ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜ. ΦΡΥΓΑΝΑΚΗ * * * ΕΠΕΤΕΙΑΚΑ & ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ

 

 

ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜ. ΦΡΥΓΑΝΑΚΗ

 

ΕΠΕΤΕΙΑΚΑ & ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ

[Έκδοση Νεκτάριος Παναγόπουλος, Αθήνα 2020, σχ. 8^ο (23 Χ 16), σσ. 674]

 

 

      ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

            www.ret-anadromes.blogspot.com

 

Από την αρχή, κιόλας, της δημοσίευσής τους- τώρα και είκοσι, περίπου, χρόνια- παρακολουθώ ανελλιπώς και με εξαιρετικό ενδιαφέρον τα Επετειακά και λοιπά Παράλληλα δημοσιεύματα του φίλου ποιητή και συγγραφέα Γιώργου Δ. Φρυγανάκη, που όλα αυτά τα χρόνια παρουσιάζει ανελλιπώς από τις στήλες τοπικών εφημερίδων, κυρίως του «Ρεθέμνους», υπό τον γενικό τίτλο της στήλης «Επίκαιρα και διακαιρικά», αλλά και από άλλες τοπικές εφημερίδες, την «Ελευθερία», τα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» και την «Κρητική Επιθεώρηση», καθώς και από τα ρεθεμνιώτικα περιοδικά «Άγονη Γραμμή», «Ενοριακή Παρουσία» του Μητροπολιτικού Ναού των Εισοδίων και «Αναζητήσεις» του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου.   

Πρόκειται για εύστοχα άρθρα, επιφυλλίδες, δοκίμια, μελετήματα, αφηγήματα, ποιήματα, στιχουργήματα, θεατρικά και βιβλιοπαρουσιάσεις, που τα περισσότερα γράφτηκαν με αφορμή Παγκόσμιες ή Ευρωπαϊκές Ημέρες και Εθνικές ή Τοπικές Εορτές. Ο όρος του τίτλου Παράλληλα αναφέρεται σε κείμενα, ειδικότερα, που ο συγγραφέας δημοσίευσε όχι με επετειακή αφορμή, αλλά με βάση την τρέχουσα επικαιρότητα και λειτουργούν συμπληρωματικά προς τα υπόλοιπα.

Από το παρουσιαζόμενο βιβλίο- και ειδικά από τον εκτενέστατο Πρόλογο των εννέα πυκνογραμμένων σελίδων- γίνεται φανερό ότι ο συγγραφέας έχει μελετήσει πολύ το θέμα των Επετείων- παγκόσμιων, ευρωπαϊκών, εθνικών ή τοπικών- και καταλήγει σε εξαιρετικά εύστοχες και ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις, που, εν περιλήψει, αναφέρονται: α) στο πρόβλημα της «υπερφόρτωσης» τόσο του ημερολογιακού έτους, όσο και ορισμένων Ημερών, με αφιερώσεις, πράγμα που δυσχεραίνει και, συχνά, οδηγεί σε σύγχυση και υποβάθμιση αυτών β) στη «σύμπτωση», σε κάποιες περιπτώσεις, ορισμένων θρησκευτικών και ιστορικών επετείων και γ) στον «πολυμερισμό» ορισμένων αφιερωματικών θεμάτων, με κυρίαρχο εδώ το θέμα της υγείας, που επιμερίζεται σε 17 Παγκόσμιες Ημέρες!

Οι παρατηρήσεις του συγγραφέα προχωρούν, περαιτέρω, το ίδιο εύστοχα και δυναμικά και στο θέμα του σωστού εορτασμού από τις σχολικές κοινότητες (και όχι μόνο) των Παγκόσμιων Ημερών (στοχοθεσία, τρόπος αξιοποίησής τους), ώστε να αποτελούν ουσιαστικό- οργανικό μέρος της σχολικής πράξης και ζωής και να αποφεύγεται η τυποποίησή τους. Αυτό, κατά τον συγγραφέα, καθίσταται δυνατόν μέσα από σωστούς τρόπους διοργάνωσής τους στο σχολικό περιβάλλον, ώστε το γεγονός να αποδίδεται και να αξιολογείται στις πραγματικές και ουσιαστικές του διαστάσεις.

Ο ημερολογιακός καθορισμός των επετείων (εθνικών ή παγκοσμίων) κατέστησε αναγκαία την ευρετηριακή κατάταξη τού εν λόγω τεράστιου και πολυθεματικού υλικού κατά μήνες (Ιανουάριο, Φεβρουάριο, Μάρτιο κ.λπ.), όπου έχει οριστεί και τοποθετηθεί το κάθε γεγονός.

Θεωρώ ότι η πλουσιότατη θεματολογία του παρουσιαζόμενου τόμου, που εξακτινώνεται σε πολλά και καυτά κοινωνικά ζητήματα, τον καθιστά ένα εξαιρετικό βοήθημα στην Έκθεση Ιδεών για τους μαθητές του Λυκείου, στους οποίους, ως τέτοιο, συνιστάται ανεπιφύλακτα.  Πρόκειται, ακριβώς, για εύστοχα έμμετρα και πεζά κείμενα πολιτικού και κοινωνικού προβληματισμού, με έντονο το στοιχείο τής κριτικής (συχνά δε και της αυτοκριτικής) και φανερή φιλοσοφική διάθεση. Ο συγγραφέας νοιάζεται εξαιρετικά για τα καθημερινά, ελάσσονα και μείζονα, προβλήματα τοπικού, εθνικού και παγκόσμιου ενδιαφέροντος και το θεωρεί ως αυτονόητο καθήκον του να παίρνει στοχαστικά και μαχητικά δημόσια και υπεύθυνη θέση, κρίνοντας και σημασιολογώντας με άγρυπνη συνείδηση πρόσωπα και πράγματα και χαράσσοντας με υψηλό και γόνιμο φρόνημα τον δρόμο, έχοντας, πάντα, ως σταθερή και αδιασάλευτη αρχή τα κείμενά του (πεζά είτε ποιητικά) να καθίστανται πρόμαχος και προασπιστής των δικαιωμάτων τού ανθρώπου.

 Τα θέματά του ο συγγραφέας, όπως έχει φανεί από τα παραπάνω,  τα αντλεί από την ελληνική και διεθνή επικαιρότητα και τα αξιοποιεί με ξεχωριστή μαεστρία και ’πιδεξιοσύνη, με στοιχεία που δανείζεται από τα αποθεματικά μιας εξαιρετικά πλούσιας και λιπαράς γενικής παιδείας και κοινωνικής, πολιτικής και πολιτισμικής εμπειρίας κι ευαισθησίας, που, ευστόχως, εξακτινώνεται μέχρι τα βάθη τής παγκόσμιας και ιδιαίτερα τής ελληνικής διανόησης, χρησιμοποιώντας επιτυχώς άλλοτε τα δεκανίκια τής ιστορίας και της μυθολογίας και άλλοτε της θεολογίας, της φιλοσοφίας, της ψυχολογίας και της φιλολογίας.

Στο παρουσιαζόμενο βιβλίο τού Γιώργου Φρυγανάκη μπορούμε να θαυμάσουμε την εξαιρετική, αφενός, ποικιλότητα και το εκπληκτικό δημιουργικό δαιμόνιο και, αφετέρου, τη σπουδαία γλωσσοπλαστική και συνθετική δύναμη, τον καυστικό και «τσεκουράτο» λόγο, το ανεξάντλητο και πηγαίο χιούμορ και γενικά την απλότητα τής ευμορφίας. Ο λογοτέχνης, κινούμενος μέσα στη χάρη ενός έντονα προσωπικού ύφους, κλιμακωτά και με όπλα του την καθαρότητα τής γλώσσας, τη θαυμαστή δομική, θα την έλεγα σχηματική συμμετρία του λόγου, τη μουσικότητα και λυρική αρτιότητα, την υποβλητική δύναμη των εικόνων και, κυρίως, την πρωτοτυπία των θεμάτων του, κατορθώνει να αισθητοποιήσει και εκφράσει τις σκέψεις του, αναγνωρίζοντας και εντοπίζοντας, ο καθένας, εύκολα στα κείμενά του σημάδια κάθε εποχής. Οι υψηλές ιδέες, η αγάπη για την πατρίδα, η ειρήνη, η ανεξαρτησία, η  ελευθερία, η ηθική, η ισότητα, η χρηστότητα, η εντιμότητα είναι παντού παρούσες και διασώζουν ακέραιη την προσήλωση τού αναγνώστη στην ουσία της αλήθειας.

Με όλα τα παραπάνω, το παρουσιαζόμενο βιβλίο τού εκλεκτού φίλου και συναδέλφου Γιώργου Δ. Φρυγανάκη σαφώς, λόγω θεματολογίας, διασφαλίζει μέσα του, πέραν από το επικαιρικό και συγχρονικό και το διαχρονικό στοιχείο. Τα θέματά του άπτονται της καθημερινής επικαιρότητας και αφορούν και προβληματίζουν τον άνθρωπο τής κάθε εποχής. Και είναι αυτή η διαχρονικότητα που καθιστά, θεωρούμε, απόλυτα θεμιτή και αναγκαία την παρούσα δημοσίευση των εν λόγω κειμένων, αφιερωμένων στο τραγούδισμα και στον έλεγχο τής ιστορικής πορείας και παρουσίας τού ανθρώπου μέσα στην ελληνική κοινωνία και στον παγκόσμιο πολιτισμό.