ΕΚΟΙΜΗΘΗ Η ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΚΟΥΜΠΕ ΠΑΝΣΕΜΝΗ ΑΥΓΟΥΣΤΑΚΗ

Γερόντισσα Πανσέμνη, ενώ ομιλεί, κατά την παρουσίαση από το Σπίτι του Πολιτισμού, του βιβλίου της Μονής «Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού Κουμπέ και ο νεότερος ιδρυτής της Νέστωρ Ι. Βασσάλος ο Διονυσιάτης»

ΕΚΟΙΜΗΘΗ Η ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΚΟΥΜΠΕ

ΠΑΝΣΕΜΝΗ ΑΥΓΟΥΣΤΑΚΗ

 

              ΚΩΣΤΗ  ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

         www.ret-anadromes.blogspot.com

    Αναχώρησε για την αιώνια Πατρίδα τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου, 27^ης Μαρτίου 2022, σε ηλικία 96 ετών, η οσιωτάτη καθηγουμένη της Ιεράς Μονής του Σωτήρος Χριστού, Κουμπέ, Ρεθύμνου, μοναχή Πανσέμνη Αυγουστάκη. Άνθρωπος της αγάπης, της ελεημοσύνης και της προσευχής, η μακαριστή Γερόντισσα ήταν ιδιαίτερα αγαπητή σε όλη την τοπική κοινωνία. Διακρίθηκε για τις πολλές αρετές της, ιδιαίτερα δε για την ταπείνωση και την απλότητά της και την περισσή αγάπη της, τη μητρική στοργή και φιλοξενία της προς όλους τους προσκυνητές και επισκέπτες του Μοναστηριού.

   Η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε το απόγευμα του Σαββάτου (27/3) από τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ευγένιο, συμπροσευχομένων των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Λάμπης και Σφακίων κ. Ειρηναίου, Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Προδρόμου και του θεοφιλεστάτου επισκόπου Ευμενείας κ. Ειρηναίου.

Γερόντισσα Πανσέμνη

   Η μακαριστή Γερόντισσα  Πανσέμνη, κατά κόσμον  Παγώνα Αυγουστάκη, καταγόταν από την εύανδρο κώμη των Αγίων Τεσσάρων Νεομαρτύρων, τις Μέλαμπες, Αγίου Βασιλείου, όπου και είδε το πρώτο φως της ζωής το έτος 1926. Παιδούλα δεκαεξαέτις, μόλις, τον Μάιο του 1943, προσήλθε στη Μονή του Σωτήρος, κοντά στη μητέρα της Μακαρία, που ήδη μόναζε εκεί από το έτος 1938, παρά τον Γέροντά της, μακαριστό Νέστορα Βασσάλο. Εκείνη, η ευλογημένη Μακαρία, είχε προσέλθει στην ιεράν αυτήν κορυφή πρώτη, από τις πρώτες μοναχές που είχαν απαρτίσει τη νέα, πριν από τρία, μόλις, χρόνια επανιδρυθείσα από τον Νέστορα Μονή του Σωτήρος και η κόρη Πανσέμνη την ακολούθησε σχεδόν αμέσως, μέσα στα δίσεκτα εκείνα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής, προκειμένου- ευρισκομένη πλάι στην ασφάλεια της μητέρας- να διδασκόταν από τον Νέστορα την τέχνη της αγιογραφίας, του οποίου και υπήρξε, στη συνέχεια, πνευματικό ανάστημα και διάδοχος τόσο στην Τέχνη όσο και στην Ηγουμενία.

    Εδώ, τα χρόνια που ακολούθησαν, η Πανσέμνη υπέστη τη μοναχική δοκιμασία, καρείσα μοναχή από τον Γέροντά της, Νέστορα Βασσάλο, ενώ, αρκετά αργότερα, στις 6 Αύγουστου 1970, ακολούθησε και η ενθρόνισή της ως Ηγουμένης από τον μακαριστό Μητροπολίτη Τίτο Συλλιγαρδάκη. Από τότε ξεκινάει μια νέα δημιουργική πορεία για την εν λόγω γυναικεία Μονή του Ρεθύμνου, κατά την οποία η Γερόντισσα Πανσέμνη κατέστη μια σπουδαία εκκλησιαστική προσωπικότητα, μια χαρισματική ηγετική και ιστορική μορφή του κρητικού μοναχισμού των ημερών μας. Ογδόντα χρόνια μοναχή και πενήντα δύο Ηγουμένη (!) δεν θα ήταν καθόλου υπερβολή αν λέγαμε γι’ αυτήν ότι υπήρξε η «Γερόντισσα των Γεροντισσών» και η «Ηγουμένη των Ηγουμενισσών» της Κρήτης των τελευταίων χρόνων.

   Ως Ηγουμένη κατάφερε να ηγηθεί μιας λαμπράς Αδελφότητας, που μεταδίδει σήμερα το φως της Ορθοδοξίας ανά τον νομό του Ρεθύμνου και την Κρήτη γενικότερα. Επί των ημερών της, πρώτα- πρώτα, αποφασίζεται η μετατροπή της Μονής από ιδιόρρυθμη, που ήταν μέχρι τότε, σε κοινοβιακή. Αρωγός και καθοδηγήτρια στην κρίσιμη και δύσκολη αυτήν προσπάθεια καλείται από τη Γερόντισσα και τον Μητροπολίτη Τίτο η μακαριστή Ηγουμένη τής Ιεράς Μονής Σαββαθιανών, Ηρακλείου, Γερόντισσα Μελάνη. Με τη καταλυτική βοήθεια, στη συνέχεια, σύνολης τής Αδελφότητας του Κουμπέ και του τότε Μητροπολίτη Τίτου, ενέργησε και εργάστηκε υποδειγματικά και σε όλους τους τομείς για την εκ βάθρων ανακαίνιση και τον εξωραϊσμό της Μονής. Σε όλο αυτό το διάστημα, αποτέλεσε λαμπρό και φωτεινό παράδειγμα εργατικότητας προς μίμηση από τις νεότερες μοναχές, ούσα παρούσα η ίδια σε όλα τα διακονήματα και μάλιστα στο ευγενέστερο όλων, την αγιογραφία, στην οποία το Μοναστήρι τού Κουμπέ έχει να επιδείξει μεγάλη παράδοση και του προσφέρει τους βασικούς πόρους επιβίωσης. Ο κτήτοράς του, Νέστωρ Βασσάλος (+ 1957), αγιογραφούσε ανελλιπώς μέχρι το έτος 1955. Διάδοχός του από το έτος αυτό καθίσταται η μακαριστή Γερόντισσα Πανσέμνη, η οποία θα διακονήσει με τη σειρά της την Ιερή Τέχνη επί σαράντα ολόκληρα χρόνια, μέχρι το έτος 1985, όταν στα χέρια τους πήραν την παλέτα, και ανέλαβαν το Αγιογραφείο, οι νεότερες αδελφές της Μονής.

      Σήμερα (1935 μέχρι και τις μέρες μας) μια νέα περίοδος άνθισης και πνευματικής ακτινοβολίας διαγράφεται στην Ι. Μονή με τη σημαντική αύξηση τής Αδελφότητας, τη δημιουργία νέων κελιών, μουσειακών χώρων, εργαστηρίων αγιογραφίας και καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας, όπου θεραπεύονται επιμελώς οι Τέχνες, υπηρετείται ο άνθρωπος, η δημιουργικότητα και η ελπίδα και διατηρείται άσβεστη η πίστη στις πνευματικές αξίες και παραδόσεις του τόπου.

    Την εξαιρετική και δυναμική παρουσία της Γερόντισσας Πανσέμνης αντιληφθήκαμε κι εμείς κατά τη συγγραφή του βιβλίου μας για την Ιερά Μονή του Σωτήρος («Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού Κουμπέ και ο νεότερος ιδρυτής της Νέστωρ Ι. Βασσάλος ο Διονυσιάτης», Ρέθυμνο 2011). Η βοήθεια και συνδρομή της σε όλα τα στάδια εκπόνησής του, υπήρξε καταλυτική. Ήταν μια ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών τόσο για τον νεότερο Ιδρυτή της Μονής, Νέστορα Βασσάλο, όσο και για τους πρώτους χρόνους της νεότερης Ιστορίας της (1935 και εξής), που λίγοι ήταν σε θέση να τους γνωρίζουν.

    Η σημερινή Αδελφότητα, υπό τη σθεναρά ηγουμενία της Γερόντισσας Πανσέμνης, συνέχισε τα επόμενα χρόνια την κατά πάντα γόνιμη και φωτεινή παρουσία της στη μικρή και ευσεβή κοινωνία τού Ρεθύμνου. Πρόκειται για τη δεύτερη λαμπρή περίοδο ζωής του Μοναστηριού - μετά από την πρώτη εκείνη (1550- 1645), της Βενετοκρατίας - που λειτουργούσε και τότε σε αυτήν, ακριβώς, την ίδια θέση και ήταν γνωστό στην πόλη μας ως η Μονή του Αγίου Ιωάννου του Ερημίτου (του Γουβερνέτου Χανίων), του οποίου η τιμή- που είχε λησμονηθεί στα βάθη των αιώνων-  επαναφέρθηκε και συνεχίζει σήμερα να τιμάται στο μοναστήρι του Χριστού, παράλληλα με αυτήν του Σωτήρα Χριστού και του Ιωάννου του Προδρόμου.

    Είναι γεγονός ότι η παρουσία και μόνο μιας Ιεράς Μονής, όπως η Ι. Μονή τού Σωτήρος, πολύ κοντά στην πόλη τού Ρεθύμνου, καθαγιάζει και ευλογεί την περιοχή και καθίσταται «ψυχῶν ἀναπαυτήριον». Το εκκλησιαστικό πρόγραμμα των ακολουθιών που τελούνται καθημερινά αποτελεί έκφραση ελάχιστης προσφοράς των χοϊκών ανθρώπων προς τον Σωτήρα Χριστό. Κουρασμένοι άνθρωποι, απογοητευμένοι από την αιχμηρότητα των προβλημάτων και τις ποικίλες δυσκολίες της σύγχρονης ζωής, σύρουν αποσταμένα τα βήματα της ελπίδας τους προς το ιερό του Χριστού καταγώγιο με τον τρόπο που «ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τάς πηγάς τῶν ὑδάτων», αποζητώντας καταφύγιο, πνευματική ωφέλεια και καθοδήγηση, λόγο παραμυθίας, ενθάρρυνσης και, προπάντων, αγάπης από τις αδελφές και τη μακαριστή Γερόντισσα Πανσέμνη, της οποίας ευχόμαστε σήμερα όπως Κύριος ο Θεός κατατάξει την ψυχήν εν σκηναίς Δικαίων και Αγίων και να έχει Καλό Παράδεισο!