ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΣΗΦΟΓΙΩΡΓΑΚΗ

ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΣΗΦΟΓΙΩΡΓΑΚΗ

      ΚΩΣΤΗΣ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ

                   www.ret-anadromes.blogspot.com

   Στη μνήμη τού αγαπητού φίλου και συγχωριανού Σπύρου Σηφογιωργάκη- του γνωστού μεγάλου λυράρη που μας άφησε τελευταία (12-3-2013), αναχωρώντας για το μεγάλο ταξίδι τής αιωνιότητας- δημοσιεύω τους παρακάτω στίχους που ο ίδιος μού είχε εμπιστευθεί, όταν κάποτε τού ζήτησα μια μαντινάδα που άλλος κρητικός στιχουργός να είχε γράψει για το πρόσωπό του, προκειμένου να τη δημοσίευα στο κεφάλαιο που αφορούσε στον ίδιο, στο υπό δημοσίευση, τότε (2002), βιβλίο μου για το χωριό του: «Κεραμές και Αγαλλιανός, Κοινή Πορεία μέσα στον Χρόνο». Από τα πολύστιχα έμμετρα που μου απέστειλε, στο βιογραφικό του σημείωμα- στο ως άνω βιβλίο μου- χρησιμοποίησα μόνο το πρώτο, αυτό του  Γιάννη Δερμιτζάκη, από τη Σητεία. Τα άλλα παρέμειναν, έκτοτε, από εμένα, τουλάχιστον, αδημοσίευτα, «θαμμένα» στο προσωπικό μου Αρχείο. Και τώρα, με το θλιβερό άγγελμα τού θανάτου του, ανασκαλεύοντας στο Αρχείο μου για κάτι σχετικό με αυτόν, τα εντόπισα (μαζί και τη δημοσιευόμενη φωτογραφία) και θεώρησα σωστό να τα δημοσιεύσω στη Μνήμη τού (ένα αντιπροσωπευτικό από κάθε νομό τής Κρήτης), ως άγνωστα, υποθέτω, τεκμήρια τής αξίας και γενικής, ανά την Κρήτη, αναγνώρισης τού μεγάλου αυτού βάρδου και γνήσιου εκφραστή τής ομορφιάς και λεβεντιάς τής ρεθεμνιώτικης και κρητικής ψυχής. Ανάμεσά τους και αυτό του αείμνηστου Ρεθεμνιώτη γιατρού και μεγάλου στιχουργού και θεματοφύλακα τής κρητικής μας μουσικής παράδοσης, Μιχάλη Καυκαλά. Ας προσέξουμε σε αυτό, ειδικά, τις θαυμάσιες αλληγορικές μεταφορικές εκφράσεις (ρεθεμνιανός πανσές- καστρινή βιόλα) και το πλούσιο κρητικό λεξιλόγιο [λούμακας, ο (= θαλερός βλαστός δέντρου), μονοκοπανιάς, σεβντάς]. Ο Καυκαλάς θεωρούσε θεμελιώδες προσόν τής μαντινάδας να είναι γραμμένη στη τοπική μας διάλεκτο, με όμορφες «Κρητικοπούλες λέξεις», όπως τις έλεγε.

Ας είναι αιωνία και αυτού η Μνήμη!

1) Nα ζήσεις Σπύρο άρχοντα ωσάν τον Ψηλορείτη,

γιατί στα πέρατα τση γης ετίμησες την Kρήτη.

κι’ εσύ ’σαι πρωτομάστορας τση λύρας και τεχνίτης

και τα χωριά σου ετίμησες κι ολόκληρη την Kρήτη.

                 Γιάννης Δερμιτζάκης, Σητεία

2) Ρεθεμνιανός είν’ ο πανσές και καστρινή η βιόλα

κι’ απόντες επαρθήκανε η Κρήτη εμοσχοβόλα

τση λύρας πρωτομάστορας, δάσκαλος και τεχνίτης,

ο Σηφογιώργης ο τρανός και λούμακας τση Κρήτης

Αρχόντισσα τού τραγουδιού η ξακουστή Χρυσούλα,

νεράιδα γλυκολάλητη, βέρα Κρητικοπούλα.

Στσι Βόρρους πρωτοείδανε μια μέρα ο γης τον άλλο,

άναψ’ ο «Φάρος» ο σβηστός κι’ άναψε πιο μεγάλος.

Κι’ έγινε μονοκοπανιάς το ταιριαστό ζευγάρι

τού τραγουδιού και τού σεβντά τση Κρήτης το καμάρι!

                             Μιχάλης Καυκαλάς, Ρέθυμνο, γιατρός

3) Τιμή και δόξα έδωκες εις τα χωριά σου, Σπύρο,

στ’ Αγαλλιανού, στα Κεραμέ, στην Κρήτη γύρω- γύρω.

Μπόλια απ’ τα δαχτύλια σου θα πάρω να μπολιάσω,

τα δάχτυλα στη χέρα μου στη λύρα να σου μοιάσω.

Νάχα τα χέρια και τα δυο τού Κώστα τού Μουντάκη,

τού Μαρκογιάννη, Σκορδαλού και τού Σηφογιωργάκη.

                           Νικηφόρος, ταχυδρόμος Τυμπακίου.

  

4) Όσα κι αν πω για λόγου σου θαρρώ πως δεν δικούνε,

τα μερακλίκια τού ντουνιά πάντοτε σ’ ακλουθούνε.

Χαλάλι, τρεις χαλάλι σου, όσα κι αν πούνε παίνια

κι άλλα πολλά σου πρέπουνε λόγια μαλαματένια.

Χαράς τση Κρήτης σα γεννά ετσά αετούς κι αηδόνια,

γιατί θα την πρεπίζουνε ως κι αν περνούν τα χρόνια.

Γροίκα, λοιπόν,  ήντα θα πω μια κι έβρηκα το θάρρος,

στην κρητική μας μουσική ήσουν και θάσαι ο «Φάρος».

Στο Ρέθεμνος γεννήθηκες, σ’ ένα χωριό τση Κρήτης,

στο όμορφο Αγαλλιανού, κόντα στον Ψηλορείτη.

Εις τη ζωή σου εγνώρισες τού κόσμου την αλμύρα

κι έμαθα πως συμμισιακή είχες τη πρώτη λύρα.

Μα εβάσταξες περήφανα τση αθρωπιάς τιμόνι

κι η Κρήτη πάντα χαίρεται και σ’ αποκαμαρώνει.

Όλο τον κόσμο Λυρατζή τον έχεις γυρισμένο

 και τον καημό τού Κρητικού χιλιοτραγουδισμένο.

 Περήφανα εβάσταξες λεβέντη την πρεπιά μας,

τα ήθη και τα έθιμα και την κληρονομιά μας.

Ευλαβικά τη χέρα σου άφησε να φιλήσω

και για την τόση προσφορά να σε χεροκροτήσω.

Ένα μεγάλο φχαριστώ θα πω και στην Κερά σου,

  αφού χρυσάφι ήτονε σε σε και στη καρδιά σου.

Χρόνους πόλλούς να ζήσετε εύχομαι και στους δυο σας

κι ότι ποθείτε στη ζωή νάχετε στο πλευρό σας.

 Με λεβεντιά και ανθρωπιά στολίζετε την Κρήτη

και πάντα λαμπιρίζετε σαν τον αποσπερίτη!

                             Βασίλης Βομβολάκης, Βαφές Αποκορώνου