Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας *** Ο Λόγος ο του Σταυρού

 Αγίου Λουκά

 Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας

Ο Λόγος ο του Σταυρού

Επιμέλεια: Μητρ. Αργολίδος Νεκτάριος

Μετάφραση: Μοναχή Ιερωνύμη

                                                 ΤΟΜΟΣ  Β΄

[Εκδόσεις ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ, Ναύπλιο 2016, σχ. 8^ο (21 Χ 14), σσ. 256]

  

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
www.ret-anadromes.blogspot.com

Ο Μητροπολίτης Αργολίδος κ. Νεκτάριος (Αντωνόπουλος), πέραν των λοιπών αρετών και χαρισμάτων του, είναι και ένας πολυγραφότατος συγγραφέας τριών, τουλάχιστον, δεκάδων βιβλίων. Είναι αυτός που με τα βιβλία του ανέδειξε και έκανε γνωστό ανά το πανελλήνιο τον σύγχρονο Ρώσο άγιο, Λουκά, Αρχιεπίσκοπο Συμφερουπόλεως και Κριμαίας και Καθηγητή τh\Ης ανατομίας και χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Τασκένδης. Από το πλήθος των προαναφερθέντων βιβλίων του Σεβασμιωτάτου, ένδεκα αναφέρονται στον εν λόγω θαυματουργό Άγιο και κυκλοφορούν, εκτός από την ελληνική, και στη Γαλλική, Ρουμανική και Αλβανική γλώσσα. Γνωστή, ειδικά, επί του προκειμένου, είναι η «Συνοδοιπορία με τον Άγιο Λουκά» (τόμοι 3), στην οποία ο Μητροπολίτης Αργολίδος ακολουθεί τα βήματα τού Αγίου και με τον οικείο και γλαφυρό του λόγο μάς παρουσιάζει λεπτομερώς τα μέρη όπου έζησε, τους τόπους της εξορίας και δοκιμασίας του, αλλά και τους ανθρώπους που τον γνώρισαν και έζησαν κοντά του. Από την άλλη, είναι πανελλήνια γνωστή και η αυτοβιογραφία του Αγίου υπό τον τίτλο: «Αγάπησα το μαρτύριο» (η Ρωσία στα χρόνια της επανάστασης), στην οποία μιλεί και αυτοβιογραφείται ο ίδιος ο άγιος Λουκάς, ο διάσημος χειρουργός αλλά και κατάδικος και μάρτυς του σοβιετικού καθεστώτος.
    Η αγάπη του αυτή προς τον άγιο Λουκά είναι που τον ώθησε να πραγματοποιήσει δεκάδες, μέχρι σήμερα, ομιλίες και ταξίδια στη Ρωσία και να συνεχίζει επιτυχώς το εκδοτικό του έργο, περί τον εν λόγω σύγχρονο Άγιο, που είναι, πραγματικά, ανεξάντλητος. Έτσι, πριν από οκτώ, μόλις, μήνες (Απρίλιος 2016), από τις εκδόσεις «Επιστροφή», της Ι. Μητροπόλεως Αργολίδος, εκδόθηκε, με την προσωπική επιμέλειά του, τόμος- τον οποίο, επίσης, παρουσιάσαμε από τοπική εφημερίδα- που περιέχει τριάντα πέντε (35) ομιλίες (κηρύγματα) του αγίου Λουκά, υπό τον τίτλο «Ρήματα Ζωής Αιωνίου», που εκφωνήθηκαν όλα στο Ταμπώφ της Ρωσίας, κατά τα έτη 1944-1946, όπου το αθεϊστικό κράτος του καιρού εκείνου τον απέστειλε ως αρχίατρο. Ένεκα τούτου, και η ρωσική Εκκλησία αναγκάσθηκε να τον μεταθέσει εκεί, στην Αρχιεπισκοπή του Ταμπώφ, όπου ο Άγιος μέσα από έναν τιτάνιο αγώνα κατάφερε να ξαναζωντανέψει την εκκλησιαστική ζωή και χριστιανική μαρτυρία του τόπου.
     Ο παρουσιαζόμενος σήμερα, με το σημείωμά μας αυτό, τόμος είναι ο δεύτερος στη σειρά, φέρει τον τίτλο: «Ο λόγος του Σταυρού» και έχει υπότιτλο «Λόγοι και Ομιλίες από τη Συμφερούπολη (1946- 1948). Πρόκειται, άρα, για τη συνέχεια του προηγούμενου τόμου. Εκδόθηκε και αυτός με την Επιμέλεια του εκλεκτού φίλου Μητροπολίτη Αργολίδος κ. Νεκταρίου και σε Μετάφραση, και πάλι, της μοναχής Ιερωνύμης, του Ι. Ησυχαστηρίου Παναγίας Βρυούλων, που μετέφρασε και αυτό το έργο με πολλή αγάπη, τιμή και σεβασμό προς τον Άγιο. Η εικονογράφηση και του β΄ αυτού τόμου είναι, επίσης, πολύ ενδιαφέρουσα και προέρχεται από σπάνιο φωτογραφικό υλικό που προέρχεται από το πλουσιότατο Αρχείο του Σεβασμιωτάτου.
     Τον δεύτερο αυτόν τόμο προλογίζει ο πρωτοπρεσβύτερος π. Νικόλαος Λουδοβίκος, συγγραφέας, διδάκτορας θεολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και καθηγητής δογματικής και φιλοσοφίας στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης. Σε κάποιο σημείο γράφει χαρακτηριστικά ο π. Νικόλαος, δίνοντας εύστοχα το στίγμα και τον χαρακτήρα των εν λόγω κηρυγμάτων του αγίου Λουκά, τα εξής περισπούδαστα λόγια: «Αυτό το μαχητικό ή, αν θέλετε, το επικίνδυνο, η επικίνδυνη οσμή της μάχης υπάρχει στο βιβλίο αυτό και το κάνει γοητευτικό. Δεν είναι ένα ευτυχισμένο βιβλίο, είναι ένα βιβλίο στο οποίο καταγράφονται εντολές, υποδείξεις, οι οποίες αφορούν στη μάχη και ακριβώς επειδή η εποχή μας έχει και τέτοια χαρακτηριστικά, για να μην πω ότι κυρίως τέτοια χαρακτηριστικά έχει, ακριβώς γι’ αυτό ένα τέτοιο βιβλίο είναι νομίζω συζητήσιμο ακόμα και σήμερα». Το βιβλίο, λοιπόν, αυτό του αγίου Λουκά είναι ένα βιβλίο μάχης, είναι, δηλαδή, γραμμένο- όπως μαρτυρείται, εξάλλου, και από τον τίτλο- από κάποιον που κάθεται πάνω στον σταυρό και είναι δυσκολεμένος, από έναν άνθρωπο σταυρωμένο. Και τέτοιος ακριβώς ήταν ο άγιος Λουκάς εν μέσω των εξοριών και των άλλων βασάνων που μόνιμα του επέβαλε το τότε σοβιετικό καθεστώς. Τα κηρύγματα αυτά, σημειώνει ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος μοιάζουν, χαρακτηριστικά,  και μας θυμίζουν, εμάς των παλαιότερων, την εκπομπή εκείνη στο παλιό ραδιόφωνο: «Οδηγίαι προς Ναυτιλλομένους», μιαν εκπομπή ανιαρή μεν και στεγνή, που όμως απέβλεπε στην αποφυγή των θαλασσίων κακοτοπιών και στην εν γένει ασφάλεια των ναυτιλλομένων. Παρόμοια είναι και η αποστολή των κηρυγμάτων αυτών του αγίου Λουκά, που αποτελούν οδοδείκτες για την ασφαλή πνευματική, πλέον, πορεία του ανθρώπου στη ζωή, προς επιτυχία του ενός ποθητού, του θελήματος, δηλαδή, του ανθρώπου να ενωθεί με το θέλημα του Θεού και τη θέωσή του.    
     Στα τριάντα οχτώ χρόνια τής ιεροσύνης και αρχιεροσύνης του ο άγιος Λουκάς έκανε 1250 κηρύγματα, τα οποία θα ήταν, ασφαλώς, πολύ περισσότερα, αν δεν υπήρχαν οι διώξεις και οι εξορίες. Από αυτά τα 750 καταγράφηκαν και αποτέλεσαν δώδεκα δακτυλογραφημένους τόμους (περίπου 4500 σελίδες). Η Θεολογική Ακαδημία τής Μόσχας χαρακτήρισε αυτή τη συλλογή κηρυγμάτων «εξαιρετικό φαινόμενο στη σύγχρονη εκκλησιαστική ζωή και θεολογία» και εξέλεξε τον συγγραφέα τους επίτιμο μέλος τής Ακαδημίας. Ο δε πρωτοπρεσβύτερος Αλέξανδρος Βέτελεβ, καθηγητής τής Ομιλητικής- Ρητορικής, θεωρούσε τα κηρύγματα αυτά «θησαυρούς ερμηνείας τής Αγίας Γραφής».   
     Μελετώντας τα εν λόγω κηρύγματα του αγίου Λουκά διαφαίνονται σαφώς οι πλούσιες αρετές του κηρυγματικού λόγου του Αγίου, η απλότητά του, ο αυθορμητισμός και η ειλικρίνειά του, η θερμουργός πίστη του στον Θεό και ο ρεαλισμός με τον οποίο, συχνά, επιγράφει την γύρω του επικρατούσα ζοφερή πραγματικότητα. Και, πραγματικά, ο άγιος Λουκάς κατηχούσε επιμελώς και στερρώς στήριζε το ποίμνιο του Χριστού από την αθεϊστική προπαγάνδα, που σαν λοιμική αρρώστια είχε επιπέσει στην αχανή αυτή χώρα. Τα λόγια του αποστόλου Παύλου «ου γαρ απέσταλκέ με ο Χριστός βαπτίζειν, αλλά ευαγγελίζεσθαι» φαίνονται να ηχούσαν μόνιμα στην καρδιά του.
     Για άλλη μια φορά συγχαίρουμε και θερμά ευχαριστούμε τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αργολίδος και εκλεκτό φίλο κ. Νεκτάριο και την Μεταφράστρια μοναχή Ιερωνύμη και τους ευχόμαστε να έχουν δύναμη, για να συνεχίζουν τη γόνιμη και δημιουργική παρουσία τους στον χώρο τής Εκκλησίας και της Ορθοδοξίας.