια, Το Τηλεγραφείο, ένα εξαίρετο νεοκλασικό κτίριο |
 |
| Εικ. 15.Λισαβόνα, Το Μνημείο των Θαλασσοπόρων |
 |
| Εικ.14. Λισαβόνα, το εντυπωσιακό κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού [σε ρυθμό Manueline δηλαδή Ύφος (γραμμή) του Μανουέλ στην Πορτογαλία]. |
 |
| Εικ. 13. Εντυπωσιακή και πρωτότυπη φυσική αίθουσα, μέσα σε μοναδικού κάλλους σπήλαιο του βράχου του Γιβραλτάρ, που, λόγω της εξαιρετικής ακουστικής της, χρησιμοποιείται ως αίθουσα συναυλιών κλασικής μουσικής. |
 |
| Εικ. 12. Τα πιθηκάκια του Γιβραλτάρ (από την απέναντι αφρικανική ακτή προερχόμενα) έχουν εξοικειωθεί με τους χιλιάδες επισκέπτες. |
 |
| Εικ. 11. Βαλέντσια, η αρένα και ο σιδηροδρομικός σταθμός |
Εικ. 10. Το Γιβραλτάρ, πόλη και λιμενικές εγκαταστάσεις, ψηλά από τον Βράχο. |
Εικ. 9. Η άλλη όψη του μνημείου,προς τα Στενά,
όπου αναγράφεται "Ο Νέος Κόσμος".
|
 |
Eικ. 8. Γιβραλτάρ:"Ο Αρχαίος Κόσμος"Στη βάση του μνημείου
αναγράφεται: "The Pillars of Hercules" (= Οι Ηράκλειες Στήλες). |
Εικ. 7. Γρανάδα: Κήποι Χενεραλίφε
Εικ. 6. Γρανάδα: Κήποι Χενεραλίφε
Εικ. 4. Γρανάδα: Ανάκτορο Αλάμπρας
Εικ. 2.Βαρκελώνη: Ολυμπιακές Εγκαταστάσεις
Εικ. 1. Μαδρίτη: Πάρκο Ρετίρο
Εικ. 6. Γρανάδα: Κήποι Χενεραλίφε
 |
| Εικ. 5. Γρανάδα: Ανάκτορο Αλάμπρας |
Εικ. 4. Γρανάδα: Ανάκτορο Αλάμπρας
 |
| Εικ. 3. Γρανάδα: Ανάκτορο Αλάμπρας |
Εικ. 2.Βαρκελώνη: Ολυμπιακές Εγκαταστάσεις Εικ. 1. Μαδρίτη: Πάρκο Ρετίρο
ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΔΙΟΠΡΟΣΩΠΙΑ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ
ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
http://ret-anadromes.blogspot.com
Ήταν ένα πολυήμερο ταξίδι είκοσι ημερών στις χώρες Ισπανία, Πορτογαλία, Ανδόρα και Μονακό, ο τελευταίος προορισμός μου στην Ευρώπη, ύστερα από δέκα χρόνια ταξιδιών μου στη γηραιά Ήπειρο, οπότε είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ όλα ανεξαιρέτως τα ευρωπαϊκά κράτη και, τουλάχιστον, τις πρωτεύουσες και κυριότερες πόλεις τους, για να μπορώ σήμερα να καταλήξω σε ορισμένες διαπιστώσεις, με πρώτη-πρώτη τη διαπίστωση, από αυτό το τελευταίο μου ταξίδι, ότι η Ισπανία αποτελεί έναν από τους κορυφαίους προορισμούς για την Ευρώπη, τον πρώτο, ίσως, μετά ή μαζί με τη Ρώμη και τη Ρωσία (εξαιρώ από τη σύγκριση αυτήν την Ελλάδα).
Σε αυτήν την τελευταία, και μάλιστα στην πανέμορφη και λουλουδιασμένη Αγία Πετρούπολη της παλιάς τσαρικής Ρωσίας, τη «Βενετία του Βορρά», κτισμένη πάνω σε πολλά νησάκια στον ποταμό Νέβα, με υπέροχα κανάλια, ο επισκέπτης μπορεί να γίνει «μάρτυρας» της πονεμένης Ορθοδοξίας, να προσκυνήσει την Παναγία του Καζάν, να επισκεφθεί τα χειμερινά ανάκτορα με το περίφημο μουσείο Ερμιτάζ- από τα σπουδαιότερα στον κόσμο- και να περιπατήσει τη γη που καθαγίασε με την παρουσία του ο παγκοσμίου βεληνεκούς χριστιανός διανοητής και λογοτέχνης Φιοντόρ Ντοστογιέφσκη.
http://ret-anadromes.blogspot.com
Ήταν ένα πολυήμερο ταξίδι είκοσι ημερών στις χώρες Ισπανία, Πορτογαλία, Ανδόρα και Μονακό, ο τελευταίος προορισμός μου στην Ευρώπη, ύστερα από δέκα χρόνια ταξιδιών μου στη γηραιά Ήπειρο, οπότε είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ όλα ανεξαιρέτως τα ευρωπαϊκά κράτη και, τουλάχιστον, τις πρωτεύουσες και κυριότερες πόλεις τους, για να μπορώ σήμερα να καταλήξω σε ορισμένες διαπιστώσεις, με πρώτη-πρώτη τη διαπίστωση, από αυτό το τελευταίο μου ταξίδι, ότι η Ισπανία αποτελεί έναν από τους κορυφαίους προορισμούς για την Ευρώπη, τον πρώτο, ίσως, μετά ή μαζί με τη Ρώμη και τη Ρωσία (εξαιρώ από τη σύγκριση αυτήν την Ελλάδα).
Σε αυτήν την τελευταία, και μάλιστα στην πανέμορφη και λουλουδιασμένη Αγία Πετρούπολη της παλιάς τσαρικής Ρωσίας, τη «Βενετία του Βορρά», κτισμένη πάνω σε πολλά νησάκια στον ποταμό Νέβα, με υπέροχα κανάλια, ο επισκέπτης μπορεί να γίνει «μάρτυρας» της πονεμένης Ορθοδοξίας, να προσκυνήσει την Παναγία του Καζάν, να επισκεφθεί τα χειμερινά ανάκτορα με το περίφημο μουσείο Ερμιτάζ- από τα σπουδαιότερα στον κόσμο- και να περιπατήσει τη γη που καθαγίασε με την παρουσία του ο παγκοσμίου βεληνεκούς χριστιανός διανοητής και λογοτέχνης Φιοντόρ Ντοστογιέφσκη.
Η Ισπανία, από την άλλη μεριά, έχει, κυρίως, να μας προβάλλει έναν πολιτισμό που προέρχεται από τον 16ο και 17ο αιώνα, τους αιώνες ακμής και μεγαλείου στην Ιστορία της Ισπανίας, όταν ο ήλιος δεν έδυε ποτέ στην Αυτοκρατορία του Καρόλου Α', του Φιλίππου Β', του Φιλίππου Γ', και ο πλούτος έρρεε άφθονος από τις αποικίες, που ξεκίνησαν με το τολμηρό εγχείρημα του Γενουάτη Χριστόφορου Κολόμβου, πολιτογραφημένου, πάντως, και αυτού Ισπανού, όπως και ο δικός μας Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. Αναπτύσσονταν, περαιτέρω, τα γράμματα και οι τέχνες και οι Ισπανοί είχαν να περηφανεύονται έναν Θερβάντες, έναν Βελάθκεθ, τον Μουρίλο, τον Λόπε ντε Βέγκα, τον Γκόγια και μάλιστα τον προαναφερθέντα Έλληνα Θεοτοκόπουλο (που ως «Ελ Γκρέκο» υπέγραφε πάντα τους πίνακές του), του οποίου η παρουσία αλλού πουθενά, σε κανένα άλλο μουσείο της Ευρώπης, δεν γίνεται τόσο αισθητή, μέσα από δεκάδες πίνακές του, όσο στο Μουσείο Πράδο της Μαδρίτης και στο Τολέδο, με τη ζωή του οποίου στην πόλη αυτή συνδέονται σπουδαιότατοι πίνακές του. Εδώ, στην εκκλησία του Αγίου Θωμά, μπορείς να θαυμάσεις και το αριστουργηματικό έργο του Ελ Γκρέκο “Η Ταφή του Κόμητος Οργκάθ”. Συνδυάζοντας το Μουσείο Πράδο με το γειτονικό του Εθνικό Μουσείο Τέχνης «Βασίλισσα Σοφία» (όπου εκτίθεται ο περίφημος πίνακας Γκουέρνικα του Πάμπλο Πικάσο), ο επισκέπτης αποκτά μια σφαιρική αντίληψη του Δυτικού Πολιτισμού, εφάμιλλη με αυτήν που του δίνουν τα Μουσεία της Αγίας Πετρούπολης (Ερμιτάζ), του Παρισιού (Λούβρου) και του Λονδίνου.
Πέραν των ανωτέρω, κορυφαία αίσθηση στην Ισπανία προκάλεσε σε μένα προσωπικά και η επίσκεψή μου στον περίφημο πορθμό του Γιβραλτάρ. Το Γιβραλτάρ, πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί παγκόσμια αναγνωρισμένο offshore οικονομικό κέντρο. Η χώρα βρίσκεται στο άκρο της Ιβηρικής Χερσονήσου, βόρεια του Μαρόκου και νότια της Ισπανίας, εξαρτάται διοικητικά από το Βρετανικό Στέμμα, έχει, όμως, τη δική του κυβέρνηση και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι υπεύθυνο μόνο για τις εξωτερικές και τις διεθνείς σχέσεις τής περιοχής. Το Γιβραλτάρ είναι και διατηρεί πλήρη ανεξαρτησία από το Ηνωμένο Βασίλειο σε θέματα φορολογίας.
Εδώ, στον βράχο αυτόν, διαπιστώνεις την έντονη παρουσία της ελληνικής Μυθολογίας, που με τις περίφημες Ηράκλειες Στήλες έφτασε μέχρι αυτές τις εσχατιές της ευρωπαϊκής γης. Οι στήλες του Ηρακλή- δύο στύλοι που είχε στήσει ο Ηρακλής όταν πήγε τα μήλα των εσπερίδων στον Ευρυσθέα- κοσμούν σήμερα το έμβλημα της Ισπανίας. Στον τόπο αυτόν τοποθετούνταν από τους αρχαίους το τέλος του τότε γνωστού κόσμου, που οριζόταν, ακριβώς, από τη λεκάνη της Μεσογείου, με σπουδαιότερα κέντρα της εποχής την Αθήνα, τη Σπάρτη, την Αλεξάνδρεια και τη Ρώμη.
Το γεγονός αυτό αποδίδεται εντυπωσιακά στη μια όψη μνημείου που έχει στηθεί εκεί στην κορυφή του βράχου, ενώ στην άλλη όψη του μνημείου εξεικονίζεται η σημερινή πραγματικότητα της θέσης του βράχου του Γιβραλτάρ, που συνεχίζει να αποτελεί κέντρο του παγκόσμιου πλέον χάρτη, αφού από εκεί φαίνονται να εξακτινώνονται όλοι οι δρόμοι προς τις εσχατιές του σύγχρονου κόσμου (εικ. 8 και 9).
Μετά από τις παραπάνω συνοπτικές διαπιστώσεις από την ιστορία κυρίως του τόπου, ένα ακόμα βασανιστικό ερώτημα με κατέτρωγε γυρεύοντας απάντηση κατά τις επισκέψεις μου σε όλες τις πόλεις της Ισπανίας, αλλά και άλλων πόλεων της Ευρώπης, προηγούμενών μου ταξιδιών. Πώς, αλήθεια, οι λαοί αυτοί κατάφεραν να διασώσουν τόσα παλιά οικοδομήματα και αρχοντικά στις πόλεις τους και στα χωριά τους (ειδικά η Αγία Πετρούπολη), τόσα ιστορικά και διατηρητέα ακίνητα που ενσωματώνουν εξαιρετικά στοιχεία καλλιτεχνικής, ιστορικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς σε κάθε χώρα, σπίτια με ξέχωρη έκφραση και προσωπικότητα, διακοσμημένα με πλούσια αρχιτεκτονικά στοιχεία των δύο τελευταίων κυρίως αιώνων; Κυριολεκτικά κουράστηκα- εκτός από την Αγία Πετρούπολη- και στη Λισαβόνα της πτωχής Πορτογαλίας να καταμετρώ αρχοντικά στη μεγάλη λεωφόρο που οδηγεί ίσια κάτω προς τον Ατλαντικό ωκεανό. Την ίδια ώρα εμείς εδώ στην Ελλάδα αφορμή γυρεύουμε πώς και πώς να «ξεπαστρέψουμε» φουγάρα παλιών εργοστασίων αλλά και κάθε μορφή παλιάς αρχιτεκτονικής και στη θέση τους να οικοδομήσουμε νέες ανέκφραστες οικοδομές και πολυκατοικίες. Στη Ισπανία (Μαδρίτη και Βαρκελώνη) μέτρησα, όλως τυχαία, τρία τέτοια εργοστασιακά φουγάρα, καλώς διατηρημένα, που με εντυπωσίασαν ιδιαίτερα λόγω του σάλου που πρόσφατα είχε δημιουργηθεί και στην πόλη μας για το εάν θα έπρεπε να διατηρηθεί το φουγάρο του πυρηνελαιουργείου, δυτικά της πόλης μας, στον Κουμπέ.
Άλλο συναφές θέμα είναι και αυτό που αφορά στην καθαριότητα των πόλεων και στον σεβασμό του περιβάλλοντος χώρου. Και επ’ αυτού ενδιαφέρθηκα- γιατί με έχει πονέσει πολλές φορές στον τόπο μου- και διερεύνησα ειδικότερα το θέμα της λεγόμενης «τέχνης του δρόμου», του γκράφιτι (που ορίζεται από κραυγές αποτυπωμένες συνήθως με σπρέι από ομάδες νέων που επιθυμούν να δώσουν το στίγμα τους στην ανώνυμη μουντάδα της πόλης). Και μπορεί μεν και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις το γκράφιτι να παρατηρείται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Πρόσεξα, όμως, ότι το γκράφιτι των πόλεων αυτών δεν είναι στην άθλια μορφή των δικών μας πόλεων, όπου συνήθως καταντά μια σκέτη ακαλαίσθητη μουντζούρα, που την πλασάρουμε όπου μας γουστάρει, χωρίς να ενδιαφερόμαστε αν πρόκειται για μια φρεσκοβαμμένη οικοδομή ή αν πρόκειται για ένα κτίσμα διατηρητέο μεγάλης αισθητικής αξίας. Μερικοί, φτάνω να πιστεύω, και τον Παρθενώνα αν εύρισκαν μπροστά τους θα τον «περιποιόντουσαν» με τον ίδιο βάναυσο τρόπο, εναποθέτοντας επάνω του όλα τους τα απωθημένα.
Στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις το γκράφιτι το βρήκα «ελεγχόμενο»- συνήθως σε γέφυρες και δημόσιους τείχους και κάποτε με εξαιρετικό γούστο και καλαισθησία που έφτανε να βελτιώνει την αισθητική της πόλης, χωρίς, συνήθως, να συνδέεται με την αμφισβήτηση και την ανυπακοή ή άλλα κτηνώδη εγωκεντρικά ορμέμφυτα. Παράδειγμα χαρακτηριστικό η Αγκόνα της Ιταλίας, όπου στα υποστυλώματα της εκεί γέφυρας, κοντά στο λιμάνι, βρίσκεις να θεριεύει ένας ολόκληρος ζωολογικός κήπος φτιαγμένος με αυτήν ακριβώς την τέχνη του γκράφιτι.
Βλέπεις, περαιτέρω, τους πολιτισμένους της Ευρώπης να διατηρούν καθαρές, ευρύχωρες και καταπράσινες πολιτείες, να σέβονται τον πολίτη και τη συλλογική αξιοπρέπεια και μάλιστα τα ΑμΕΑ και να δίνουν προτεραιότητα πάνω στις διαβάσεις στους πεζούς, αντίθετα με τη δική μας εγωιστική αθλιότητα να θεωρούμε ότι η διάβαση ανήκει στον πεζό, όταν μόνο έχει ελευθερωθεί παντελώς από τα αυτοκίνητα, οπότε… «δώρον άδωρο»!
Και είναι αυτά τα τελευταία διαπιστώσεις πόνου, συγκρίνοντας τα ημέτερα με αυτά της Ευρώπης, που μπόρεσε ζώντας στον σκοτεινό μεσαίωνα και συλλαβίζοντας τον Αριστοτέλη σε λατινικές μεταφράσεις από τα αραβικά να δημιουργήσει τον κυρίαρχο σήμερα σε ολόκληρο τον πλανήτη πολιτισμό, παραμένοντας, δυστυχώς, την ίδια στιγμή, στην Ελλάδα, εκατόν ογδόντα χρόνια μετά, ο Παρθενώνας στα σκοτάδια της συμπλεγματικής μειονεξίας και του αυτοεξευτελισμού του. Και μπορεί μεν ο δυτικοευρωπαίος να αξιοποίησε τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό σύμφωνα με τους όρους της δικής του νοητικής πρόσληψης και αφομοίωσης, όμως κατάφερε και έτσι να δημιουργήσει πρόοδο και πολιτισμό, αξιοποιώντας έξυπνα και τα παραμικρότερα στοιχεία της πολιτιστικής του κληρονομιάς.
Ας ευχηθούμε ότι κάποτε και εμείς θα εκπολιτιστούμε και σε αυτά τα «εξωτερικά» της ζωής γεγονότα, γιατί θέλω να συνεχίσω να πιστεύω- όσο κι αν στις μέρες μας δυσκολεύομαι σε αυτό- ότι ο Έλληνας συνεχίζει να διαθέτει ακόμα κάποια τουλάχιστον σπέρματα «πολιτισμού της ψυχής», που είναι, ίσως, ικανά να συντελέσουν σε μια πλήρη αναδόμηση τού είναι του, του πολιτισμού και της αξιοπρέπειάς του.
Πέραν των ανωτέρω, κορυφαία αίσθηση στην Ισπανία προκάλεσε σε μένα προσωπικά και η επίσκεψή μου στον περίφημο πορθμό του Γιβραλτάρ. Το Γιβραλτάρ, πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί παγκόσμια αναγνωρισμένο offshore οικονομικό κέντρο. Η χώρα βρίσκεται στο άκρο της Ιβηρικής Χερσονήσου, βόρεια του Μαρόκου και νότια της Ισπανίας, εξαρτάται διοικητικά από το Βρετανικό Στέμμα, έχει, όμως, τη δική του κυβέρνηση και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι υπεύθυνο μόνο για τις εξωτερικές και τις διεθνείς σχέσεις τής περιοχής. Το Γιβραλτάρ είναι και διατηρεί πλήρη ανεξαρτησία από το Ηνωμένο Βασίλειο σε θέματα φορολογίας.
Εδώ, στον βράχο αυτόν, διαπιστώνεις την έντονη παρουσία της ελληνικής Μυθολογίας, που με τις περίφημες Ηράκλειες Στήλες έφτασε μέχρι αυτές τις εσχατιές της ευρωπαϊκής γης. Οι στήλες του Ηρακλή- δύο στύλοι που είχε στήσει ο Ηρακλής όταν πήγε τα μήλα των εσπερίδων στον Ευρυσθέα- κοσμούν σήμερα το έμβλημα της Ισπανίας. Στον τόπο αυτόν τοποθετούνταν από τους αρχαίους το τέλος του τότε γνωστού κόσμου, που οριζόταν, ακριβώς, από τη λεκάνη της Μεσογείου, με σπουδαιότερα κέντρα της εποχής την Αθήνα, τη Σπάρτη, την Αλεξάνδρεια και τη Ρώμη.
Το γεγονός αυτό αποδίδεται εντυπωσιακά στη μια όψη μνημείου που έχει στηθεί εκεί στην κορυφή του βράχου, ενώ στην άλλη όψη του μνημείου εξεικονίζεται η σημερινή πραγματικότητα της θέσης του βράχου του Γιβραλτάρ, που συνεχίζει να αποτελεί κέντρο του παγκόσμιου πλέον χάρτη, αφού από εκεί φαίνονται να εξακτινώνονται όλοι οι δρόμοι προς τις εσχατιές του σύγχρονου κόσμου (εικ. 8 και 9).
Μετά από τις παραπάνω συνοπτικές διαπιστώσεις από την ιστορία κυρίως του τόπου, ένα ακόμα βασανιστικό ερώτημα με κατέτρωγε γυρεύοντας απάντηση κατά τις επισκέψεις μου σε όλες τις πόλεις της Ισπανίας, αλλά και άλλων πόλεων της Ευρώπης, προηγούμενών μου ταξιδιών. Πώς, αλήθεια, οι λαοί αυτοί κατάφεραν να διασώσουν τόσα παλιά οικοδομήματα και αρχοντικά στις πόλεις τους και στα χωριά τους (ειδικά η Αγία Πετρούπολη), τόσα ιστορικά και διατηρητέα ακίνητα που ενσωματώνουν εξαιρετικά στοιχεία καλλιτεχνικής, ιστορικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς σε κάθε χώρα, σπίτια με ξέχωρη έκφραση και προσωπικότητα, διακοσμημένα με πλούσια αρχιτεκτονικά στοιχεία των δύο τελευταίων κυρίως αιώνων; Κυριολεκτικά κουράστηκα- εκτός από την Αγία Πετρούπολη- και στη Λισαβόνα της πτωχής Πορτογαλίας να καταμετρώ αρχοντικά στη μεγάλη λεωφόρο που οδηγεί ίσια κάτω προς τον Ατλαντικό ωκεανό. Την ίδια ώρα εμείς εδώ στην Ελλάδα αφορμή γυρεύουμε πώς και πώς να «ξεπαστρέψουμε» φουγάρα παλιών εργοστασίων αλλά και κάθε μορφή παλιάς αρχιτεκτονικής και στη θέση τους να οικοδομήσουμε νέες ανέκφραστες οικοδομές και πολυκατοικίες. Στη Ισπανία (Μαδρίτη και Βαρκελώνη) μέτρησα, όλως τυχαία, τρία τέτοια εργοστασιακά φουγάρα, καλώς διατηρημένα, που με εντυπωσίασαν ιδιαίτερα λόγω του σάλου που πρόσφατα είχε δημιουργηθεί και στην πόλη μας για το εάν θα έπρεπε να διατηρηθεί το φουγάρο του πυρηνελαιουργείου, δυτικά της πόλης μας, στον Κουμπέ.
Άλλο συναφές θέμα είναι και αυτό που αφορά στην καθαριότητα των πόλεων και στον σεβασμό του περιβάλλοντος χώρου. Και επ’ αυτού ενδιαφέρθηκα- γιατί με έχει πονέσει πολλές φορές στον τόπο μου- και διερεύνησα ειδικότερα το θέμα της λεγόμενης «τέχνης του δρόμου», του γκράφιτι (που ορίζεται από κραυγές αποτυπωμένες συνήθως με σπρέι από ομάδες νέων που επιθυμούν να δώσουν το στίγμα τους στην ανώνυμη μουντάδα της πόλης). Και μπορεί μεν και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις το γκράφιτι να παρατηρείται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Πρόσεξα, όμως, ότι το γκράφιτι των πόλεων αυτών δεν είναι στην άθλια μορφή των δικών μας πόλεων, όπου συνήθως καταντά μια σκέτη ακαλαίσθητη μουντζούρα, που την πλασάρουμε όπου μας γουστάρει, χωρίς να ενδιαφερόμαστε αν πρόκειται για μια φρεσκοβαμμένη οικοδομή ή αν πρόκειται για ένα κτίσμα διατηρητέο μεγάλης αισθητικής αξίας. Μερικοί, φτάνω να πιστεύω, και τον Παρθενώνα αν εύρισκαν μπροστά τους θα τον «περιποιόντουσαν» με τον ίδιο βάναυσο τρόπο, εναποθέτοντας επάνω του όλα τους τα απωθημένα.
Στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις το γκράφιτι το βρήκα «ελεγχόμενο»- συνήθως σε γέφυρες και δημόσιους τείχους και κάποτε με εξαιρετικό γούστο και καλαισθησία που έφτανε να βελτιώνει την αισθητική της πόλης, χωρίς, συνήθως, να συνδέεται με την αμφισβήτηση και την ανυπακοή ή άλλα κτηνώδη εγωκεντρικά ορμέμφυτα. Παράδειγμα χαρακτηριστικό η Αγκόνα της Ιταλίας, όπου στα υποστυλώματα της εκεί γέφυρας, κοντά στο λιμάνι, βρίσκεις να θεριεύει ένας ολόκληρος ζωολογικός κήπος φτιαγμένος με αυτήν ακριβώς την τέχνη του γκράφιτι.
Βλέπεις, περαιτέρω, τους πολιτισμένους της Ευρώπης να διατηρούν καθαρές, ευρύχωρες και καταπράσινες πολιτείες, να σέβονται τον πολίτη και τη συλλογική αξιοπρέπεια και μάλιστα τα ΑμΕΑ και να δίνουν προτεραιότητα πάνω στις διαβάσεις στους πεζούς, αντίθετα με τη δική μας εγωιστική αθλιότητα να θεωρούμε ότι η διάβαση ανήκει στον πεζό, όταν μόνο έχει ελευθερωθεί παντελώς από τα αυτοκίνητα, οπότε… «δώρον άδωρο»!
Και είναι αυτά τα τελευταία διαπιστώσεις πόνου, συγκρίνοντας τα ημέτερα με αυτά της Ευρώπης, που μπόρεσε ζώντας στον σκοτεινό μεσαίωνα και συλλαβίζοντας τον Αριστοτέλη σε λατινικές μεταφράσεις από τα αραβικά να δημιουργήσει τον κυρίαρχο σήμερα σε ολόκληρο τον πλανήτη πολιτισμό, παραμένοντας, δυστυχώς, την ίδια στιγμή, στην Ελλάδα, εκατόν ογδόντα χρόνια μετά, ο Παρθενώνας στα σκοτάδια της συμπλεγματικής μειονεξίας και του αυτοεξευτελισμού του. Και μπορεί μεν ο δυτικοευρωπαίος να αξιοποίησε τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό σύμφωνα με τους όρους της δικής του νοητικής πρόσληψης και αφομοίωσης, όμως κατάφερε και έτσι να δημιουργήσει πρόοδο και πολιτισμό, αξιοποιώντας έξυπνα και τα παραμικρότερα στοιχεία της πολιτιστικής του κληρονομιάς.
Ας ευχηθούμε ότι κάποτε και εμείς θα εκπολιτιστούμε και σε αυτά τα «εξωτερικά» της ζωής γεγονότα, γιατί θέλω να συνεχίσω να πιστεύω- όσο κι αν στις μέρες μας δυσκολεύομαι σε αυτό- ότι ο Έλληνας συνεχίζει να διαθέτει ακόμα κάποια τουλάχιστον σπέρματα «πολιτισμού της ψυχής», που είναι, ίσως, ικανά να συντελέσουν σε μια πλήρη αναδόμηση τού είναι του, του πολιτισμού και της αξιοπρέπειάς του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου