ΓΕΩΡΓΙΟΥ Ε. ΚΡΑΣΑΝΑΚΗ * * * Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ * Διεπιστημονική θεώρηση

 

 ΓΕΩΡΓΙΟΥ Ε. ΚΡΑΣΑΝΑΚΗ

 

Η  ΔΙΑΚΡΙΣΗ

Διεπιστημονική θεώρηση

 [Ηράκλειο Κρήτης 2024, σχ. 16^ο (17 Χ 12), σσ. 240]

 

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

  www.ret-anadromes.blogspot.com

     

        Ομότιμος Καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης ο κ. Γεώργιος Ε. Κρασανάκης και πρώην Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Αγωγής, είναι, σαφώς, ο καθ’ ύλην αρμόδιος να διαπραγματευτεί και διαχειριστεί το «εν τω τίτλω», θέμα, της Διάκρισης, που αποτελεί καρπό- μαζί και με δεκάδες άλλα ψυχολογικά και παιδαγωγικά βιβλία- των πλούσιων και  πολύχρονων επιστημονικών σπουδών του σε Πανεπιστήμια της Ελλάδας και του Εξωτερικού [Θεσσαλονίκης, Γενεύης, Παρισίων (Σορβόνης- Paris V)] και της επιτυχούς μακράς πανεπιστημιακής του διδασκαλίας στα Πανεπιστήμια της Κρήτης και της Κύπρου.

        Πρόκειται για ένα θέμα αρκετά, θεωρούμε, πρωτότυπο και ίσως και απρόβλεπτο για την επιστήμη της Ψυχολογίας, πάντως, ακραιφνώς μέσα στα διαφέροντά της (παρότι, ίσως, από κάποια σκοπιά, φαίνεται να ενδιαφέρει περισσότερο την επιστήμη της θεολογίας και της Πατερικής Διδασκαλίας). Γι’ αυτό, σε κάθε περίπτωση, και η συμπλήρωση του τίτλου με τον υπότιτλο του βιβλίου: «Διεπιστημονική θεώρηση».   

Η διάκριση, θεολογικά, θεωρήθηκε ανέκαθεν από τους Πατέρες της Εκκλησίας, και ιδιαίτερα από τους νηπτικούς, ως η «πηγή καί ρίζα, ἡ μητέρα καί βασίλισσα πασῶν τῶν ἀρετῶν» που κοσμούν και χαρακτηρίζουν κάθε ολοκληρωμένο άνθρωπο. Διάκριση (από το ρήμα διακρίνω) είναι η ικανότητα του ανθρώπου να ξεχωρίζει το καλό από το κακό, να προφυλάσσεται, να ερμηνεύει και να κρίνει ορθά και με υψηλή ευαισθησία και συνειδησιακή προθετικότητα. Η διάκριση περικλείνει, γι’ αυτό, μέσα της όλη την oρθόδοξη πνευματικότητα και σοφία και αποτελεί την κορυφή της τελειότητας.

     Στο παρουσιαζόμενο με το σημείωμά μας αυτό βιβλίο ο αναγνώστης μπορεί να βρει πολλά θεωρητικά και εμπειρικά στοιχεία, τόσο από ψυχολογική όσο και από θεολογική άποψη, ικανά να τον βεβαιώσουν ότι πράγματι η διάκριση είναι μια μεγάλη αρετή, ένα ισχυρό πνευματικό φως, χάρη και χάρισμα και δύναμη ικανή να παράγει έργο καλό και αναγκαίο για την ομαλή ατομική και κοινωνική ζωή κάθε ανθρώπου.

     Όπως ο συγγραφέας διευκρινίζει, αφορμή και ώθηση προς συγγραφή του παρόντος, για τη «διάκριση», πονήματος έδωσε έρευνά του με «Ερωτηματολόγιο» σε προηγούμενο βιβλίο του, με θέμα την «Παρρησία». Και είναι γεγονός ότι η διάκριση, αυτή η σπουδαία και χρήσιμη αρετή, βοηθά, σε όποιον τη βιώνει ουσιαστικά, και την παρρησία, ώστε να γίνει πιο όμορφη και πιο αποδεκτή και να μην πληγώνει τον συνάνθρωπο. Και αυτό η διάκριση το κατορθώνει, γιατί είναι ευγενής και συνετή, είναι όραση και ενόραση, αίσθηση και συναίσθηση, διαύγεια πνεύματος και καθαρότητα σκέψης. Όταν είσαι “διακριτικός” διαθέτεις την ευγένεια στην πιο ιδανική της μορφή. Ο Απόστολος Παύλος με θαυμάσιους λόγους αναφέρεται και ορίζει την αρετή αυτήν στην Προς Κολασσαείς επιστολή του: «Ο λόγος υμών πάντοτε εν χάριτι, άλατι ηρτυμένος, ειδέναι πώς δει υμάς ενί εκάστω αποκρίνεσθαι». Με παρόμοιο τρόπο και ο όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός θα συμπληρώσει^. η διάκριση είναι και λέγεται φως και γι’ αυτό πριν από κάθε λόγο και έργο έχομε ανάγκη απ’ αυτό το φως, για να μπορούμε να βλέπομε και να θαυμάζομε και για να πορευόμεθα με διαύγεια πνεύματος και καθαρότητα σκέψης.

Ο συγγραφέας αφού εξετάσει λεπτομερώς και διεπιστημονικά το θέμα του από κοινωνική, ψυχολογική και θεολογική άποψη προχωρεί σε μια μικρή έρευνα βάσει «Ερωτηματολογίου», με σκοπό, μετά τη θεωρητική να επιτύχει και την εμπειρική διαπίστωση της εφαρμογής της διάκρισης στις καθημερινές σχέσεις των ανθρώπων. Οπότε, το παρουσιαζόμενο βιβλίο αποτελεί έναν επιτυχημένο συγκερασμό τόσο του θεωρητικού όσο και του εμπειρικού στοιχείου επί του συγκεκριμένου θέματος.

     Τα αποτελέσματα της έρευνας μελετώνται σε τέσσερις κατηγορίες και αξιολογούνται ανάλογα:

1) Σε αυτούς που βιώνουν τη θετική μορφή της διάκρισης, 2) σε αυτούς που βιώνουν την αρνητική μορφή, 3) σε αυτούς που βιώνουν τη μικτή και 4) σε αυτούς που βιώνουν την ουδέτερη.

Για άλλη μια φορά συγχαίρουμε και θερμά ευχαριστούμε τον εκλεκτό φίλο συγγραφέα κ. Γεώργιο Ε. Κρασανάκη και του ευχόμαστε να έχει δύναμη, για να συνεχίζει τη γόνιμη και δημιουργική δραστηριότητά του στον χώρο τής Εκκλησίας και της Επιστήμης, όπου η μέχρι σήμερα συμβολή του είναι και ουσιαστική και μεγάλη.