Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ- ΚΥΠΡΙΑΔΟΥ

πρωτ. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Δ. ΚΑΒΡΟΥΛΑΚΗ

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ- ΚΥΠΡΙΑΔΟΥ

                          (Η Κ Α Ρ Τ Ε Ρ Ο Υ Σ Α)

[Εκδόσεις «Σαΐτης», Αθήνα 2011, σχ. 8ο (21Χ15), σσ. 144]

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
http://www.ret-anadromes.blogspot.com

Το βιβλίο που παρουσιάζουμε με το σημείωμά μας αυτό καίτοι αναφέρεται σε έναν άγνωστο για το Ρέθυμνο ναό τής Αθήνας, όμως, κάπου, σχετίζεται, θεωρώ, και με την πόλη μας και περικλείνει, γενικότερα, σπουδαίο ενδιαφέρον. Πρόκειται για το βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα με τον τίτλο: «Ο ιερός ναός Κοιμήσεως τής Θεοτόκου- Κυπριάδου (Η Καρτερούσα)», του πρωτ. π. Εμμανουήλ Δ. Καβρουλάκη.
Και πρώτα- πρώτα ο π. Εμμανουήλ Καβρουλάκης, από τους Αρμένους Χανίων καταγόμενος, είναι πολύ γνωστός και στην πόλη μας, το Ρέθυμνο, από την πολύχρονη διακονία του τόσο στη Μικρή Παναγία, όσο και στο Μοναστηράκι Αμαρίου, την «πρώτη του αγάπη», όπως, συχνά, το αποκαλεί με τους φίλους του, γιατί «δεύτερη» θα καθίστατο, με τον καιρό, η «Παναγία η Καρτερούσα», στην Αθήνα, αυτό το προσωπικό μεγάλο δημιούργημά του. Από αυτόν τον τελευταίο ναό τής Μικρής Παναγίας Ρεθύμνου μετέβη, τον Φεβρουάριο τού 1977, στην ως άνω ενορία τής Κοιμήσεως τής Θεοτόκου- Κυπριάδου, και, έκτοτε, έθεσε μοναδικό σκοπό τής ζωής του την ανέγερση τού παραπάνω περικαλλούς ι. ναού. Και ο π. Εμμανουήλ τα κατάφερε με τη βοήθεια τού Θεού και των πολλών και λαμπρών συνεργατών του εν μέσω απείρων μόχθων, κόπων, απογοητεύσεων, προπηλακισμών αλλά και πολλών και ωραίων αγώνων, διοργανώνοντας ποικίλες εξορμήσεις, εκδηλώσεις και ερανικές επιτροπές προς ανεύρεση των απαιτούμενων χρημάτων. Και όλα αυτά έγιναν με αγάπη και πάντοτε «εν καρτερία», γι’ αυτό και «Καρτερούσα» επονόμασαν την Παναγία, που τόσα χρόνια (από το 1923) «καρτερούσε» υπομονετικά την ίδρυσή της, από τότε που ο μακαρίτης Επαμεινώνδας Κυπριάδης, γεωπόνος- μηχανικός, είχε δωρίσει τον συγκεκριμένο χώρο για την ανέγερση ι. ναού. Και λέγεται, έκτοτε, η περιοχή τού ναού «Κυπριάδου», από τον άνθρωπο αυτόν, που, έχοντας πολλά οικόπεδα στην κατοχή του, πήγε στις αρμόδιες υπηρεσίες τής Αθήνας και ζήτησε να τα εντάξουν στο σχέδιο πόλεως τής Αθήνας και εκείνος θα ήταν υποχρεωμένος να άφηνε χώρους για εκκλησία, σχολείο, πάρκα, πλατείες και άλλους κοινόχρηστους χώρους. Και οι αρχές, τώντις, προώθησαν σχετικό Βασιλικό Διάταγμα (Δεκέμβριο 1923) «περί εγκρίσεως, τροποποιήσεως και επεκτάσεως» τού σχεδίου πόλεως Αθηνών και δημιουργήθηκε η συνοικία Κυπριάδου.Πρόκειται, ακριβώς, για την πρώτη Κηπούπολη της Αθήνας και μια από τις ωραιότερες και υγιεινότερες συνοικίες της. Και κάτι άλλο ακόμα. η Κυπριάδου υπήρξε περιοχή καλλιτεχνών, συγγραφέων και διανοουμένων. Εκεί δημιουργήθηκε μια συγκέντρωση εργαστηρίων γνωστών ζωγράφων, αντιπροσώπων εν μέρει της Γενιάς του '30. Ανάμεσα σ' αυτούς ήταν οι ζωγράφοι Φώτης Κόντογλου, Σπύρος Παπαλουκάς, Ουμβέρτος Αργυρός, Σπύρος Βικάτος, Γιάννης Σπυρόπουλος, Γιώργος Βακαλό κ.ά. Επίσης, εδώ διιέμενε ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Πικιώνης, ο συγγραφέας και ακαδημα'ι'κός Σπύρος Μελάς, ο Δ. Γληνός, ο Σπυρ. Μαρινάτος, ο Θ. Βέγγος, ο αρχιμουσικός Αντίοχος Ευαγγελάτος και άλλοι.
Κάπως έτσι ξεκίνησαν τα πράγματα με την εκκλησία και επί των ημερών τού καλού Λευίτη π. Εμμανουήλ Καβρουλάκη, τού Κρητός, το θαύμα συντελέσθηκε και ο ναός έλαβε σάρκα και οστά και έγινε πραγματικότητα (θεμελίωση 1980- εγκαίνια 1995). Πρόκειται, αλήθεια, για έναν ναό εντυπωσιακό, ευρύχωρο, πάμφωτο, πιστό αντίγραφο τής Αγιά- Σοφιάς στην Κωνσταντινούπολη, αλλά με σύγχρονες προδιαγραφές. Και επί πλέον, θαυμάσια ευπρεπισμένο με σπάνιας ωραιότητας ξυλόγλυπτα (τέμπλο, παγκάρια, προσκυνητάρια κ.λπ), αλλά και πλήρως αγιογραφημένο (κατάγραφο) με εξαίρετης τέχνης βυζαντινές αγιογραφίες.
Να σημειώσουμε, τέλος, ότι στον εν λόγω ναό τής Παναγίας Κυπριάδου με αίτηση τού π. Εμμανουήλ Καβρουλάκη προς τον τότε Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κυρό Τίτο, χορηγήθηκε ένας σπόνδυλος από τα μαρτυρικά λείψανα των αγίων Τεσσάρων Νεομαρτύρων τής πόλης μας, που έκτοτε καθαγιάζει το δημιούργημά του, ενώ στη ΒΔ γωνία τής αυλής τού ναού έχει στηθεί χάλκινη προτομή τού σπουδαίου Μικρασιάτη αγιογράφου και λογοτέχνη Φώτη Κόντογλου, γιατί ο Κόντογλου, όπως μας πληροφορεί ο συγγραφέας και σημειώνουμε παραπάνω, έζησε τα περισσότερα χρόνια τής ζωής του στην εν λόγω ενορία, όπου βρίσκεται και η οικία του (επί τής οδού Βιζυηνού 16), ενώ σε αίθουσα Μουσείου εκτίθενται προσωπικά τού άνδρα και τής αγιογραφικής τέχνης του αντικείμενα. Να υπενθυμίσουμε, με την ευκαιρία, ότι εξαιρετικά εικονίσματα τού εν λόγω μεγάλου βυζαντινού αγιογράφου, του Πατέρα, θα έλεγα, των νεοελλήνων βυζαντινών αγιογράφων, φιλοξενούν στην πόλη μας και οι ι. ναοί των Τεσσάρων Μαρτύρων, του αγίου Νικολάου τής ομώνυμης συνοικίας τής πόλης μας, του αγίου Διονυσίου Περιβολίων και του ομώνυμου ναού των Τεσσάρων Μαρτύρων, στον γενέθλιό τους τόπο, στις Μέλαμπες.
Ευχαριστούμε τον π. Εμμανουήλ Καβρουλάκη για την ευκαιρία που μας έδωσε με το σημείωμά μας αυτό να πλησιάσουμε το μεγαλόπνοο αυτό έργο του και να γνωρίσουμε πράγματα που μας ενδιαφέρουν ως Κρητικούς, αλλά και ως Ορθόδοξους Έλληνες.