ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΣ Ι. ΦΗΤΑΜ * * * FORTEZZA- ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ

 

Γενηθήτω φως! Και εγένετο φως

ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΣ Ι. ΦΗΤΑΜ

 

 FORTEZZA- ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ

                  (6- 23 Αυγούστου, Έκθεση ζωγραφικής στο «Κτίριο του Πυροβολικού» Φορτέτσα)

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

             www.ret-anadromes.blogspot.com

     Μέχρι τις 23 Αυγούστου θα συνεχίσει να λειτουργεί στο «Κτίριο του Πυροβολικού», στη Φορτέτσα, η έκθεση ζωγραφικής τού Φρειδερίκου Ι. Φήταμ με θέμα: «FORTEZZA- ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ». Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Ρεθύμνου.

Ο γνωστός ρεθεμνιώτης ζωγράφος και καθηγητής Αγγλικών παρουσιάζει σε αυτήν- που είναι η 13^η ατομική έκθεσή του - είκοσι ελαιογραφίες με θέμα τη Φορτέτσα του Ρεθύμνου. Να σημειώσουμε, πάντως, ότι εκτός από τις δεκατρείς αυτές ατομικές εκθέσεις, ο Φρ. Φήταμ έχει λάβει μέρος και σε δεκαεπτά ομαδικές, από τις οποίες οι σημαντικότερες είναι αυτή στην Biennale της Φλωρεντίας και τον προσεχή Σεπτέμβριο μια, ακόμα, διεθνής έκθεση που διοργανώνεται από την ιστορική Galleria della Biblioteca Angelica στη Ρώμη, στην οποία θα συμμετάσχει με τα έργα του "Γεννηθήτω Φως", "Γαλάζια Πανσέληνος" και "Ο αιώνιος Βράχος", που δημοσιεύουμε στην παρούσα παρουσίασή μας. Να σημειωθεί, επίσης, ότι πίνακες και χαρακτικά του εκλεκτού ρεθεμνιώτη ζωγράφου βρίσκονται, σήμερα, σε σημαντικές συλλογές τόσο στην Ελλάδα, όσο και στη Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Γερμανία και ΗΠΑ.

Η γαλάζια πανσέληνος

Στο παρελθόν ο Φρ. Φήταμ ως ικανός τοπιογράφος έχει ζωγραφίσει άπειρα θέματα – χωριά, ουρανούς, θάλασσες – χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της ακουαρέλας, της ελαιογραφίας και της χαρακτικής. Όμως, για την έκθεση αυτήν επέλεξε να έχει ως μοναδικό θέμα τη Φορτέτσα, η οποία τον έχει εμπνεύσει και συγκινήσει ποικιλοτρόπως, γιατί η όψη της αλλάζει εντυπωσιακά ανάλογα με την ώρα, την εποχή, τον καλό ή κακό καιρό, την ήρεμη ή φουρτουνιασμένη θάλασσα.

Δεν είναι, όμως, μόνο αυτά^. είναι και ο θεορατικός κτιριακός όγκος της, αλλά και το θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, ο ουρανός και η θάλασσα, μέσα στα οποία γενναιόδωρα εντάσσεται το επιβλητικό και μεγαλόπρεπο φρούριο του Ρεθύμνου, που σαν νεράιδα πανέμορφη μοιάζει να αναδύεται εκεί από τα βάθη του Κρητικού. Δεν γίνεται, λοιπόν, η Φορτέτσα του Ρεθύμνου να αποχωριστεί από το υγρό στοιχείο που την περιβάλλει, αλλά ούτε και από τον ουράνιο θόλο που την καλύπτει, στοιχεία που ο ζωγράφος χρησιμοποιεί κατάλληλα, ανάλογα με την ώρα και την εποχή του έτους, για να εκφράσει και συμπληρώσει τις ποικίλες διαθέσεις της ψυχής του.    

Στο συγκεκριμένο θέμα ο ζωγράφος προτίμησε τη χρήση του λαδιού ως υλικού που του παρέχει την ευχέρεια να δώσει την ευρύτερη δυνατή κλίμακα των παραπάνω μεταβολών στους χρωματισμούς και κάθε είδους πλαστική λεπτομέρεια στους όγκους. Αυτό, όμως, που, πάντοτε, σε όλες τις καλλιτεχνικές δημιουργίες του, φαίνεται πρωτίστως να τον ενδιαφέρει είναι το φως και «παιγνιδίσματα φωτός» αποκάλεσε, θυμόμαστε, τις δημιουργίες του σε προηγούμενη έκθεσή του.

Έτσι και στην παρούσα έκθεση το φως κατέχει κεντρική θέση, το οποίο εξόχως αξιοποιεί και προάγει με τους καλύτερους δυνατούς τρόπους, βάζοντάς το σε δυναμική τροχιά και αναμέτρηση με το θέμα τού κάθε πίνακά του. Πειραματίζεται και «παίζει» με αυτό χρησιμοποιώντας προς τούτο όλες τις αρμονίες και τονικότητες, που εντείνονται με τις συχνές αντιθέσεις φωτός και σκιάς, ώστε, σε τελική ανάλυση, οι πίνακες του Φρέντ να αποπνέουν με οποιοδήποτε θέμα φως και μόνον φως, φως που ποικίλει ανάλογα με την εποχή, τον καιρό, τον ήλιο, τη συννεφιά και την ώρα.

Τα χρώματά του διάφανα διαδέχονται το ένα το άλλο σε μια μυστική αρμονία με το σχέδιο και το ρυθμό των ζωγραφιζομένων επιφανειών. Χρώματα ζωντανά, με χρήση των βασικών κυρίως τόνων, με άλλοτε μικρές και άλλοτε εμφανείς αδρές πινελιές, που δίνουν έμφαση στην αναπαράσταση τού φωτός, αλλά και του μαύρου χρώματος των «μη ορωμένων», ώστε τα έργα τού Φρειδερίκου Φήταμ, με όλη τους τη φυσική απλότητα και διαύγεια, να αναδεικνύουν τη βαθύτερη αλήθεια και πραγματικότητα τού κάστρου του Ρεθύμνου, όσο ακατανόητη και αν είναι, όσο αινιγματική κι αν φαίνεται κάποιες φορές.

Ηώς Ροδοδάκτυλος

Ο Φρ. Φήταμ στη ζωγραφική φαίνεται να δοκιμάζει τα πάντα^. πειραματίζεται, αναζητά δημιουργικά και προτείνει όλο και κάτι καινούριο, κάτι σπουδαίο, έξοχα εντυπωσιακό. Και αυτήν τη φορά αυτό το εντόπισε στη Φορτέτσα του Ρεθύμνου, που υπήρξε και είναι μια από τις μεγαλύτερες σταθερές και εξαιτίας της ομορφιάς αλλά και της δύναμης που εκπέμπει ο χώρος αυτός, που ταυτίζεται συχνά με το Ρέθυμνο, αποτελώντας το «σήμα κατατεθέν» για την πόλη μας, αλλ’ ίσως, ακόμα, και εξαιτίας της απίστευτης αλλοίωσης και καταστροφής που έχει  υποστεί μέσα στον χρόνο, διατηρώντας, παρά τούτο, ξεκάθαρη την ταυτότητά του.

Μελετά τις διαστάσεις, τις αναλογίες, τα χρώματα, τους όγκους, δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην ακριβή θέση τής κάθε λεπτομέρειας. Τίποτε δεν είναι τυχαίο στις δημιουργίες του. Τέτοιος πλούτος σε τόσο λίγες γραμμές, από  την απλωσιά του γαλάζιου της θάλασσας και του ουρανού μέχρι τον απαλό λαμπυρισμό της γυμνής πέτρας μέσα στο πρώτο ή το τελευταίο φως της ημέρας, σε όλες τις ώρες του χρόνου. Παντού χρώματα, με την διάθεση μιας γιορτής πλούσιας και αποδοτικής.

Ο αιώνιος βράχος

Συγχαίρουμε τον εκλεκτό φίλο Φρ. Φήταμ και του ευχόμαστε καλή συνέχεια στις γόνιμες και δημιουργικές αναζητήσεις του στον όμορφο κόσμο της ζωγραφικής, που γίνονται όλες τους πλατιά ανοίγματα φωτός, που αφήνουν από μέσα τους να διαλάμψει και να διαχυθεί η αλήθεια των εναγώνιων αναζητήσεών του. Η δουλειά του είναι ουσιαστική και πάνω απ’ όλα προικισμένη με την ειλικρινή έμπνευση του δημιουργού και το απόλυτα προσωπικό του ύφος.

Άνοιξαν τα σύννεφα