Νεκρολογία
Γιώργης Βασ. Δρανδάκης
Ένας ευπατρίδης του Ρεθύμνου
ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
Πλήρης ημερών «έφυγε» πριν από σαράντα ημέρες ο
ε. δικηγόρος και πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ρεθύμνου Γιώργης
Βασ. Δρανδάκης, ένας ωραίος ευπατρίδης της πνευματικής και κοινωνικής
ζωής του τόπου. Χαρακτηριστικά
της προσωπικότητάς του η ευγένεια του χαρακτήρα, η αξιοπρέπεια, η σεμνότητα, το
χριστιανικό ήθος
και η πνευματική καλλιέργεια. Παντού εμφανιζόταν προσηνής και εγκάρδιος, απλός
στους τρόπους, ήρεμος και βαθιά στοχαστικός. Οι συναναστρεφόμενοι μαζί του
είχαν πάντοτε κάτι να κερδίσουν, κάτι να ωφεληθούν, γιατί είχε το χάρισμα να
μεταδίδει, να διδάσκει και να φωτίζει με άγνωστες και πρωτότυπες γνώσεις και πτυχές την τοπική μας ιστορία. Ο Γιώργης Δρανδάκης ήταν μια από τις
εμβληματικές μορφές του Ρεθύμνου, ένας πολυτάλαντος αριστοκράτης του πνεύματος και της τέχνης.
ένας δημιουργικός, πρακτικός και εξαιρετικά αποτελεσµατικός άνθρωπος.
Θεωρώ
τον εαυτόν μου ευτυχή και η χαρά μου είναι μεγάλη, γιατί σήμερα μού δίνεται η
ευκαιρία ν’ αποτίσω φόρο τιμής, το πνευματικό, θα έλεγα, «αντίδωρο» προς τον
αγαπητό μου κύριο Γιώργο για τη συμβολή και βοήθειά του και στις δικές μου
συγγραφικές προσπάθειες.
Άνθρωπος της
προσφοράς ο αείμνηστος, δεν ξεχνώ, προσωπικά, με πόση αγάπη αγκάλιασε κατά τη
συγγραφή τους τα βιβλία μου «Γλυπτά και Ενεπίγραφες Πλάκες του Ρεθύμνου»
(Ρέθυμνο 2000, σελ. 230) και «Ρέθυμνο
1900- 1950» (τόμ. Α΄ και Β΄, Ρέθυμνο 2010, σελ. 600), που έφτιαχνα με τους
μαθητές μου στα πλαίσια του μαθήματος της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Δεν
ξεχνώ με πόση προθυμία και χαρά, αλλά και με πόσο ενδιαφέρον το έκανε αυτό, κάτι,
μάλιστα, που μου το είχε δηλώσει, σε ανύποπτο χρόνο, και η κόρη του
Αναστασία, όταν έγραφε, κατά παράκλησή μας, τη δεκασέλιδη μελέτη του:
«Διαχρονικό Οδοιπορικό στην οδό Αρκαδίου», για το βιβλίο μας «Ρέθυμνο
1900- 1950».
Γιατί, αλήθεια,
μόνον ο Γιώργης Δρανδάκης μπορούσε να μας δώσει το εν λόγω κείμενο καταγραφής
των αναμνήσεών του από την οδό Αρκαδίου του παλιού Ρεθύμνου, του α΄ μισού του
20ου αι. Γιατί μόνο ο Γιώργης Δρανδάκης υπήρξε μόνιμος κάτοικος τής εν
λόγω οδού για ολόκληρες δεκαετίες, στην οποία επίσης, διατηρούσε και το
δικηγορικό του γραφείο, αλλά και γιατί μόνο ο Γ. Δρανδάκης- από τους λοιπούς
ομόρους του της οδού αυτής- προσμετρούσε, τον καιρό εκείνο, ζωή εννέα δεκαετηρίδων,
ώστε στη μνήμη του να διατηρεί αναμνήσεις πολύ πριν από το έτος 1950, που
εξαρχής είχαμε θέσει ως όριο για το συγκεκριμένο βιβλίο μας.
Είχαμε την τύχη,
τον καιρό εκείνο, να έχουμε μαθητές μας καλούς και δραστήρια συμμετέχοντες στην
εκπόνηση της εργασίας μας αυτής, τα πολυαγαπημένα του εγγόνια Χάρη Γ.
Μαρινάκη και Ηρώ Μαμαλάκη. Μέσω των εγγονών του, λοιπόν, του
απευθύναμε την παράκληση να μας γράψει ένα διαχρονικό «οδοιπορικό» της οδού
Αρκαδίου κατά το α΄ μισό του 20ου αι., κάτι στο οποίο ανταποκρίθηκε αμέσως
και με εξαιρετική, μάλιστα, προθυμία, προσφέροντάς μας ένα καταπληκτικό
10σέλιδο «Αφιέρωμα» στην οδό Αρκαδίου του παλιού Ρεθύμνου, που κοσμεί σήμερα
τον 2ο τόμο του συγκεκριμένου βιβλίου μας.
Μας εντυπωσίασε η ικανότητα
της μνήμης του να ενθυμηθεί ευχερώς όλους
τους παροικούντας της οδού αυτής από το 1920 μέχρι το 2000, όλους τους
επαγγελματίες που είχαν, κατά το διάστημα αυτό, τα καταστήματά τους στην οδό
Αρκαδίου, ενώ το ενδιαφέρον του να βοηθήσει και να συνδράμει την προσπάθειά μας
κατά το δυνατόν πιο γενναιόδωρα δείχνει και η επιστράτευση για τον σκοπό αυτόν
και του καλού φίλου του και σπουδαίου, επίσης, γνώστη του παλιού Ρεθύμνου, του Βασίλη Παπαβασιλείου.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η αναφορά του και στις
ένδοξες στιγμές της οδού Αρκαδίου- όπου οι Ρεθεμνιώτες έκαναν τον περίπατό τους
τα χειμωνιάτικα βράδια, γίνονταν οι θρησκευτικές λιτανείες και οι διάφορες
εκδηλώσεις και πορείες- καθώς, επίσης, και στην εντυπωσιακή διακόσμηση του
δρόμου αυτού κατά τις ημέρες των επισήμων θρησκευτικών και εθνικών εορτών, αλλά
και στον φωτισμό του Ρεθύμνου, με τους φαναρτζήδες τής εποχής εκείνης,
υπαλλήλους του δήμου, που, κατά το σούρουπο, φρόντιζαν για το άναμμα των
φαναριών της πόλης.
Ο Γ. Δρανδάκης με
τις αναμνήσεις του αυτές φωτογραφίζει, αισθητοποιεί και ανασυνθέτει
χαρακτηριστικές πτυχές, δομές και όψεις του καθημερινού βίου, του μόχθου αλλά
και του πολιτισμού της ψυχής των ανθρώπων της πόλης μας τον καιρό εκείνο, που
σήμερα τείνουν ολοένα και περισσότερο να εκλείψουν και να χαθούν ολότελα.
Όμως, και στο
δεύτερο βιβλίο μας «Γλυπτά και Ενεπίγραφες Πλάκες του Ρεθύμνου» με
καμάρι σημειώνουμε στη σελίδα 146 ότι η μοναδική ξενόγλωσση ενεπίγραφη πλάκα
που περιλάβαμε σε αυτό ήταν η τουρκική επιγραφή στην οικοδομή τής οδού Αρκαδίου
154. Πρόκειται ακριβώς, για την επιγραφή στο περίφημο γνωστό βενετσιάνικο
κτίσμα, σπουδαίο κόσμημα της πόλης μας, όπου ο αείμνηστος συμπολίτης διέμενε
(και συνεχίζει η οικογένειά του να διαμένει) και διατηρούσε το δικηγορικό του
γραφείο, ώστε να γνωρίζει πολύ καλά τα πράγματα γύρω από την ιστορία του
θαυμάσιου αυτού οικοδομήματος της πόλης μας, ενώ- παράλληλα προς το άριστα
ντοκουμενταρισμένο κείμενο- μας παραχώρησε προς δημοσίευση και την άγνωστη
φωτογραφία του τελευταίου Οθωμανού ιδιοκτήτη τής οικοδομής Μωάμεθ Ιζέτ πασά,
γιου και κληρονόμου του προηγούμενου ιδιοκτήτη της Ιμπραήμ πασά, που-
όπως μας τόνισε ο σεβάσμιος συνεργάτης και φίλος μας- ορισμένες συμπτώσεις
επιτρέπουν την υπόθεση ότι είναι ο ίδιος με τον γνωστό Ιμπραήμ, που
δήωσε και έκαψε την Πελοπόννησο, χωρίς πάντως το ενδεχόμενο αυτό να έχει και
βάσιμη τεκμηρίωση. Αυτός, λοιπόν, ο Μωάμεθ Ιζέτ πασάς, πούλησε το εν
λόγω οικοδόμημα στον Νικόλαο Δρανδάκη, Ρεθύμνιο εγκατεστημένο στο Κάστρο
της Αιγύπτου, όπου ο Ιζέτ πασάς υπηρετούσε, τότε, ως Νομάρχης.
Τέτοια υπέροχα
πράγματα απέδωσε η συνεργασία μας με τον αείμνηστο λόγιο Ρεθυμνιώτη, τόσον εμού
όσο και των μαθητών μου και των
πολυαγαπημένων εγγονών του, μαθητών μας, τότε, στο 1ο Γυμνάσιο
Ρεθύμνου, κατά τα έτη 2000 και 2010.
Αλλά
η συνεργασία μου με τον αείμνηστο ευγενή ρεθυμνιώτη είχε και μιαν ακόμα σημαντική
προέκταση και στενή, επίσης, επικοινωνία τον καιρό που ο Μητροπολιτικός Ναός
της πόλης μας, με τον καλό φίλο, συνάδελφο και συνεργάτη π. Χαράλαμπο
Καμηλάκη, εξέδιδε το θαυμάσιο περιοδικό "Ενοριακή Παρουσία" (63,
συνολικά, τεύχη!) και του οποίου, όλα αυτά τα χρόνια, είχα την τιμή να έχω τη
Σύνταξη και Επιμέλεια. Λοιπόν, ως Επιμελητής όλων αυτών των 63 τευχών της
Ενοριακής Παρουσίας, μπορώ να βεβαιώσω ότι ο Γιώργης Δρανδάκης υπήρξε ο
τακτικότερος και εκλεκτότερος συνεργάτης
του περιοδικού μας, σε όλα ανεξαιρέτως τα τεύχη του, με εξαιρετικές συνεργασίες-
συχνά, μάλιστα, σπάνιου και άγνωστου κρητολογικού περιεχομένου- που ένιωθα
ξεχωριστή χαρά κάθε φορά που τις έπαιρνα στα χέρια μου, προκειμένου να τις
διαβάσω και επιμεληθώ για το έγκριτο περιοδικό μας. Οι εργασίες τού αείμνηστου συμπολίτη,
αναφερόμενες, συνήθως, περί την ιστορία του Μητροπολιτικού μας Ναού, αποτελούν
σήμερα ένα μεγάλο
κεφάλαιο για τον τόπο και την ιστορία του, μια πηγή σπουδαία ιστορικών γνώσεων και πληροφοριών και
μπορώ να πω ότι καταξιώνουν απεριόριστα τόσο τον τόπο, όσο και το Περιοδικό "Ενοριακή
Παρουσία" του Μητροπολιτικού μας Ναού, στον οποίο εξίσου μεγάλη υπήρξε και η συμβολή του ως Επιτρόπου
για δεκαετίες, έργο θεάρεστο, που συνεχίζει επάξια σήμερα η κόρη του κ. Αναστασία
Μαρινάκη, Πρόεδρος του Συλλόγου Συμβολαιογράφων Κρήτης.
Τα θερμά μου συλλυπητήρια στη αγαπητή μου
σύζυγό του κ. Ανδριανή και στις δυο κόρες του, την Αναστασία
και στον σύζυγό της, δήμαρχο Ρεθύμνου, κ. Γιώργο Μαρινάκη, καθώς
και στη εκλεκτή συνάδελφο Αθηνά. Ευχόμαστε δε και προσευχόμαστε ο Κύριος να αναπαύσει
Αυτόν και η μνήμη του να είναι αιωνία!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου