ΧΑΡΗΣ ΣΤΡΑΤΙΔΑΚΗΣ * * * Η τροφή του Ρεθύμνου



ΧΑΡΗΣ ΣΤΡΑΤΙΔΑΚΗΣ


Η τροφή του Ρεθύμνου
Διατροφικές συνήθειες και γευστικές μνήμες


[Εκδόση: Γραφοτεχνική Κρήτης, Ρέθυμνο 2018, σχ. 8ο (22Χ11), σσ. 154]


ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
http://ret-anadromes.blogspot.com



Ο φίλος Σχολικός Σύμβουλος κ. Χάρης Στρατιδάκης είναι γνωστός στην πόλη μας από το πλήθος των μελετών και των βιβλίων του, που αναφέρονται σε θέματα παιδαγωγικά, λαογραφικά και, κυρίως, Τοπικής Ιστορίας. Άνθρωπος με βαθιά γνώση του τόπου και του αντικειμένου ήδη από το έτος 1985, όταν άρχισε, το πρώτον, να συγγράφει, με τη σύζυγό του Αλκμήνη Μαλαγάρη, τον κλασικό, πλέον, για το Ρέθυμνο, «Οδηγό για την πόλη και τα περίχωρα», συνεχίζει και σήμερα το σημαντικό έργο του με μελέτες «ειδικότερες» για το Ρέθυμνο και την ιστορία του, όπως, για παράδειγμα, προηγούμενο βιβλίο του με τον τίτλο «Το  Ρέθυμνο του Τρόμου». Στο ίδιο μήκος κινείται και στην ίδια σειρά θεωρώ ότι ανήκει και το βιβλίο του που είδε πρόσφατα το φως της δημοσιότητας, με τον τίτλο: «Η τροφή του Ρεθύμνου» και υπότιτλο: «Διατροφικές συνήθειες και γευστικές μνήμες».

      Η μετατόπιση, τον τελευταίο καιρό, του ενδιαφέροντος της Τοπικής Ιστορίας από τα σημαντικότερα στα ασήμαντα του καθημερινού βίου και πολιτισμού και από τους σπουδαίους και επώνυμους στις αφανείς και ανώνυμες πλειοψηφίες του λαού, συμβάλλει ουσιαστικά στην προσωπική και ιστορική ανάπτυξη του ανθρώπου, με έναν διαφορετικό από τους συνήθεις, που ακολουθεί η επίσημη ιστορία, τρόπους.

     Με τον τρόπο αυτόν λειτουργεί και το τελευταίο βιβλίο του Χ. Στρατιδάκη, που προσφέρει στον αναγνώστη του με έναν ξεχωριστό βιωματικό τρόπο τη δυνατότητα να αντιληφθεί ότι ο σύγχρονος ιστορικός ορίζοντας του στενότερου και ευρύτερου περιβάλλοντός του είναι στενά συνδεδεμένος με την ίδια του την προσωπική ύπαρξη και παρουσία του στη ζωή. Εξάλλου, και η συγγραφή αυτή είναι αποκύημα των γνωστών βιωματικών περιηγήσεων και περιπατητικών ξεναγήσεων του συγγραφέα στα πλαίσια των Ημερών του Ρεθύμνου, μιαν ελκυστική στους συμπολίτες μας μαθησιακή διαδικασία, γιατί- όπως πιστεύει και ο συγγραφέας- είναι ζωντανή, ευχάριστη, αναφέρεται στον γενέθλιο τόπο, καλλιεργεί τη βιωματικότητα και περιλαμβάνει την αλληλοτροφοδότηση από τους περιπατητές, εφόσον συνδυάζεται με αμεσότερες προσπάθειες ανασύνθεσης και αναδημιουργίας του τοπικού ιστορικού παρελθόντος.

     Μέχρι στιγμής, και για την ιστορία του τόπου, να σημειωθεί, ότι, ανάμεσα στις άλλες, έχουν πραγματοποιηθεί περιηγήσεις και στον μνημειακό πλούτο του Ρεθύμνου, στην ανατολική και δυτική ακτογραμμή του, στα ενάλια σπήλαια του Ατσιπόπουλου, στις αυλές και στα θυρώματα, στα τείχη της Φορτέτζας, στο Ρέθυμνο του Παντελή Πρεβελάκη.

     Η τελευταία περιήγηση με τον τίτλο «ανιχνεύοντας την ιστορία της γεύσης στην Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου», που πραγματοποιήθηκε στις 25 Μαΐου 2015 στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Ημέρες Ρεθύμνου», σημείωσε απρόσμενη επιτυχία, τόσο για τους διοργανωτές, τον Σύλλογο Κατοίκων Παλιάς Πόλης, όσο και για τον εμψυχωτή της και συγγραφέα του ανά χείρας πονήματος.

 Το βιβλίο αναφέρεται σε ογδόντα (80), συνολικά, στάσεις, που συνοδεύονται από χάρτη και την πορεία προσέγγισης της καθεμιάς. Κάθε στάση περιλαμβάνει σύντομη καταγραφή, εικονογράφηση, τον αριθμό και την ακριβή θέση της, τον εντοπισμό της ιστορικής περιόδου στην οποία εντάσσεται και τη βασική βιβλιογραφία. Η εξέταση του θέματος γίνεται διαχρονικά, ο τόπος δε εστιάζεται σε όλο το εύρος της ανθρωπογενούς, στο εν λόγω είδος, δραστηριότητας, όπως:  στα εστιατόρια των ξενοδοχείων, στα λαϊκά εστιατόρια, μαγέρικα, χάνια, γαλακτοπωλεία, καφενεία, ζαχαροπλαστεία, σφαγεία, ποτοποιεία, σφαγεία, αγγειοπλαστεία, αγωγούς ύδρευσης, πηγάδια, λαϊκές αγορές και γεωργοκτηνοτροφικές εκθέσεις, υπολείμματα όλα μιας παλαιότερης δόξας, παρελαύνουν δίπλα σε γιορτές, ιστορικά γεγονότα, θρησκευτικές προκαταλήψεις και λοιπές πολιτιστικές μνήμες.

   Ωστόσο, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο συγγραφέας, το παρουσιαζόμενο βιβλίο μπορεί να γίνει πραγματικά απολαυστικό και «χορταστικό» μόνο μέσα στο πεδίο του. στους δρόμους και στα σοκάκια της πόλης, με τα χρώματα, τις μυρωδιές και τις γεύσεις τους! Τι έτρωγαν οι Μινωίτες της περιοχής του Ρεθύμνου, πώς ψάρευαν στη Βενετοκρατία, τι μαγείρευαν την εποχή των Οθωμανών, ποιος τάιζε τα σπουργίτια αυτής της πόλης, ποιος έψηνε το καλύτερο γιουβέτσι, πότε άνοιξε το πρώτο σουπερ μάρκετ και γιατί, αλήθεια, οι κήποι της πόλης αυτής έμεναν κρυμμένοι. Τελειώνοντας την περιήγηση, το βιβλίο προχωρεί περαιτέρω, αναζητώντας και καταλήγοντας στα πώς και στα γιατί της σύγχρονης γαστρονομικής μας ταυτότητας.

Πολύ χρήσιμη, επίσης, η (ρεθεμνιώτικη) Βιβλιογραφία, καθώς και η αναφορά της βασικής, κάθε φορά, βιβλιογραφικής πηγής για κάθε λήμμα χωριστά (στάση στη συγκεκριμένη περίπτωση ξενάγησης). Δεν μπορώ, τέλος, να μη σταματήσω σε ορισμένες σελίδες του βιβλίου με εξαιρετικό ενδιαφέρον, όπως, για παράδειγμα, τις σελ. 30- 31 με τους πλανόδιους μικροπωλητές του παλιού Ρεθύμνου, τη σελ. 39 με τους παλιούς κινηματογράφους, τις σελ. 78- 79 με τη ρεθεμνιώτικη προκυμαία της καλοκαιριάτικης αναψυχής σε όλα τα στάδια της διαχρονικής ύπαρξής της (9 φωτογραφίες), τη σελ. 101 με τα μεγαλομπακάλικα της παλιάς πόλης, που σαν ένα από αυτά ήταν και αυτό του πατέρα μου στη Μεγάλη Πόρτα, από το οποίο διατηρώ πολλές και ωραίες αναμνήσεις και, τέλος, στις σελ. 114- 115 τις περίφημες καλλιτεχνικές πετρόκτιστες κρήνες από τις οποίες υδρευόταν το παλιό Ρέθυμνο.    

Θερμά συγχαίρουμε και ευχαριστούμε τον φίλο συγγραφέα- ως συντελεστή και διοργανωτή του λαμπρού αυτού θεσμού στην πόλη μας- Χάρη Στρατιδάκη. Η αίσθηση του χρέους απέναντι στον τόπο του είναι, νομίζουμε, αυτή που καθοδηγεί τις προσπάθειές του. Η προσπάθειά του είναι ανάγκη βαθιά εσωτερική και αντανακλά το περίσσευμα της καρδιάς του. Χωρίς κανένα δισταγμό μπορούμε να ισχυριστούμε ότι το φωτισμένο ενδιαφέρον ορισμένων ανθρώπων, το γνήσιο συναίσθημα ευθύνης του καθενός μας απέναντι στους συμπολίτες του, η ολοπρόθυμη συνεργασία με τους άλλους για ανώτερους σκοπούς και ιδανικά αποτελούν την ασφαλέστερη βάση και δικλείδα για την προαγωγή και ιστορική και πνευματική ανάπτυξη και καταξίωση ενός τόπου.   

Δεν υπάρχουν σχόλια: