ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ- Μ.Κ.Ο. ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ---ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

 ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

 ΙΕΡΑ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ

 ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ- Μ.Κ.Ο. ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

[Εκδοτικές Επιχειρήσεις ΤΥΠΟΚΡΕΤΑ, σχ. 8^ο (23Χ17), Ηράκλειο 2012, σσ. 424]

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

               www.ret-anadromes.blogspot.com

Ένα μνημειώδες έργο, τετρακοσίων είκοσι, περίπου, σελίδων, κυκλοφόρησε πρόσφατα με πρωτοβουλία τής Εκκλησίας τής Κρήτης, στο οποίο αποτυπώνεται εναργώς, μέσα από κείμενα και εκατοντάδες θαυμάσιες έγχρωμες φωτογραφίες, το σύνολο των χριστιανικών μνημείων τής Μεγαλονήσου. Πρόκειται για ένα έργο που καθοδηγεί και ενημερώνει τον αναγνώστη, αλλά και τον επισκέπτη τού νησιού, στην πλοήγησή του ανά τον λεγόμενο θεματικό και, πιο συγκεκριμένα, εδώ, θρησκευτικό τουρισμό, κάτι που τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στα άμεσα ενδιαφέροντα τής Εκκλησίας τής Κρήτης.

Και ειδικότερα, την πρωτοβουλία τής έκδοσης αυτής είχε η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Φιλοξενία» τής Εκκλησίας τής Κρήτης, με την οικονομική ενίσχυση και της Περιφέρειας Κρήτης και αποβλέπει, όπως έχουμε ήδη επισημάνει, στην προβολή για τους πιστούς, αλλά και τούς επισκέπτες τού νησιού, της πλουσιότατης εκκλησιαστικής και πολιτιστικής μας παράδοσης και κληρονομιάς. Μιας παράδοσης και μιας κληρονομιάς μεγαλειώδους, που ανάγεται σε αυτούς τους αποστολικούς χρόνους και στον Πρώτο μετά τον Ένα εργάτη «τού αμπελώνος τού Κυρίου», τον απόστολο των Εθνών, Παύλο, και στον αγαπημένο μαθητή του, άγιο Τίτο, πρώτο επίσκοπο Κρήτης. Το δέντρο που οι σπορείς αυτοί τού Ευαγγελίου φύτεψαν στη Μεγαλόνησο απλώθηκε γρήγορα, ενδυναμώθηκε και αποδίδει σήμερα καρπούς αγλαούς και εύχυμους φιλότητας και ειρήνης.

Ένας τέτοιος καρπός εύχυμος και μεγαλειώδης είναι και τα Χριστιανικά Μνημεία τής Κρήτης, που πραγματεύεται το παρουσιαζόμενο, με το σημείωμά μας αυτό, βιβλίο. Συγγραφείς του δύο έγκριτοι επί του επιστημονικού αυτού αντικειμένου ειδικοί αρχαιολόγοι, που έχουν αναλώσει εαυτούς για την ανάδειξη και προβολή των βυζαντινών και χριστιανικών μνημείων τής Κρήτης, ο Μιχάλης Γ. Ανδριανάκης, επίτιμος έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης (για τις μητροπόλεις των νομών Ρεθύμνου και Χανίων) και Κώστας Δ. Γιαπιτσόγλου, αρχαιολόγος 28^ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (για τις μητροπόλεις των νομών Ηρακλείου και Λασιθίου).

Πρόκειται, ασφαλώς, για ένα έργο σπουδαίο για την Εκκλησία τής Κρήτης, τον λαό και τους πιστούς επισκέπτες της που θα θελήσουν να σκύψουν με ενδιαφέρον και να γνωρίσουν και αναβαπτιστούν στα νάματα τής μακραίωνης εκκλησιαστικής μας παράδοσης και Ιστορίας. Οι συγγραφείς, στηριγμένοι σε μιαν βιβλιογραφία εξαιρετική- πάντως, είμαι τής γνώμης, πολύ επιλεκτική για ένα τέτοιου εύρους και έκτασης εγχείρημα- φαίνονται να αναπτύσσουν, περισσότερο, και να καταθέτουν προσωπικές θέσεις και μαρτυρίες, ως προσωπικοί, μάλλον, θεράποντες και έμπειροι γνώστες και μάρτυρες- λόγω, ακριβώς, αυτής της πολυετούς, ως εκ της ιδιότητός τους, αναστροφής τους με τα μνημεία αυτά. Τα επί μέρους κεφάλαια με τρόπο, τωόντι, απλό, ουσιαστικό, εύληπτο και γλαφυρό και με τη βοήθεια ενός πλήρους και αντιπροσωπευτικού των πολυπληθών προσκυνημάτων φωτογραφικού υλικού απευθύνονται προς όλους τους αναγνώστες, τους οποίους ενημερώνουν και κατατοπίζουν πλήρως για το κάθε προσκύνημα ή βυζαντινό μνημείο που ιστορούν.

Έτσι, στον παρουσιαζόμενο τόμο, μετά από την εισαγωγική παράθεση των Επίσημων Γραμμάτων τού Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου κ. Ειρηναίου και των Μητροπολιτών τής Ι. επαρχιακής συνόδου τής Εκκλησίας τής Κρήτης που ενεπλάκησαν στην έκδοση τού εν λόγω τόμου- Οδηγού και του Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρου Αρναουτάκη, ακολουθεί μια εκτεταμένη και άκρως ενδιαφέρουσα (πενήντα, περίπου, σελίδων) Εισαγωγή στην ιστορία τής Χριστιανικής Κρήτης και στα Μνημεία αυτής από τον Μιχάλη Ανδριανάκη και ένα σύντομο όσο και σαφές «Ιστορικό Διάγραμμα» τής Κρητικής Εκκλησιαστικής Ιστορίας απ’ αρχής μέχρι σήμερα. Στη συνέχεια, έχουμε τον κύριο κορμό τού έργου, που είναι, ασφαλώς, οι επί μέρους Μητροπόλεις και η πλήρης καταγραφή των μνημείων τής καθεμιάς εξ αυτών χωριστά. Στο τέλος, παρατίθενται σύντομο Γλωσσάριο ειδικών εκκλησιαστικών- θεολογικών και αρχαιολογικών όρων, Βιβλιογραφία και Ευρετήριο. 

 Όπως καθιστά γνωστό ο αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος με την προλογική, του εν λόγω τόμου, ευχαριστήρια επιστολή του προς τον Σεβασμιώτατον Πέτρας κ. Νεκτάριο- Πρόεδρο τής Συνοδικής Επιτροπής επί τού Θρησκευτικού Τουρισμού- το εν λόγω έργο μεταφράστηκε και σε διάφορες ξένες γλώσσες, προς χρήση και από τους ξένους, που, κατά χιλιάδες, είναι γεγονός, επισκέπτονται κατ’ έτος το νησί μας, ενώ ευχαριστεί «πάλιν και πολλάκις» τον ως άνω Μητροπολίτη και την υφ’ αυτόν Συνοδική Επιτροπή επί τού θρησκευτικού τουρισμού, γι’ αυτήν την λίαν αξιέπαινη πρωτοβουλία έκδοσης τού πολύτιμου και καλαίσθητου τούτου προσκυνηματικού οδηγού, ο οποίος, λέγει, θα συμβάλλει τα μέγιστα στην προβολή τής ορθοδόξου παράδοσής μας και τής εν γένει πολιτιστικής μας ταυτότητας και κληρονομιάς.