΄Ένα επίκαιρο ιστορικό ανέκδοτο * * * ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ (ΣΤΑΜ- ΣΤΑΜ) * Νομάρχης Ρεθύμνου

 

Ένα επίκαιρο ιστορικό ανέκδοτο

 

 

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ (ΣΤΑΜ- ΣΤΑΜ)

Νομάρχης Ρεθύμνου

 

 

  ΚΩΣΤΗΣ  ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ

      www.ret-anadromes.blogspot.com

 

«Πριν από πολλά χρόνια ο αξιοσέβαστος και «άγιος» για τους λάτρεις της λογοτεχνίας -που κάποτε ήταν οι “πολλοί”- Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, μπήκε στα γραφεία της Εφημερίδας “Ακρόπολις”, για να δώσει τα χειρόγραφα ενός διηγήματός του [χριστουγεννιάτικου προφανώς, για να δώσουμε και το χρώμα των ημερών που διερχόμαστε]. Κάποιος από τους δημοσιογράφους, ο Σταμάτης Σταματίου (συγγραφέας και μετέπειτα Νομάρχης [Ρεθύμνου]), δεν αναγνώρισε τον ταπεινό και φτωχικά ντυμένο Παπαδιαμάντη πίσω από το ξεθωριασμένο πουκάμισο και το τρύπιο παλτό του.

Και όχι μόνο δεν τον αναγνώρισε, μα και πίστεψε ότι απέναντί του είχε έναν ζητιάνο, που επαιτούσε τις μέρες εκείνες, τις γιορτινές, στα γραφεία της εφημερίδας. Έδωσε, μάλιστα, στον Παπαδιαμάντη και δέκα δραχμές, για να τον ξεφορτωθεί! Όταν ο «άγιος των γραμμάτων» δυσφόρησε και του αποκάλυψε την ταυτότητά του, ο Σταματίου έμεινε αποσβολωμένος, ντροπιασμένος, παρακαλώντας να ανοίξει η Γη να τον καταπιεί…»! 

Το απόσπασμα που σας παρέθεσα αμέσως παραπάνω δεν είναι δικό μου, απλά πρόσθεσα τα εντός των δύο αγκυλών στοιχεία. Το αντιγράφω από τον Νίκο Τζιανίδη, της ηλεκτρονικής εφημερίδας «Έθνος», της Αθήνας, με χρονολογία 30 Δεκεμβρίου 2020 και αφορά σ’ ένα αληθινό ιστορικό ανέκδοτο- άγνωστο, ίσως, στους πολλούς και, μάλιστα, σε μας τους ρεθεμνιώτες. Στο άρθρο του αυτό ο δημοσιογράφος Τζιανίδης καταθέτει μιαν εξαιρετικά πετυχημένη άποψή του στο θέμα που δημιουργήθηκε τελευταία με το «φανελάκι του Τσιόδρα» από μερικούς αμετανόητους «Σταμάτηδες Σταματίου» της εποχής μας, που συνεχίζουν να προσκολλούν το βλέμμα τους στο «φαίνεσθαι» των πραγμάτων και προσπερνούν, δυστυχώς, αμετανόητοι την ουσία. Γιατί ο πραγματικός Σταμάτης Σταματίου, στην παράλληλη περίπτωση του άλλου μεγάλου της ιστορίας, του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη, μετανόησε, όπως είδαμε, για τη «γκάφα» του και, ντροπιασμένος, παρακαλούσε να άνοιγε η γη και να τον κατάπινε…

Μέχρι εδώ όλα καλά! Αφού τα παραπάνω βάζουν στη θέση τους κάποια πράγματα. Αν, όμως, γράφω το σημείωμα αυτό σήμερα είναι άλλος ο λόγος^. να εστιάσω και να γνωρίσω σε όσους δεν το γνωρίζουν ότι ο παραπάνω δημοσιογράφος της εφημερίδας «Ακρόπολις» και Νομάρχης, της δεκαετίας του ’30, που την… «πάτησε» με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, ο Σταμάτης Σταματίου, ήταν Νομάρχης Ρεθύμνου περί το έτος 1932 και ακουγόταν και ήταν ευρέως γνωστός στην πόλη μας και με το λογοτεχνικό του ψευδώνυμο «Σταμ- Σταμ», από τα αρχικά τού επωνύμου του. Γιατί ήταν και λογοτέχνης, δημοσιογράφος και γενικά καλλιεργημένος και με ήθος άνθρωπος, όπως το φανερώνει και η μεταμέλειά του στη στάση του απέναντι στον Παπαδιαμάντη.

Να συμπληρώσουμε, μάλιστα, με την ευκαιρία ότι και η σύζυγός του, Θεανώ Σταματίου, στα χρόνια της υπηρεσίας του άνδρα της ως Νομάρχη, εδώ, στην πόλη μας, υπήρξε ένα από τα δραστήρια μέλη του κοινωνικού και φιλανθρωπικού γίγνεσθαι τής πόλης μας, και, πιο συγκεκριμένα, του περίφημου φιλανθρωπικού «Συλλόγου Κυριών Ρεθύμνης», που άφησε στα χρόνια του εποχή και έδωσε τη σκυτάλη της γυναικείας δράσης στην πόλη μας στο Λύκειο Ελληνίδων. Με την ευκαιρία του σημειώματός μας αυτού δημοσιεύουμε και μια φωτογραφία (από το βιβλίο μας Ρέθυμνο 1900- 1950, τ. Ά, σελ. 244) του Διοικητικού Συμβουλίου τού εν λόγω Συλλόγου κατά το έτος 1932, στο οποίο συμμετείχε και εικονίζεται και η Θεανώ Σταματίου (εικ. ).

Για να δώσουμε, μάλιστα, μια γεύση των δραστηριοτήτων του φιλανθρωπικού Συλλόγου, παραθέτουμε κάποιες από τις δραστηριότητές του τα χρόνια, περίπου, που στο Συμβούλιο του «Συλλόγου Κυριών» συμμετείχε και η Θεανώ Σταματίου, για την οποία, εξάλλου, και τον σύζυγό της το αφιέρωμά μας αυτό. Ανάμεσα, λοιπόν, στις δραστηριότητες τού Συλλόγου ήταν διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις, όπως χοροί, τσάγια, ανθεστήρια με μεγάλη επιτυχία στον Δημοτικό Κήπο (1937, 1938), θεατρικές παραστάσεις κ.λπ. που σκόπευαν με τις εισπράξεις τους να επιτελέσουν φιλανθρωπικό έργο βοήθειας προς τους αναξιοπαθούντες τής πόλης μας. Έτσι, κατά τον Α΄ παγκόσμιο Πόλεμο ο Σύλλογος λειτούργησε συσσίτια για τα ορφανά και χειμαζόμενα από τη φτώχεια παιδιά (εκτός τού Ορφανοτροφείου) και έδωσε βοηθήματα σε χήρες, φυματικούς γέροντες και άπορους βιοπαλαιστές. Επίσης, κατά το έτος 1919 ιδρύθηκαν τμήματα κοπτικής, ραπτικής και μουσικής, ενώ το έτος 1934 ο Σύλλογος αγόρασε «χασέ» και κατασκεύασαν σεντόνια και άλλα είδη ρουχισμού για το Δημοτικό Νοσοκομείο Ρεθύμνου.

Εποχή είχε, επίσης, αφήσει κατά το έτος 1935 και το ανέβασμα από τις Κυρίες του Συλλόγου τής τραγωδίας «Άλκηστις» τού Ευριπίδη, με σκηνοθέτη τον Στ. Δρακάκη, φιλόλογο, δημοσιογράφο (έβγαζε την εφημερίδα «Αστραπή» του Ρεθύμνου) και λάτρη των αρχαίων κειμένων, που είχε συγγράψει και βιβλίο για τον Σωκράτη. Οι περισσότερες εκδηλώσεις, πάντως, γινόντουσαν τις μέρες των Αποκριών και των Χριστουγέννων (εποχή έχει αφήσει η εορτή τού «Δένδρου των Χριστουγέννων», που επαναλαμβανόταν κατ’ έτος) (Κρητική Επιθεώρησις 29-10-1937 και 10/10/1938).