Αδημοσίευτη
αεροφωτογραφία του Ρεθύμνου
ΚΩΣΤΗΣ
ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
Πολύ
ενδιαφέρουσα η αεροφωτογραφία του Ρεθύμνου που δημοσίευσε στο προηγούμενο φύλλο
του «Ρεθέμνους» (29/2/20) ο καλός φίλος Μάνος Χ. Γοργοράπτης. Θεωρώ, περαιτέρω,
επιτυχημένο τον προσδιορισμό των κτισμάτων που αναγνωρίστηκαν, παρά την ασάφεια
με την οποία εικονίζονται, που περισσότερο υποψιάζεσαι παρά που αντιλαμβάνεσαι
την παρουσία τους.
Μπορούμε, πάντως,
ακόμα, στην εν λόγω αεροφωτογραφία, να διακρίνουμε:
1. τόσο
τον μιναρέ της Μεγάλης Πόρτας- τεμένους Βαλιδέ Σουλτάνας (παρά το Νο 1
του ναού των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων), όπως και
2. αυτόν
με τα δύο «δακτυλίδια», του τεμένους Γαζή Χουσεΐν πασά (Νερατζές), του
σημερινού Ελληνικού Ωδείου και έναντί του, νοτίως,
3. το
1ο Δημοτικό Σχολείο [που ανεγέρθηκε τα έτη 1888- 1899 από τον
πρακτικό μηχανικό Γ. Δασκαλάκη, που οικοδόμησε και το περίφημο καμπαναριό της
πόλης μας και τον μιναρέ της Νερατζές (1887)].
4. Στο
άκρον αριστερά της αεροφωτογραφίας διακρίνεται σαφέστατα (τουλάχιστον αυτό), το
τείχος του Κιουλούμπαση, στην αρχή του σημερινού περιφερειακού δρόμου,
που συνέδεε το βενετσιάνικο λιμάνι με τη Φορτέτζα. Του τείχους αυτού υπολείμματα
μού έδειχνε, θυμάμαι, σε περίπατό μας στην περιοχή, ο αείμνηστος Μανόλης Κούνουπας,
που το θυμόταν, όπως μου έλεγε, από μικρό παιδί, όταν η οικογένειά του διέμενε
στην συνοικία αυτήν του Κιουλούμπαση (εικ. 1).
 |
| Εικ. 1. Συνοικία Κιουλούμπαση |
5. Δεξιότερα
τού Νου 2, θέλω να πιστεύω ότι αρχίζει ο νεότευκτος, τότε, τρίτος Δημοτικός
Κήπος [με εμπνευστή του τον Μενέλαο Παπαδάκη (1923- 25) και δημιουργό του
τον Τίτο Πετυχάκη (1925 εξ.)], του οποίου, τελικά, πρέπει, μόλις, να φαίνεται η
ΒΑ γωνία του, με μια υποτυπώδη περίφραξη.
6. Και
λίγο βορειότερα της ΒΔ γωνίας του Κήπου προσπαθώ να εντοπίσω τα Χασαπιά
(1894- 1961).
7. Όμως,
ένα βασικό κτίριο που δεν έχει εντοπιστεί και που βοηθάει, νομίζω, σοβαρά στη
χρονολόγηση της αεροφωτογραφίας είναι αυτό του 1ου Γυμνασίου
Αρρένων, γνωστού και ως «Οίκου Παιδείας» (εικ. 2), που θα πρέπει να το εντοπίσουμε
στο κέντρο των αριθμών 1, 8 και 14. Με δεδομένο, λοιπόν, ότι τα Χριστούγεννα
του 1931 το Γυμνάσιο Αρρένων ήταν ήδη έτοιμο και μεταφέρθηκαν σε αυτό οι
μαθητές (βλ. Κ. Παπαδάκη, Ρέθυμνο 1900- 1950, 138- 143), η φωτογραφία θα
πρέπει να χρονολογηθεί μετά το έτος 1931 και προ του ελληνοϊταλικού πολέμου του
1940, με πιθανότερα τα έτη αμέσως πριν το έτος 1940[1].
 |
| Εικ. 2. Το σύνολο των κτισμάτων: 4 Μαρτύρων, Γυμνασίου Θηλέων και Αρρένων |
Οπότε, συνολικά,
έχουν εντοπιστεί είκοσι ένα (21) σημεία της πόλης μας της δεκαετίας του ’30.
Δεκατέσσερα (14) από τον φίλο Μάνο Γοργοράπτη και επτά (07) με το παρόν
σημείωμά μας. Ευχόμαστε να ακολουθήσουν και άλλοι για πιο «τολμηρά» ακόμα (όσο
οι θέσεις εξαντλούνται) βήματα και πιθανόν διορθώσεις.
[1] Δεδομένου ότι οι πρώτες
αεροφωτογραφίες στην Ελλάδα προέρχονται από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-
18) και αφορούσαν εμπόλεμες περιοχές (https://anemourion.blogspot.com/?view=classic),
μια «ειρηνική», όπως αυτήν, αεροφωτογράφηση του Ρεθύμνου θα πρέπει, ίσως, να
την τοποθετήσουμε λίγο αργότερα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου