ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ (Διατίθεται στα βιβλιοπωλεία του Ρεθύμνου και της Αθήνας)


                              

Λαϊκή Πίστη και Λατρεία

'Αγιοι Θεράποντες με ειδικό χάρισμα ιαμάτων. Προστάτες, Έφοροι και Επόπτες της Ορθοδόξου Ελληνικής Εκκλησίας.
(Θεολογική- Λαογραφική μελέτη)


'Α ΕΠΑΙΝΟΣ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ

Συγγραφέας: Παπαδάκης Κωστής
  Την ανάγκη του ο άνθρωπος για ανακούφιση, παραμυθία, απαλλαγή και θεραπεία από τα δεινά των διαφόρων ασθενειών εναποθέτει στους Θεράποντες Αγίους, ενώ στους Προστάτες την επιθυμία του για επαγγελματική καταξίωση, αναγνώριση και επιβράβευση και στους Εφόρους την ευμενή, φιλική και ευνοϊκή προς αυτόν διάθεση παντός του υλικού και πνευματικού σύμπαντος.
  Σε κάθε περίπτωση Αγίου, πέραν της καθαρά θεολογικής και αγιολογικής παρουσίασής του, εστιάζουμε, με κάθε δυνατή λεπτομέρεια, και σε παραδόσεις, τελετές και λοιπές παγανιστικές πράξεις, που απευθύνονται στο πρόσωπό του κατά τη λατρευτική διαδικασία που του απονέμεται από τους απλούς ανθρώπους, από τον λαό μας, και αφορούν και ενδιαφέρουν την επιστήμη, κυρίως, της Λαογραφίας.

  Έτσι, με τη μελέτη μας αυτήν, ερχόμαστε σε άμεση επαφή και επικοινωνία με τους απλούς ανθρώπους του λαού μας και παρακολουθούμε τη ζωή τους –που είναι, σε πολλές περιπτώσεις, όμοια με τη δική μας ζωή– στην εναγώνια και ακατάπαυστη μέριμνά τους να αποφύγουν το κακό και να επιτύχουν την ευημερία με τάματα, ευετηρικές τελετές και πράξεις και λατρευτικές προσφορές στους Αγίους. Πολλές, βέβαια, από τις λαϊκές αυτές τελετές (αιματηρές θυσίες, εγκοιμήσεις, καλογερώματα, περισχοινισμοί κ.λπ.)– που την προέλευσή τους έλκουν από την αρχαία, κυρίως, ελληνική θρησκεία– έχουν παύσει προ πολλού να υπάρχουν στο θρησκευτικό τελετουργικό των νεοελλήνων, μαζί με την ερήμωση που υφίσταται τα τελευταία χρόνια ο λαός της υπαίθρου, χωρίς αυτό, βέβαια, να σημαίνει ότι οι περιπτώσεις αυτές έπαυσαν ποτέ να ενδιαφέρουν την επιστήμη της Λαογραφίας και της φιλολογικής μελέτης του βίου και πολιτισμού των αρχαίων Ελλήνων, αφού, ως γνωστόν, με την έρευνα και γνώση της θρησκευτικής ζωής των Νεοελλήνων αγόμεθα και κατανοούμε καλύτερα και τον εθνικό και θρησκευτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων.

  Γιατί η αρχαία ελληνική πίστη διαφαίνεται πάντοτε καθαρά κάτω από το χριστιανικό περικάλυμμά της στην πίστη του απλού ελληνικού λαού. Γι’ αυτό, σε κάθε περίπτωση, με την παρούσα μελέτη μας, προσπαθούμε να δώσουμε και την ορθή θεολογική ερμηνεία και διάσταση σε πολλές από τις εκδηλώσεις της σύγχρονης λαϊκής πίστης και λατρείας και να προσανατολίσουμε σωστά την ορθόδοξη συνείδηση του πιστού, κάτι που δεν παρατηρείται στη λαογραφική και φιλολογική επιστήμη, που δρα, συνήθως, μονομερώς. 

  Για τα περιεχόμενα του βιβλίου πατήστε εδώ

______________________________ ___________

  Ο Κωστής Ηλ. Παπαδάκης γεννήθηκε στο Ρέθυμνο, σπούδασε Θεολογία και Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και, ακολούθως, υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία ως έφεδρος αξιωματικός. Επί τριακονταπενταετία εργάσθηκε ως φιλόλογος Καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση. Είναι έγγαμος και πατέρας τεσσάρων παιδιών.
  Κατά καιρούς υπήρξε και συνεχίζει να είναι μέλος του Δ.Σ. πολλών συλλόγων της πόλης του Ρεθύμνου, διαφόρων Επιστημονικών Επιτροπών, της Συντακτικής Επιτροπής του επιστημονικού περιοδικού των φιλολόγων του νομού Ρεθύμνου «Αναζητήσεις», της Επιστημονικής Επιτροπής για την επιμέλεια των έξι (06) τόμων των «Πρακτικών» του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου για την Επαρχία Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου, ενώ είχε, επί δεκαέξι έτη, και τη Σύνταξη και Επιμέλεια του περιοδικού του Μητροπολιτικού Ναού της πόλης του Ρεθύμνου, «Ενοριακή Παρουσία» (63 τεύχη, συνολικά).
  Έχει κάνει δεκάδες ομιλίες, έχει συμμετάσχει με βιβλία του σε ομαδικές «Εκθέσεις Βιβλίου» και με εισηγήσεις του σε επιστημονικά συνέδρια φιλολογικού, θεολογικού και, κυρίως, κρητολογικού περιεχομένου.
Μέχρι σήμερα έχει γράψει δεκατέσσερα βιβλία, εξήντα επιστημονικά άρθρα (από τα οποία τριάντα δύο σε μορφή ανατύπου) και εκατοντάδες άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά.
Διαθεσιμότητα: `Αμεσα διαθέσιμο
Τιμή: 20,00 €
·       ISBN: 978-960-612-057-2
·       Σελίδες: 473
·       Σχήμα: 17*24
·       Εξώφυλλο: Μαλακό
·       Ημερομηνία έκδοσης: Φεβ 18


ΕΥΧΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ- ΝΕΟΥ ΕΤΟΥΣ



                            Η Γέννηση - Άγνωστη προέλευση , α΄ μισό 18ου αι.
                             Αγία Αικατερίνη , Καθολικό ομώνυμης Σιναϊτικής Μονής - 
                                        Μουσείο Βυζαντινών Εικόνων- Ηράκλειο

"Αυτός γαρ ενηνθρώπησεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν"
      (Άγιος Αθανάσιος Αλεξανδρείας, Περί Ενανθρωπήσεως του Λόγου 54, 13)


Ευφρόσυνα Χριστούγεννα- 
Ευτυχές, ειρηνικό και δημιουργικό 
το Νέο Έτος 2019

ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΕΛΕΔΑΚΗ * * * Του Αρκαδίου το Ολοκαύτωμα



ΓΕΩΡΓΙΟΥ  ΛΕΛΕΔΑΚΗ

Του Αρκαδίου το Ολοκαύτωμα
[Εκδόσεις Έαρ, Αθήνα 2018, σχ. 4ο (21 Χ 29), σσ. 32]


   ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ


Η νέα γενιά παίρνει στα χέρια της την Ιστορία του τόπου μας, για να τη διδάξει με τον πιο ξεχωριστό τρόπο στους συνομήλικούς της! Για πρώτη φορά η αληθινή ιστορία για το ολοκαύτωμα του Αρκαδιού, γραμμένη από έναν δεκαπεντάχρονο μαθητή, τον Γεώργιο Λελεδάκη, βγαίνει προς τα έξω, ανά το πανελλήνιο, από τις εκδόσεις «΄Εαρ», για να δώσει στα μικρά παιδιά και τους νέους μαθήματα πίστης προς την Πατρίδα και την Ορθοδοξία. Και με την πράξη του αυτήν ο μαθητής Γιώργος Λελεδάκης αναδεικνύεται ένας πραγματικά «αριστούχος» στο μάθημα της Ιστορίας και μάλιστα της σχετικής με την Αρκαδική Εθελοθυσία, αφού όχι μόνο τη γνωρίζει πολύ καλά για τον εαυτό του, αλλά, όπως απέδειξε, μπορεί και να τη διδάξει, να τη μεταφέρει στους συμμαθητές του, στα παιδιά της ηλικίας του και μάλιστα όλης της Ελλάδας. Και αυτό, ασφαλώς, είναι το άριστα του μαθητή σε όλη του την πληρότητα!
    Τι ωραίο, αλήθεια, ένα παιδί, ένας μαθητής να βρίσκει τρόπους να διδάξει τα άλλα παιδιά, που εξ ιδίας πείρας και πεποίθησης γνωρίζει τι ακριβώς θέλουν και τι τους αρέσει να μαθαίνουν! Αυτό ακριβώς έκαμε και ο δεκαπεντάχρονος συγγραφέας που, με το παρόν σημείωμά μας, παρουσιάζομε το πρωτότυπο βιβλίο του με τίτλο: «Του Αρκαδίου το Ολοκαύτωμα», σε μορφή κόμικς, που συνοδεύεται και από ομόθεμη ταινία μικρού μήκους. Η ταινία έλαβε τον Ιανουάριο του 2017, σε πανελλήνιο διαγωνισμό που προκήρυξε ο ραδιοφωνικός σταθμός της Πειραϊκής Εκκλησίας, το 1ο Βραβείο ταινίας μικρού μήκους. Και το ενδιαφέρον εδώ- σύμφωνα με τα παραπάνω- είναι ότι αν στο βιβλίο έχουμε κόμικ, το προσφιλές ανάγνωσμα των μικρών παιδιών, στην ταινία πρωταγωνιστούν playmobil, το, επίσης, αγαπημένο παιγνίδι των μικρών παιδιών, πράγματα, λοιπόν, και τα δυο, που έχουν να κάνουν με τη χαρά και τον κόσμο των παιδιών.
    Να σημειώσουμε με τη ευκαιρία αυτήν ότι στην εν λόγω βραβευθείσα ταινία χρησιμοποιήθηκε από τον Γιώργο Λελεδάκη μέρος από το σενάριο της θεατρικής παράστασης «Αρκάδι», του ρεθεμνιώτη σκηνοθέτη Γιώργου Καλογεράκη, σε καθάρια κρητική διάλεκτο και σε στίχο δεκαπεντασύλλαβο. Η σκηνοθεσία ανήκει στον ίδιο, τον Γιώργο Λελεδάκη, καθώς και οι υπότιτλοι, προκειμένου να μεταφέρουν τη γνήσια αυτήν κρητική λαλιά των ηρώων στην ομιλούμενη ελληνική, ώστε να είναι κατανοητή από τα παιδιά των άλλων περιοχών της Χώρας μας που θα την παρακολουθήσουν. Για τη δημιουργία της ταινίας χρειάστηκαν, περαιτέρω, είκοσι πέντε φιγούρες playmobil, με χειροποίητες φορεσιές από γκοφρέ χαρτί και αρκετές ώρες δουλειάς και επεξεργασίας, δεδομένου ότι από τον δεκαπεντάχρονο σκηνοθέτη τραβήχτηκαν πάνω από 1100 (!) φωτογραφίες, προκειμένου, ασφαλώς, να επιτευχθεί η κίνηση των playmobil ηρώων.
    Με πρόταση της συγγραφέως Ιωάννας Σκαρλάτου, η ταινία έγινε, στη συνέχεια, και ένα μικρό εικονογραφημένο βιβλίο, στο οποίο τα playmobil «μεταφράστηκαν» σε θαυμάσια σκίτσα, εικόνες, με τη βοήθεια του εικονογράφου Σπυρίδωνος Ζαχαροπούλου. Το αποτέλεσμα που προέκυψε είναι ένα υπέροχο και διδακτικό κόμικ, από αυτά που λατρεύουν να διαβάζουν τα μικρά παιδιά.
     Η όλη δόμηση του υλικού στο βιβλίο- πολύ σωστά και έξυπνα σχεδιασμένη από το νεαρό συγγραφέα- ξεκινά με έναν γερο- Κρητικό που συλλογάται και προλογίζει τη δόξα του Αρκαδιού, απευθυνόμενος στους μικρούς αναγνώστες του βιβλίου σαν να τους διηγιέται ένα παραμύθι, το μεγαλύτερο της Κρήτης παραμύθι για το Αρκάδι, με τη γνωστή αριστουργηματική στροφή του Αχιλλέα Παράσχου, διασκευασμένη και αρκετά συντομευμένη:


                     Το Αρκάδι!... Ξέρετε, παιδιά
                     Τι είναι το Αρκάδι;
                     Είναι της Κρήτης η ζωή

          Το άγιο φυλακτό της ,

          Είναι η Ελλάδα ολόκληρη
                    Μαζί με τ’ όνειρό της!


     Να υπενθυμίσω, βέβαια, ότι στη στροφή αυτήν, κάτω από τη λέξη «Αρκάδι» δεν εννοείται το μέγα και ηρωικό της Κρήτης Μοναστήρι, αλλά το καταδρομικό πλοίο «Αρκάδι», που γινόταν, πραγματικά- με τις τροφοδοσίες του προς τον Κρητικό λαό που σε κάθε ταξίδι του πραγματοποιούσε- το γλυκοχάραγμα, το «φυλακτό» της επαναστατημένης Κρήτης. Ωστόσο, το απόσπασμα αυτό επιτυχέστατα, μέχρι σήμερα, κυριολεκτείται και πιστεύεται από πολλούς ότι υμνεί και τραγουδά το θρυλικό Μοναστήρι του Ρεθύμνου και έτσι όλοι μας από μικρά παιδιά το νιώθαμε, όταν το απαγγέλναμε στις εορταστικές εκδηλώσεις για το Αρκάδι στο σχολείο [βλ. Κ.Η.Παπαδάκη, «Η αρκαδική εποποιία στη ρομαντική ποίηση του ΙΘ΄ αι.», Κρητολογικά Γράμματα 12 (1996), 188].

Ακολουθεί, στη συνέχεια, μια καλογραμμένη περιληπτική διήγηση με τα βασικότερα για την Ι. Μονή του Αρκαδίου ιστορικά στοιχεία, που βοηθά εξαιρετικά τον νεαρό αναγνώστη του κόμικ να μπει στο νόημα και να παρακολουθήσει πιο εύκολα την Ιστορία του Αρκαδιού που θα ακολουθήσει. Την περίληψη συμπληρώνουν σύντομα βιογραφικά σημειώματα των ηρώων του Αρκαδικού Ολοκαυτώματος με τις φωτογραφίες τους, αντιμετρικά των οποίων υπάρχει και η «εικονογραφική», σε σκίτσο, απεικόνισή τους, όπως αυτοί παρουσιάζονται στο κόμικ, ώστε να είναι αναγνωρίσιμοι κατά την ανάγνωσή του από τους μικρούς αναγνώστες.
    Και τώρα πια είμαστε έτοιμοι να παρακολουθήσουμε την ιστορία της Αρκαδικής Εποποιίας μέσα από το πρωτότυπο και μοναδικό αυτό κόμικ με την οποία ολοκληρώνεται το βιβλίο. Στη σύντομη διήγησή του ο συγγραφέας έχει επιλέξει εύστοχα στοιχεία από τα σπουδαιότερα γεγονότα της Αρκαδικής Εθελοθυσίας, που του συγκίνησαν και τη δική του παιδική ψυχή, όπως τα κατορθώματα της λιονταρόψυχης εκείνης μάνας, της Δασκαλοχαρίκλειας (που του θύμιζε και τη δική του στοργική και πολύτεκνη μάνα), αλλά και του ηρωικού παπά Κρανιώτη, από την Κράνα, καθώς και του άλλου, του ηρωικότερου των ηρώων του Αρκαδικού Δράματος, του Αδάμ Παπαδάκη, από το Πίκρι (που και μένα ο βίος και η πολιτεία του απεριόριστα με συγκινούν), γιατί καίτοι απέδρασε από το Αρκάδι με κίνδυνο της ζωής του έξω, στην ελευθερία, προκειμένου να μεταφέρει μήνυμα στον Πάνο Κορωναίο, όμως με τη θέλησή του ο Αδάμ Παπαδάκης, μετά την εκτέλεση της αποστολής του, επιστρέφει και πάλι την ίδια βραδιά στο Μοναστήρι- Ηφαίστειο, γνωρίζοντας ότι εκεί μέσα μετά από λίγο θα ακολουθούσε ο βέβαιος θάνατός του. Αυτοί οι ήρωες, μαζί με τον Γούμενο Γαβριήλ και τον Γιαμπουδοκωστή συγκίνησαν (και δίκαια), απ’ ό,τι φαίνεται, περισσότερο τον νεαρό συγγραφέα.

Και μετά από όλα αυτά, σαν κατακλείδα, σημειώνουμε ότι στόχος του συγγραφέα είναι να διδάξει στους συνομήλικούς του με έναν εύκολο και κατανοητό τρόπο τα γεγονότα του Αρκαδίου και να τους βοηθήσει να αγαπήσουν την τοπική, και όχι μόνον, Ιστορία. Και, ακόμα, να διατρανώσει παντού ότι οι ήρωες δεν χάνονται ποτέ. Οι ήρωες του Αρκαδίου θα είναι πάντοτε κοντά μας, δίπλα μας και θα μας εμπνέουν σε κάθε στιγμή. Τα θερμά μου συγχαρητήρια στον νεαρό συγγραφέα! Είναι άξιος του «δικαίου επαίνου» αλλά και της αγάπης όλων μας για την προσφορά του αυτήν στα παιδιά και τους εφήβους της πατρίδας μας αλλά και προς τον τόπο που τον γέννησε και για πρώτη φορά αντίκρισε το φως της ζωής.                      

Νεκρολογία * * * ΜΑΝΟΛΗΣ Ι. ΚΟΥΝΟΥΠΑΣ


Εικ. 1. Μανόλης Ι. Κούνουπας 
Νεκρολογία


ΜΑΝΟΛΗΣ  Ι. ΚΟΥΝΟΥΠΑΣ
             «Ὡς χαρίεν ἄνθρωπος, ὅταν ἄνθρωπος ᾖ»
                                         

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

  Αναχώρησε πρόσφατα για τη γειτονιά των αγγέλων ο γνωστός και σε όλους αγαπητός συμπολίτης Μανόλης Ι. Κούνουπας (εικ.1), συνταξιούχος οδοντίατρος και λογοτέχνης. Θεωρώ τον εαυτόν μου ευτυχή που ο Μανόλης Κούνουπας με τίμησε με μια μακρά, ειλικρινή και αδιατάραχτη φιλία κατά τα τελευταία τριάντα,  περίπου, χρόνια. Θα ήταν στις αρχές του 1990, όταν σε μιαν όμορφη εκδήλωση παρουσίασης πέντε βιβλίων εκλεκτών συμπολιτών μας, από ισάριθμους συντοπίτες ομιλητές, στο Ατσιπόπουλο Ρεθύμνου, μου έλαχε ο κλήρος να παρουσιάσω εγώ το βιβλίο «Ακόμα ψηλότερα» (εικ. 2) του Μανόλη Κούνουπα, που ήταν και το πρώτο του βιβλίο. Αυτή η «ζώσα» βιβλιοπαρουσίαση έγινε η αφορμή να μας ενώσει, έκτοτε, με μια στενή και δυνατή φιλία, που την ισχυροποιούσαν ακόμα περισσότερο τα κοινά πνευματικά και καλλιτεχνικά μας ενδιαφέροντα, τόσο στην επιστήμη, όσο και στο θέατρο και τη μουσική. 

Εικ. 2. Μαν. Κούνουπας, Ακόμα ψηλότερα (εξώφυλλο)

 Και ήταν, θυμάμαι, πολύ επιλεκτικός και σχολαστικός ο κύριος Μανολάκης- όπως, συχνά, χαϊδευτικά τον αποκαλούσαμε- στα θεάματα και στις ψυχαγωγικές και μορφωτικές αναζητήσεις του. Ζητούσε πάντα να είναι υψηλού και βαθιά ποιοτικού επιπέδου. Ήταν ένας πραγματικός αριστοκράτης του πνεύματος. Δεν ξεχνώ τις συναυλίες και τα μπαλέτα που παρακολουθήσαμε μαζί- κατά τις χειμερινές, κυρίως, εξορμήσεις μου στην Αθήνα- στη Λυρική Σκηνή, στο Μέγαρο Μουσικής και (κάποια καλοκαίρια) και στο Ηρώδειο, ενώ παρακολουθούσαμε ανελλιπώς και τις θεατρικές και μουσικές παραστάσεις στο Αναγεννησιακό Φεστιβάλ του Ρεθύμνου και όχι μόνο. Κάτι τέτοια θεάματα και ψυχαγωγικές και μορφωτικές ευκαιρίες ήταν η μόνιμη επιδίωξή του και του προσέφεραν τη μεγαλύτερη ικανοποίηση.

 Σήμερα η χαρά μου είναι απροσμέτρητα μεγάλη, γιατί μου δίνεται, πλέον, η ευκαιρία ν’ αποτίσω φόρο τιμής, το πνευματικό, θα έλεγα, «αντίδωρο» προς τον αγαπητό φίλο, που, και λόγω διαφοράς ηλικίας, τον θαύμαζα σε πολλά και, κυρίως, για τη βαθιά του γνώση, συχνά, μάλιστα, και σε τομείς άσχετους και εντελώς ξένους προς την επιστήμη του, που με τόση ευσυνειδησία κι επιτηδειότητα διακόνησε στην πόλη μας, το Ρέθυμνο, από τη δεκαετία του πενήντα και εξής και, τελευταία- μετά το 1978- και στην Αθήνα, όπου μετακόμισε οικογενειακώς. Γιατί μπορεί ο Μανόλης Κούνουπας να ήταν ένας εξαιρετικός οδοντίατρος- από τους πρώτους επιστήμονες οδοντιάτρους στην πόλη μας, με τα πιο σύγχρονα (όπως μου έλεγε συχνά στις συζητήσεις μας), για την εποχή εκείνη, της δεκαετίας του πενήντα, μηχανήματα- είχε, όμως, μέσα του και πολλές άλλες σημαντικές γνώσεις και δεξιότητες και όχι μόνο σε έναν άλλα και σε πολλούς άλλους χώρους του επιστητού. στην ποίηση, στη γλώσσα (και μάλιστα στην Κρητική ντοπιολαλιά), στη λογοτεχνία, στην καλλιτεχνική πυρογραφία και στην Ιστορία (ιδιαίτατα δε στην Τοπική μας Ιστορία), σε βαθμό που η τελευταία απέβη σ’ αυτόν πηγή απεριόριστης προσφοράς για την πόλη μας, τον νομό και την Κρήτη γενικότερα.

  Δεν ξεχνώ, προσωπικά, με πόση αγάπη έσκυψε και αγκάλιασε κατά τη συγγραφή του το βιβλίο μου «Ρέθυμνο 1900- 1950» (τόμοι Α΄ και Β΄, Ρέθυμνο 2010, σελ. 600), που έφτιαχνα με τους μαθητές μου στα πλαίσια του μαθήματος της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Η βοήθειά του υπήρξε πραγματικά καταλυτική. ήρθε και μίλησε στους μαθητές μου στο σχολείο, αλλά και μου παραχώρησε δυο αξιόλογα άρθρα του για τον 2ο τόμο της έκδοσης (τον τόμο των Ρεθυμνίων συνεργατών) με το προσφιλές του θέμα «Ο φίλος μου ο Ελευθέριος Βενιζέλος», το ένα, και με το τοπικό- ιστορικό «Η πλατεία του Πλατάνου και η ιστορία της», το άλλο. Μου περισυνέλλεξε, επίσης, πολύτιμες για το παλιό Ρέθυμνο πληροφορίες, για το ιδιωτικό σχολείο της Αμαλίας, όπου και ο ίδιος είχε φοιτήσει (εικ. 3), για τον ρεθεμνιώτικο αθλητισμό στον οποίο εργάστηκε για αρκετά χρόνια (εικ. 4) και για τον πατέρα του και τη μητέρα του, τη Λέλα Κούνουπα (εικ. 5), αρσακειάδα- δασκάλα, εκ των εκλεκτών μελών του «Συλλόγου Κυριών Ρεθύμνης», που το έτος 1930, ως αντιπρόεδρος, συνέβαλε ουσιαστικά, μαζί και με άλλους Ρεθεμνιώτες, στην ίδρυση των πρώτων παιδικών εξοχών στα Τρία Μοναστήρια, ενώ γνωστή είναι, επίσης, και η ασίγαστη και δυναμική παρουσία της στην αντιμετώπιση της συμφοράς που επιφύλαξε ο ξεριζωμός των προσφύγων στα χρόνια 1915- 24, αλλά και στην οργάνωση των συσσιτίων, στη Λεμονέ, στη διάρκεια τής μεγάλης πείνας της Κατοχής.

Εικ. 3. Το ενδεικτικό του Μ. Κούνουπα της Α΄ Δημοτικού (1931-32) στο Εκπαιδευτήριο της Αμαλίας Ζαννιδάκη

 

Εικ. 4. Αρκάδια 1958, εναρκτήρια ομιλία από τον Πρόεδρο Μαν. Κούνουπα. Διακρίνονται όπισθεν καθήμενοι Γ. Τζέλεσις, Β. Φύκιας. Όρθιοι Στ. Μπεμπής και Δημόκριτος Περράκης

Εικ. 5. Λέλα Κούνουπα

Μέσα σε αυτό το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον ο Μανολάκης «εκ τρυφεράς νεότητος» «μάζευε», όπως και η μέλισσα, και ωρίμαζε μέσα του μια πολύπλευρη και, συχνά ετερόκλητη γνώση, αφού, κοντά σε όλα αυτά τα λογοτεχνικά- όπως έχουμε, ήδη, σημειώσει- ήταν και ένας ικανός καλλιτέχνης στην πυρογραφία- όπως και ο αδελφός του, ο Ανδρέας, στη ζωγραφική- με συμμετοχές του, μάλιστα, με ποικίλα έργα του και σε Εκθέσεις Ζωγραφικής στην Αθήνα, προγράμματα των οποίων δεν παρέλειπε να μου στέλνει κάθε φορά.

Έτοιμος, λοιπόν, και γερά οπλισμένος με την πληρότητα της εξαιρετικής αυτής και πλούσια εμπλουτισμένης με τις καθάριες πατρικές και μητρικές παρακαταθήκες γνώσης, άρχισε, από πολύ ενωρίς- παράλληλα προς τη λοιπή επαγγελματική και κοινωνική του δράση- να προσφέρει στην πόλη μας πνευματικά με μια πλουσιότατη αρθρογραφία- από τις στήλες, βασικά, της τοπικής εφημερίδας «Ρεθεμνιώτικα Νέα»- και από τη δεκαετία του ενενήντα και εξής και με μιαν, εξίσου, πλούσια και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα σειρά βιβλίων φυσιολατρικού («Ακόμα Ψηλότερα!», «Κρήτη η αγαπημένη του Ήλιου»), ιστορικού («Νίκησε δυο φορές τον θάνατο»), κοινωνικού («Μισαλλοδοξία»), λογοτεχνικού («Στενοποριές και Στενορύμια») (εικ. 6) και ποιητικού [«Αναβολέματα» (βραβείο Φιλολογικού Συλλόγου Χανίων)] περιεχομένου, που όλα- με την έκδοσή τους- είχαμε την ευκαιρία να τα παρουσιάζουμε, κάθε φορά, από τις στήλες των τοπικών εφημερίδων. Και είναι γεγονός ότι όσο κι αν ψάξεις σήμερα στα κείμενά του αυτά, δεν θα μπορέσεις σε κανένα στάδιο της ηλικιακής του πορείας να βρεις γερασμένη ή, έστω, καταπονημένη τη σκέψη του. Από τα πρώτα ως τα τελευταία, όλα τα κείμενα του Μανόλη Κούνουπα δέχονται σπάταλα και σκορπούν το «ζείδωρον ύδωρ» τής αειθαλούς και ακμάζουσας σκέψης του.

Εικ.6. Παρουσίαση βιβλίου Μ. Κούνουπα Στενοποριές και στενορύμια», από τους Κ. Γεωργουσόπουλο, Γωγώ Ατζολετάκη, Γ. Γρυντάκη, Μ. Κούνουπα και τον εκδότη Κ. Κορίδη
     
 Ο Μανόλης Κούνουπας ήταν ένας πραγματικά δημιουργικός, πρακτικός και εξαιρετικά αποτελεσµατικός και δημοκρατικός άνθρωπος, μεγαλωμένος στα δύσκολα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου. Ήταν ένα μεγάλο κεφάλαιο για τον τόπο και την ιστορία του, που, πέραν από την πρωτότυπη στη σύλληψή της και απλή στην παρουσίασή της ιστορική και πολιτιστική προσφορά του- με τρόπο βατό και απόλυτα κατανοητό και από αυτόν τον απλό Ρεθεμνιώτη αναγνώστη- ο Μανόλης Κούνουπας παρουσίασε, είναι γεγονός, και προσέφερε στον τόπο του και μιαν, εξίσου, εξαιρετικά πλούσια και καθάρια, πολυποίκιλων ενδιαφερόντων κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική δράση. Έτσι, κατά καιρούς, υπήρξε:

 α) Πρόεδρος του Αθλητικού Ομίλου «Ατρόμητος» Ρεθύμνου (1958) (εικ. 7)

Εικ. 7. Από ποδοσφαιρικό Αγώνα Ατρομήτου και Σχολής Χωροφυλακής 24-3-1963

β) Έφορος Εκδηλώσεων Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου- Τμήματος Ρεθύμνου (1973)
γ) Πρόεδρος του Οδοντιατρικού Συλλόγου Ρεθύμνου (1975)
δ) Μέλος της Ρεθεμνιώτικης Μικτής Χορωδίας (1975) (εικ. 8)

 

ε) Δημοτικός Σύμβουλος, με Δήμαρχο τον αείμνηστο Μανόλη Καλαϊτζάκη (εκλογές 30ης Μαρτίου 1975) (εικ. 9),

Εικ. 9. Δημοτικός Σύμβουλος, με Δήμαρχο τον αείμνηστο Μανόλη Καλαϊτζάκη (εκλογές 30ης Μαρτίου 1975) 

στ΄) Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Δημοτικής Φιλαρμονικής (1975-  ως Δημοτικός Σύμβουλος)

ζ) Μέλος της Επιτροπής Ονοματοθεσίας περιοχής Δήμου Ρεθύμνου (1977-  ως Δημοτικός Σύμβουλος)               

 η) Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών (2000 και μετά)

 Για τη δράση του αυτήν ο Μανόλης Κούνουπας έλαβε τιμητικές διακρίσεις από τον Οδοντιατρικό Σύλλογο Ρεθύμνης, την Παγκρήτιο Ένωση και από τον Σύλλογο Ελλήνων Λογοτεχνών.

 Χαρακτηριστικά τής προσωπικότητάς του ήταν, περαιτέρω, η ευγένεια του χαρακτήρα, η ταπεινοφροσύνη, η απλότητα και το γνήσιο χριστιανικό ήθος που τον διακατείχε (τα τελευταία, μάλιστα, χρόνια ήταν συχνότατη η φοίτησή του στην Αγία Σωτείρα Κοττάκη, στην οδό Κυδαθηναίων, στην Πλάκα, όπου του άρεσε ιδιαίτερα η ψαλμωδία με την συνοδεία μουσικού οργάνου και τετράφωνης εκκλησιαστικής χορωδίας). Παντού εμφανιζόταν προσηνής και εγκάρδιος, απλός και λεπτός στους τρόπους, στοργικός, ήρεμος και βαθιά στοχαστικός. Οι συναναστρεφόμενοι μαζί του είχαν πάντοτε κάτι να ωφεληθούν, γιατί είχε το χάρισμα να μεταδίδει, να διδάσκει και να φωτίζει με άγνωστες και πρωτότυπες, κάθε φορά, γνώσεις και ιδέες. Να μεταλαμπαδεύει με τον πιο φυσικό κι ανεπιτήδευτο τρόπο από τον αστείρευτο και πολύπλευρο της σοφίας του πλούτο, αλλά και να ακούει, να δέχεται, να εκτιμά και να επηρεάζεται θετικά και πάντοτε προς το αγαθό και μόνο.

     Είχε μέσα του μόνιμα πνεύµα χαρίεν, διάθεση δροσερή και παιγχνιώδη, χαρακτηριστική τής κεχαριτωµένης προσωπικότητάς του και παρουσίαζε εκδηλώσεις παιδικής αθωότητας και σφύζουσας, μέχρι και τα βαθιά γεράματά του, κινητικότητας και «νεότητας», µε τις οποίες ποίκιλε την καθηµερινότητα όσων είχαν την αγαθή τύχη να συνεργάζονται και συναναστρέφονται μαζί του, ενώ, την ίδια στιγμή, τον διέκρινε και ένα πνεύμα εξαιρετικής συνοχής και σοβαρότητας (εικ. 10).

Εικ. 10. Με τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρο, στην Αξό, κατά τα Εγκαίνια του ναού αγ. Αθανασίου Πατελάρου (2008) 
      Το απόφθεγμα του αρχαίου ποιητή Μενάνδρου, «ως χαρίεν ἄνθρωπος, ὅταν ἄνθρωπος ᾖ» βρήκε, πιστεύω, απόλυτα την εφαρμογή του και πραγματοποιήθηκε στον ύψιστο βαθμό στην προσωπικότητα του αείμνηστου και «πάνυ» αγαπητού σε όλους φίλου, Μανόλη Κούνουπα. Πολλές κοινωνικές, οικογενειακές (από τη μάνα και τον πατέρα) και προσωπικές αρετές συγκεντρώθηκαν στο πρόσωπό του και αποτέλεσαν ένα αρμονικότατο σύνολο και έναν πλήρη χαρίτων άνθρωπο, μια πολυτρόπως χαριτωμένη προσωπικότητα, που όπου βρέθηκε και με όποιον συναναστράφηκε κέρδισε την απεριόριστη εκτίµηση και φιλία του.
      Ευχόμαστε και προσευχόμαστε ο Κύριος να τον αναπαύσει και να είναι η μνήμη του αιωνία!