ΛΕΥΤΕΡΗ Κ. ΚΡΥΟΒΡΥΣΑΝΑΚΗ *** Ρεθυμνογνωσία

 ΛΕΥΤΕΡΗ Κ. ΚΡΥΟΒΡΥΣΑΝΑΚΗ

Ρεθυμνογνωσία

[Έκδοση «Γραφοτεχνικής Κρήτης», Ρέθυμνο 2017, σχ. 8^ο (24 Χ 17), σσ. 496]

 ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

              www.ret-anadromes.blogspot.com

Έχω επισημάνει και στο παρελθόν ότι θεωρώ γεγονός υψίστης σημασίας για τον τόπο την καταγραφή της ιστορίας τού κάθε χωριού χωριστά. Κάθε τέτοια καταγραφή- ακόμα και του μικρότερου οικιστικού χώρου- αποτελεί, οπωσδήποτε, γεγονός εξαιρετικής σημασίας, μεγίστη συνεισφορά και ουσιαστική συμβολή στην τοπική και, κατ’ επέκταση, στη Γενική Ιστορία. Μακάρι να βρίσκονται οι κατάλληλοι κάθε φορά άνθρωποι, που θα σκύψουν με αγάπη πάνω από τα χωριά μας, μικρά και μεγάλα, για μια, έστω και μικρή, αφετηριακή αποτύπωση της ιστορίας και του πολιτισμού τους, αν δεν είναι δυνατή μια ουσιωδέστερη και επιστημονικά τεκμηριωμένη προσέγγιση αυτών. Και κάτι τέτοιο, βέβαια, αποτελεί πράξη επίσημη και εξαιρετική που, σε τελική ανάλυση, η εργασία αυτή, συνήθως, αποτελεί καρπό εύχυμο και αρωματικό ερωτικής αγάπης και βαθιάς νοσταλγίας των πρώτων παιδικών αναμνήσεων του τόπου καταγωγής.
      Μια τέτοια δουλειά, που εμφανώς έγινε με πολύ κέφι και μεράκι και αφορά, όμως, όχι σε ένα αλλά σε εκατό χωριά του νομού Ρεθύμνου είναι και η παρουσιαζόμενη με το σημείωμά μας αυτό, με τον πρωτότυπο τίτλο «Ρεθυμνογνωσία» (κατά το…«Πατριδογνωσία»), του εκλεκτού συνταξιούχου δασκάλου, από τον Άρδακτο Αμαρίου, κ. Λευτέρη Κ. Κρυοβρυσανάκη, συγγραφέα και πολλών άλλων ρεθεμνιώτικων βιβλίων και Αθλητικού Συντάκτη των «Ρεθεμνιώτικων Νέων» (1987- 2016).
    Το εν λόγω, λοιπόν, βιβλίο αποτελεί απόρροια της εθελοντικής συνεισφοράς όχι πολλών, όσα και τα χωριά, αλλά ενός μόνον ανθρώπου, που δεν ωθείται, άρα, σε τούτο από τις πρώτες παιδικές αναμνήσεις του τόπου καταγωγής, αλλά από το γενικότερο προσωπικό του ενδιαφέρον και την αγάπη του συνολικά για τον ευλογημένο τόπο μας- όπως o ίδιος αποκαλεί το Ρέθυμνο- με τις πλούσιες φυσικές ομορφιές, τη μακραίωνη Ιστορία, τις παραδόσεις, τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμα που συνθέτουν το βιβλίο της διαχρονικής του πορείας στο ιστορικό γίγνεσθαι.
       Ο συγγραφέας, στα 36 χρόνια που υπηρέτησε ως δάσκαλος, μόνιμο μέλημά του είχε πώς να μεταγγίσει στους μαθητές του το ενδιαφέρον να γνωρίσουν καλύτερα τον τόπο τους, ενώ η συνεχής και για πολλά χρόνια υπηρεσία του σε μονοθέσια σχολεία (από τα 36 χρόνια υπηρεσίας τα 28 διανύθηκαν σε μονοθέσια σχολεία!), τον ώθησε, ως δάσκαλο και συγγραφέα, να φροντίζει συνεχώς για τον εμπλουτισμό, με πλούσιο υλικό βάσης, του αρχείου του με στοιχεία για τα χωριά αυτά, σαν την μέλισσα- όπως γράφει και ο ίδιος χαρακτηριστικά- που πετά από λουλούδι σε λουλούδι συλλέγοντας το μέλι της γνώσης. Οι πληροφορίες του προέρχονται από πηγές έγκυρες του τόπου που υπηρετούσε κάθε φορά, με οδηγό του πάντα- όπως προλογικά σημειώνει- ό,τι ευγενέστερο και υψηλότερο διακρίνει και καταξιώνει την προσωπικότητα του ανθρώπου^. τη θρησκεία, την πατρίδα, το σχολείο, την οικογένεια, τον αθλητισμό και τον πολιτισμό. Αποτέλεσμα του μόχθου του αυτού ήταν να καταγράψει μαρτυρίες, αναμνήσεις και αφηγήσεις, τις οποίες διασταύρωσε, επιβεβαίωσε και ταυτοποίησε και συμπληρώνοντάς τις σήμερα και με μια βιβλιογραφία, που αναφέρεται, βασικά, σε τοπικά βιβλία και σχετική αρθρογραφία στις εφημερίδες αναφερόμενη σε χωριά και οικισμούς του νομού μας, δημιούργησε το παρουσιαζόμενο έργο του.
       Το σύνολο του βιβλίου είναι δομημένο κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να εξετάζει τα γεγονότα τού κάθε χωριού- οικισμού σύμφωνα, βασικά, με την ιστορική του πραγματικότητα και τη διαχρονική συμμετοχή του στους εθνικούς αγώνες, άλλα και άλλα ήσσονος σημασίας θέματα, που και αυτά, βεβαίως, ανάγονται ευρύτερα στην ιστορία και τον πολιτισμό ενός τόπου. Παραθέτει, επίσης, κατά χωριό, τα πληθυσμιακά στοιχεία των διαφόρων απογραφών που έλαβαν χώρα από την Ενετοκρατία μέχρι και σήμερα, αλλά και πλείστα άλλα στοιχεία που αφορούν στο όνομα του χωριού, τη γεωφυσική του πραγματικότητα και στα σπήλαια που υπάρχουν σε αυτό, στην Εκκλησία (ναούς- ιερείς), στο Σχολείο, με αναφορά στις σχολικές μονάδες, στο μαθητικό δυναμικό και στους δασκάλους που υπηρέτησαν, στον πολιτισμό και στον αθλητισμό, καθώς και σε όλους τους επιστήμονες, πολιτικούς, δικαστικούς, στρατιωτικούς και λοιπούς ανθρώπους του πνεύματος και του πολιτισμού που διακρίθηκαν στο κάθε χωριό.
      Πέραν όμως, του βασικού αυτού υλικού της καταγραφής των 100 χωριών του νομού Ρεθύμνου, οι πρώτες εκατό σελίδες του βιβλίου αναφέρονται σε γενικότερα θέματα που αφορούν στην Εκκλησία (Μητροπολίτες) και στις Μονές, στη Διοίκηση (με λεπτομερή αναφορά στα πολιτικά πρόσωπα του νομού), στο Στρατό, στα Σώματα Ασφαλείας και στην Εκπαίδευση του νομού Ρεθύμνου (με αναφορά δεκάδων στρατιωτικών και πρωτοπόρων  δασκάλων του πνεύματος).
    Πιστεύουμε ότι ο εκλεκτός και δημιουργικά ανήσυχος  συγγραφέας τού παρόντος έργου, κ. Κρυοβρυσανάκης, επιτέλεσε το καθήκον του στο ακέραιο. Η αίσθηση του χρέους απέναντι στο τόπο του είναι, ασφαλώς, εκείνη που καθοδήγησε τις προσπάθειες του και συνέβαλε στο ξεπέρασμα των οποιωνδήποτε δυσχερειών. Η χρησιμότητα του έργου είναι προφανής, παρέχοντας στον απλό αναγνώστη ένα ενδιαφέρον ανάγνωσμα, αλλά και στον ερευνητή του τόπου ένα υλικό που, οπωσδήποτε, προσφέρεται για περαιτέρω επεξεργασία και αξιοποίηση. Τα περισσότερα από τα εννιά βιβλία του κ. Κρυοβρυσανάκη, που έχει μέχρις στιγμής εκδώσει, κεντρική αναφορά τους, όπως γίνεται από τον ίδιο τον τίτλο τους άμεσα φανερό, έχουν τον νομό μας, το Ρέθυμνο (Ρεθεμνιώτικος Πανδέκτης, Ρεθεμνιώτικος Στίβος, Ρεθεμνιώτικο Ποδόσφαιρο, Πανόραμα Ρεθύμνου, αλλά και το παρουσιαζόμενο, τελευταίο του, έργο Ρεθυμνογνωσία). Γι’ αυτήν την πολύτιμη  προσφορά του στον τόπο του ο κ. Λευτέρης Κρυοβρυσανάκης είναι άξιος θερμών συγχαρητηρίων και πολλών ευχαριστιών.