Ρεθεμνιώτικες Αναδρομές: ΔΙΗΜΕΡΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΡΑΜΕ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΜΑΡΚΑΚΗ * * * ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ * Ιστορικό δημιουργίας του βιβλίου: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΜΜ. ΜΑΡΚΑΚΗΣ (1872-1950)

ΔΙΗΜΕΡΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΡΑΜΕ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΜΑΡΚΑΚΗ * * * ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ * Ιστορικό δημιουργίας του βιβλίου: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΜΜ. ΜΑΡΚΑΚΗΣ (1872-1950)

ΔΙΗΜΕΡΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΡΑΜΕ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΜΑΡΚΑΚΗ

Το διήμερο 29-30 Ιουλίου 2022, πραγματοποιήθηκαν στον Δήμο μας Εκδηλώσεις Μνήμης και Ευγνωμοσύνης για τον εκ Κεραμέ, Αγίου Βασιλείου, καταγόμενο Βασίλειο Μαρκάκη (1872- 1950), Μητροπολίτη Κρήτης και Πρόεδρο της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης. Οι εν λόγω Εκδηλώσεις τελούσαν υπό την αιγίδα της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης και διοργανώθηκαν από την Ενορία Κεραμέ, σε συνεργασία με τον Δήμο Αγίου Βασιλείου, την Τοπική Κοινότητα Κεραμέ και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Κεραμέ- Αγαλλιανού.

Το Πρόγραμμα των Εκδηλώσεων εκτυλίχθηκε ως εξής:

Την πρώτη ημέρα, Παρασκευή 29 Ιουλίου 2022, στις 6:00 μ.μ., έγινε Υποδοχή Λειψάνων του αοιδίμου Μητροπολίτη στον Ι. Ναό του αγίου Δημητρίου Κεραμέ και Αρχιερατικός Εσπερινός στον ίδιο ναό.

Στις 8:30 μ.μ. ακολούθησε παρουσίαση του βιβλίου του Κωστή Ηλ. Παπαδάκη: «ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΜΜ. ΜΑΡΚΑΚΗΣ (1872-1950), Ο αντιστασιακός από Αρκαδίας Μητροπολίτης Κρήτης, ο εμπνευστής και πρωτεργάτης της Γεωργικής Σχολής Μεσαράς», στον ιερό ναό του Αγίου Δημητρίου, από τους Μητροπολίτες Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακάριο και Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομο.

Παρόντες στην παρουσίαση του βιβλίου ήταν ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ευγένιος και οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων κ. Ειρηναίος, Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακάριος, Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας, Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιος, Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομος, ο θεοφιλέστατος επίσκοπος Βαβυλώνος, του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, κ. Θεόδωρος, ο θεοφιλέστατος επίσκοπος Ευμενείας κ. Ειρηναίος, ο Ηγούμενος της Ι. Μονής Πρέβελη, π. Ιάκωβος, ο Δήμαρχος Δήμου Αγίου Βασιλείου κ. Ιωάννης Ταταράκης και πλήθος κόσμου.

Προηγήθηκε προσλαλιά του Δημάρχου κ. Ιωάννου Ταταράκη και ακολούθησε η παρουσίαση του βιβλίου από τους ως άνω Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες. Τον λόγο πήρε, στη συνέχεια, ο συγγραφέας κ. Κ. Η. Παπαδάκης, ο οποίος αναφέρθηκε στην Ιστορία δημιουργίας του βιβλίου και ευχαρίστησε δεόντως τους Σεβασμιωτάτους Ομιλητές, ενώ ο Εφημέριος της διοργανώτριας Ενορίας και Τελετάρχης της όλης εκδήλωσης, πρωτ/ρος π. Τίτος Λίτινας, ευχαρίστησε όλους όσοι βοήθησαν στη διοργάνωση των εν λόγω εκδηλώσεων Μνήμης και Ευγνωμοσύνης και απένειμε, διά του Μητροπολίτου Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων κ. Ειρηναίου, τιμητική πλακέτα στον συγγραφέα κ. Κ.Η. Παπαδάκη.

Τη δεύτερη μέρα, Σάββατο 30 Ιουλίου 2022, ολοκληρώθηκε το Πρόγραμμα των Εκδηλώσεων ως εξής:

7:00- 11:00 π.μ. τελέστηκε Πολυαρχιερατική Θ. Λειτουργία και ακολούθησαν στις 11: 15 π.μ. τα Αποκαλυπτήρια Μνημείου του Πρωθιεράρχου της Εκκλησίας Κρήτης κυρού Βασιλείου Μαρκάκη, στον αύλειο χώρο του Ι. Ναού του Αγίου Δημητρίου, από τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης.

Στη 12^η μεσημβρινή παρατέθηκε φιλοξενία στον χώρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Κεραμέ, στην οποία παρακάθησαν όλοι οι παραπάνω, ενώ στις 8:00 μ.μ. δόθηκε θεατρική παράσταση από τη θεατρική ομάδα του Πολιτιστικού Κέντρου της Ι. Μητροπόλεως Γορτύνης και Αρκαδίας, εμπνευσμένη από τη ζωή και τον αντιστασιακό κατά των Γερμανών αγώνα του Πρωθιεράρχου κυρού Βασιλείου Μαρκάκη.

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

Ιστορικό δημιουργίας του βιβλίου:

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΜΜ. ΜΑΡΚΑΚΗΣ

(1872-1950)

Ο αντιστασιακός από Αρκαδίας Μητροπολίτης Κρήτης, ο εμπνευστής και πρωτεργάτης της Γεωργικής Σχολής Μεσαράς

Σεβασμιώτατε, Άγιε Κρήτης, κ. Ευγένιε,

Σεβασμιώτατοι Άγιοι Λάμπης και Σφακίων κ. Ειρηναίε, Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακάριε, Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα, Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιε, Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομε,

Αγαπητέ μου κ. Δήμαρχε,

Κυρίες και Κύριοι

Θα ξεκινήσω εν συντομία μεν, αλλά από πολύ μακριά!

Τον δρόμο για τη γνωριμία μου με τον Βασίλειο Μαρκάκη, πρώτος μου τον άνοιξε ο αείμνηστος πατέρας μου Ηλίας Μ. Παπαδάκης, που καταγόταν από τον γειτονικό στα Κεραμέ, Άρδακτο, ενώ η μητέρα του και γιαγιά μου, Μαρία Αποστολάκη, ήταν Κεραμιανή.

Μου είχε, λοιπόν, αφήσει μερικές χειρόγραφες σημειώσεις, που- εκτός των άλλων- αναφέρονταν και στον παλιό οικισμό του Κεραμέ, τις Λίγκρες. Περιείχαν μια παλιά άγνωστη ιστορία, πραγματικό γεγονός των μέσων του 16ου αιώνα, την ιστορία «Του Κωσταντή από τις Λίγκρες», όπως την τιτλοφόρησα εκ των υστέρων, που αφορά στα χρόνια της πειρατείας, με πρωταγωνιστές τους μουσουλμάνους των βόρειων παραλίων της Aφρικής, τους λεγόμενους Mπαρμπαρέζους πειρατές.

Κάποια στιγμή, λοιπόν, θέλησα να γνωρίσω από κοντά την περιοχή αυτήν των Λιγκρών, στην οποία αναφέρονταν οι σημειώσεις του πατέρα μου, αποσκοπώντας σε μια μελλοντική δημοσίευση των στοιχείων αυτών από τις στήλες κάποιου Κρητολογικού περιοδικού, όπως και έγινε.

Βρέθηκα εδώ, στα Κεραμέ, στο καφενείο του χωριού, όπου έγινε για πρώτη φορά η γνωριμία μου με τον φιλοπρόοδο Κεραμιανό, κ. Μανόλη Αλεβυζάκη, Πρόεδρο, τότε, του «Εκπολιτιστικού Συλλόγου Κεραμέ- Αγαλλιανού». Του γνώρισα τον σκοπό της επίσκεψής μου στο χωριό κι εκείνος, κυριολεκτικά ενθουσιασμένος, όταν πληροφορήθηκε τον ερευνητικό της χαρακτήρα, μου δήλωσε κατηγορηματικά και χωρίς περιστροφές: «Εμείς, κ. Παπαδάκη, χρόνια τώρα περιμένουμε κάποιον να ασχοληθεί σοβαρά και υπεύθυνα με το χωριό μας και τώρα που σας βρήκαμε δεν σας αφήνουμε… Παρακαλώ, λοιπόν, η συγκεκριμένη έρευνά σας να μην περιοριστεί, όπως μου λέτε, αποκλειστικά και μόνο στις Λίγκρες, αλλά να επεκταθεί και να περιλάβει ολόκληρο το χωριό μας»!

Την αρχική άρνησή μου, στην απροσδόκητη σε μένα πρόταση τού έκτοτε εκλεκτού φίλου, ακολούθησε, ύστερα και από την επιμονή του, ο δισταγμός και το δισταγμό μου η ανεπιφύλακτη αποδοχή της πρότασής του. Αυτό, βέβαια, στην περίπτωσή μου, οφειλόταν, επί πλέον, και στους συναισθηματικούς- λόγω καταγωγής- δεσμούς μου με το χωριό.

Πολύ σύντομα, λοιπόν, πάνω στην έρευνά μου για το βιβλίο του χωριού, βρέθηκα μπροστά στη σεβάσμια και επιβλητική, την ηγετική εθνικά και εκκλησιαστικά μορφή του Βασιλείου Μαρκάκη. Τότε καταχώρησα στο βιβλίο μου για τα Κεραμέ τις πρώτες 25 σελίδες τής περί τον Β. Μαρκάκη έρευνάς μου και ενημέρωσα τους κατοίκους του χωριού για το μέγα αυτό κεφάλαιο που διέθεταν, γέννημα- θρέμμα του χωριού τους.

Την πρώτη αυτή μελέτη μου για τον άνδρα δημοσίευσα τον καιρό εκείνο, και πριν την έκδοση του βιβλίου για τα Κεραμέ, στο γνωστό και έγκριτο περιοδικό «Ελλωτία», του Δήμου Χανίων (τ. 8^ος, 1999), από το οποίο την πήρε- με δική της πρωτοβουλία- και την αναδημοσίευσε, σε 5 συνέχειες, και η Ι. Μητρόπολη που σήμερα μας φιλοξενεί, στο έγκριτο περιοδικό της «Ορθόδοξο Μήνυμα» (2002), καθώς, λίγο αργότερα, και η Ι. Μητρόπολη Γορτύνης και Αρκαδίας, που αναδημοσίευσε εκτεταμένα αποσπάσματα αυτής στο Ημερολόγιό της, του έτους 2017, που το αφιέρωσε στον αοίδιμο Επίσκοπό της και μετέπειτα Μητροπολίτη Κρήτης Βασίλειο Μαρκάκη.

Ακολούθησαν, τον Ιούνιο του 2019, οι λαμπρές εκείνες εκδηλώσεις για τον αοίδιμο Ιεράρχη από την ίδια Μητρόπολη, στις Μοίρες. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Μακάριος, φιλοπρόοδος και οτρηρός των Γραμμάτων εργάτης, αποφάσισε να τιμήσει όλους τους αρχιερείς που διεποίμαναν την Ι. Μητρόπολη του κατά το παρελθόν και, βέβαια, μεταξύ αυτών, και τον Βασίλειο Μαρκάκη- που υπήρξε επίσκοπός της επί 38 ολόκληρα χρόνια- με μια σειρά σημαντικών εκδηλώσεων, που τελούσαν- όπως και οι παρούσες- υπό την αιγίδα της Ι. Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης.

Ο σεβάσμιος και έκτοτε λίαν αγαπητός φίλος κ. Μακάριος- έχοντας ήδη υπόψη του την μελέτη μου για τον Βασίλειο- ευγενώς με προσεκάλεσε ως ομιλητή, κατά τις ειρημένες τριήμερες εκδηλώσεις. Με την ευκαιρία αυτήν, επεξέτεινα, με περαιτέρω έρευνα και νέα στοιχεία, τη μελέτη μου περί τον Βασίλειο από τις αρχικές 25 (στο βιβλίο μου για το χωριό του και στο περιοδικό «Ελλωτία») σε 70 σελίδες, τις οποίες ο Σεβασμιώτατος δημοσίευσε όλες στον εξαίρετο τόμο «Μικρό Αφιέρωμα» για τον Βασίλειο Μαρκάκη, που απετέλεσε ειδική έκδοση του θαυμάσιου τριμηνιαίου περιοδικού της Ι. Μητροπόλεως Γορτύνης και Αρκαδίας «Εν Εσόπτρω».

Ο δρόμος για τον Βασίλειο Μαρκάκη είχε πλέον ανοίξει διάπλατα, φθάνοντας η έρευνά μας στο παρόν τρίτο και μεγαλύτερο στάδιό της, στην παρούσα βελτιωμένη και εκτενέστερη όλων έκδοση των 242 σελίδων!

Είναι, πάντως, χαρακτηριστικό ότι και η τελευταία αυτή προσπάθειά μας ξεκίνησε και πάλι από το χωριό του, όπως και η πρώτη, με το βιβλίο του χωριού, και ειδικότερα, τη φορά αυτήν, από την Ενορία τού χωριού του και τον δραστήριο και χαρισματικό εφημέριό της π. Τίτο Λίτινα, που με την ευλογία και ένθερμη στήριξη του οικείου Μητροπολίτη Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων κ. Ειρηναίου, το έθεσε σκοπό και προτεραιότητα της ζωής του- παρακινώντας με και μένα δυναμικά σε τούτο- να προχωρήσουμε σε μια πληρέστερη έκδοση- βιβλίο πια- για τον άνδρα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά αποφάσισε και να φιλοτεχνήσει Μνημείο και να διοργανώσει και άλλες λαμπρές εκδηλώσεις, προκειμένου η Ι. Μητρόπολή του, το χωριό του και η Ενορία του να τιμήσουν τον μακαριστό Βασίλειο Μαρκάκη όπως τού πρέπει, με την ευκαιρία των εβδομήντα χρόνων από την κοίμησή του.

Μετά τη σύντομη αυτήν αναφορά μου στην ιστορία του παρόντος βιβλίου, αισθάνομαι την υποχρέωση να ευχαριστήσω από καρδίας για την τιμή τους αποψινούς εκλεκτούς ομιλητές, που ανέλαβαν να το παρουσιάσουν στην αγάπη σας, τόσο τον Σεβασμιώτατο και ηγαπημένο Ιεράρχη, Άγιο Γορτύνης, κ. Μακάριο, όσο και τον δικό μου και λίαν πεφιλημένο Ιεράρχη, τον Άγιο Ρεθύμνης κ. Πρόδρομο.

Επί τούτοις, σας ευχαριστώ όλους και εύχομαι να έχουμε την ευχή «του αοιδίμου Πρωθιεράρχου Βασιλείου, του ανθρώπου του Θεού, του φιλοπρόοδου, αντιστασιακού και φιλογενούς πατριώτου», για να χρησιμοποιήσω τα ωραία προσδιοριστικά επίθετα του ευγενούς Ευχαριστηρίου Γράμματος που μου απέστειλε μετά τις Εκδηλώσεις στις Μοίρες ο Άγιος Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακάριος.

Σας ευχαριστώ όλους!