ΑΠΟ ΤΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΣΤΗΝ Ι. ΜΟΝΗ ΠΡΕΒΕΛΗ * Αγαπητοί μας νεκροί: Ας μην σκορπίσει το χώμα το μακάριον που σας σκεπάζει…

ΑΠΟ ΤΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΗΡΩΕΣ
ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΣΤΗΝ Ι. ΜΟΝΗ ΠΡΕΒΕΛΗ *

Αγαπητοί μας νεκροί: Ας μην σκορπίσει το χώμα το μακάριον που σας σκεπάζει…

               (Ανδρέας Καλβος)  
                                                 
ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

Από την ομιλία τού Κ.Η.Παπαδάκη,
στο καθολικό τής ιστορικής
Ι. Μ. Πρέβελη









Η «Ομοσπονδία Συλλόγων Επαρχίας Αγίου Βασιλείου, ο “Πρέβελης”», τελεί σήμερα, για πρώτη φορά, μνημόσυνο συμπροσευχής  και αγάπης στην ιερή μνήμη των νεκρών Ηρώων τής επαρχίας μας. Η Ομοσπονδία μας, από φέτος, τη μέρα αυτήν- την τελευταία Κυριακή πριν από της Παναγίας- αποφάσισε να την αφιερώνει στους νεκρούς Ήρωές μας, που με τον θάνατό τους πέρασαν στη δόξα και την αιωνιότητα. Όλοι μας να ανάβουμε ένα κερί στη μνήμη τους. Να απευθύνουμε μια μικρή προσευχή, ένα δάκρυ αληθινό, μιαν υπόσχεση σ’ αυτούς που «έφυγαν» πολεμώντας για την πατρίδα, με τη βεβαιότητα πως όχι! δεν χάθηκαν. Πως όχι! συνεχίζουν να ζουν ανάμεσα μας και χρέος όλων μας να τους σκεφτόμαστε και να συμπορευόμαστε μαζί τους στη δύσκολη ανηφόρα τού καθήκοντος.

Οι Αγιοβασιλειώτες σήμερα θυμόμαστε τους νεκρούς Ήρωές μας και παρακαλούμε τον Θεό να τους κατατάξει «εν χώρα ζώντων», εν μέσω των εκλεκτών και αγαπημένων Του. Όλοι άφησαν τη σφραγίδα τους στα χρόνια που έζησαν και αναπαύονται τώρα ήσυχοι στο χώμα τής Αγιοβασιλειώτικης γης ή όπου αλλού τους κάλεσε το ιερό καθήκον. Τιμούμε τη μνήμη τους και εναποθέτουμε στεφάνια ευγνωμοσύνης σε όλους εκείνους που είχαν μεν σάρκα και οστά και γνώριζαν, σαν και μας, τη χαρά τής ζωής, αλλά είχαν το φοβερό και μεγαλειώδες προνόμιο να την αξιολογήσουν στη ζυγαριά τού θανάτου με το αίμα τους … Πολέμησαν ηρωικά, προσέφεραν τη νιότη τους και τη ζωή τους για ιδανικά και αξίες και τη λευτεριά των πατρίων χωμάτων.

Ένας λαός, αγαπητοί μου, που δεν έχει ιστορική μνήμη είναι καταδικασμένος να περιέλθει στην αφάνεια και να πεθάνει. Είναι ευτυχείς οι λαοί που μελετούν την ιστορία τους και τα κατορθώματα των προγόνων τους και ξέρουν να διδάσκονται και να παραδειγματίζονται από τις πράξεις τους και τα επιτεύγματά τους. Ο ανιστόρητος άνθρωπος είναι όν α- πολιτικό, δεν έχει κοινωνικό και πολιτικό ήθος και γι’ αυτό και δεν μπορεί να θεωρείται «καλός πολίτης». Πιστεύουμε ότι «αναφέροντας» έναν νεκρό Ήρωα είναι σαν να τον «ανασταίνομε» μέσα μας. Έτσι, λοιπόν, γίνεται μια προσπάθεια, σήμερα, να ξαναζήσουμε με τους δικούς μας ανθρώπους, με τους ήρωές μας, με τα κατορθώματά τους και τις ωραίες τους πράξεις. 

Παρούσες  και οι αρχές τού Νομού στο
 Μνημόσυνο Συμπροσευχής








Σε αυτήν την έξοχη και, συχνά, ασύλληπτη για τον κοινό νου διάσταση τής «ιστορικής μνήμης» και του παραδειγματισμού των μεταγενεστέρων θεωρώ ότι εξακτινώνεται η σημασία τής απόφασης αυτής τής «Ομοσπονδίας Συλλόγων Επαρχίας Αγίου Βασιλείου ο “Πρέβελης”» να τελεί, από φέτος, και σε ετήσια βάση, μνημόσυνο τιμής, αγάπης και αφοσίωσης στο παράδειγμα που μας άφησαν οι νεκροί ήρωες τής επαρχίας μας. Και έχουμε πολλά τέτοια παραδείγματα να επιδείξουμε στους συνεπαρχιώτες μας, εκατοντάδες γνωστούς Αγιοβασιλειώτες ήρωες, από όλες τις περιόδους τής νεότερης ελληνικής ιστορίας, τόσο από την Επανάσταση τού Εικοσιένα, το Ολοκαύτωμα τού Αρκαδιού (8/11/1866) και την περίφημη Κρητική Επανάσταση (1866- 69), όσο και από τους λοιπούς αγώνες τού Έθνους: τον Μακεδονικό, δηλαδή, Αγώνα (1903- 1908), τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912- 14), τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1914- 18) και τη Μικρασιατική Εκστρατεία (1919-22), το Αλβανικό Έπος (1940), τη θρυλική Μάχη τής Κρήτης (20 Μαΐου 1941)και την Εθνική Αντίσταση (1941- 44).

Έτσι, ανάμεσα σε όλες αυτές τις στρατιές των ηρώων σύμβολο τρανό, αγνό και κορυφαίο προβάλλουν οι γενναίοι Αγιοβασιλειώτες νεκροί τής Αρκαδικής Εθελοθυσίας- όπως τους αναφέρει στο κλασικό έργο του «Το Αρκάδι διά των αιώνων» ο επίσκοπος Τιμόθεος Βενέρης- Νεόφυτος Μακρυδάκης και Μπεργαντής (αγνώστου βαπτιστικού ονόματος ο δεύτερος), από τις Μέλαμπες, Γεώργιος Πρεβελάκης από τον Άρδακτο, Ιάκωβος Πετρουλής από τον Κισσό και Κωνστ. Μπριλάκης από το Σπήλι. Στις στρατιές αυτές των Αγιοβασιλειωτών ηρώων περιλαμβάνονται, επίσης, οι εκατοντάδες εθελοντές τής Ηπείρου, όπως ο Λαμπρινός Νικητάκης από τα Αγκουσελιανά, ο Γεώργιος Μαθιουδάκης, φαρμακοποιός, από τη Μύρθιο, ο πολυπαθής Νικόλαος Χλιαουτάκης από τον Άρδακτο και, βέβαια, η ψυχή όλων, ο δάσκαλος Στυλιανός Κλειδής (με τον οποίο και συμπολέμησαν οι παραπάνω), αρχηγός στον Μακεδονικό Αγώνα, από τα Αγκουσελιανά, που οι Τούρκοι τον σκότωσαν στις 10 Νοέμβρη τού 1912, ενώ πολεμούσε γενναία στη μάχη τού Προφήτη Ηλία, στο Μέτσοβο και, τέλος, ο άλλος μεγάλος, ο υφηγητής τής Θεολογικής Σχολής τού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Χρίστος Μακρής, από τα Σελλιά, Υπαρχηγός, αρχικά, του Σώματος τού Κλειδή, που ανέλαβε, μετά τον θάνατό του, και Αρχηγός αυτού. Και ο Χρίστος Μακρής με τη σειρά του, ακολουθώντας το παράδειγμα τού Αρχηγού του, θα πέσει ηρωικά, στα 32 του, μόλις, χρόνια, μαχόμενος στη μάχη τού Δρίσκου, στις 28 τού Νοέμβρη τού ίδιου έτους. Αργότερα, στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, στις 23 Δεκεμβρίου 1940, ο Αλέξ. Κουνδουράκης από τον Άρδακτο, έπεφτε ηρωικά μπροστά από το ύψωμα 1067, στη μάχη τής Κλεισούρας, στην Αλβανία και ο Κωστής Παπαδάκης, έφεδρος αξιωματικός και δημοσιογράφος, από το γειτονικό, στον Άρδακτο, χωριό Βάτος, στο Νεστόριο τής Καστοριάς, στις 4 Νοεμβρίου 1940, δίνοντας τη ζωή του αντάλλαγμα τής Ελευθερίας που σήμερα  εμείς απολαμβάνουμε. «Ας μάθουν οι Μανάδες που έχουν παιδιά στα σύνορα- έγραφε από το μέτωπο ο δημοσιογράφος Κωστής Παπαδάκης- πως πρέπει να είναι υπερήφανες, γιατί στα παιδιά τους έλαχεν ο κλήρος να δείξουν στον κόσμο πως η Ελευθερία δεν χαρίζεται από κανέναν αλλά παίρνεται με το σπαθί και με το αίμα». Τέλος, και ο Ροδακινιώτης οπλαρχηγός τής Εθνικής Αντίστασης, Ευάγγελος Χομπίτης, θα πέσει, στις 19 Σεπτ. 1944, σε ηλικία 20, μόλις, ετών, μαχόμενος κατά των Γερμανών, στη συμβολή των οδών Κουρμούλη και Κονδυλάκη, στο Ρέθυμνο. 

    Από την τελετή κατάθεσης στεφάνων στο
Μνημείο τής Ι. Μ. Πρέβελη








Και με τους παραπάνω, αγαπητοί μου, αναφερθήκαμε όλως δειγματικά- λόγω έλλειψης χρόνου- σε ελάχιστους, μόνον, από τους κυριότερους ήρωες τής επαρχίας μας, προερχόμενους, όπως θα είδατε, απ’ όλες τις περιόδους τής νεότερης ελληνικής μας ιστορίας (Αρκαδική Εθελοθυσία, Μακεδονικό Αγώνα, Ελληνοϊταλικό Πόλεμο, Εθνική Αντίσταση) και από πλήθος χωριών τής επαρχίας μας, και τους οποίους η σκέψη μας σήμερα με εξαιρετική ευγνωμοσύνη, πατριωτική θέρμη και συγκίνηση αγκαλιάζει.

Για άλλη μια φορά απευθύνω και δημόσια τα θερμά συγχαρητήριά μου σε όλους όσοι εμπλέκονται στις όμορφες, συγκινητικές και απέριττες αυτές εκδηλώσεις, που αποφασίστηκε από την Ομοσπονδία μας να τελούνται κατ’ έτος εδώ, στο μέγα αυτό τής επαρχίας μας προπύργιο, την Ι. Μονή Πρέβελη, τόπο από τη φύση του ιερό και θείο, αλλά και εκ θελήσεως των ηρώων κατοίκων του τίμιο και δοξασμένο, που προσέφερε στους αγώνες τού τόπου μας μύριες όσες θυσίες αίματος τόσο κατά τον δέκατο όγδοο αιώνα, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, οπότε διαδραμάτισε και σπουδαιότατη εθνική αποστολή, με τη συμβολή σπουδαίων ηγουμένων και μοναχών, που προστέθηκαν, με τη σειρά τους, στους ήρωες τής επαρχίας μας [παπα- Αλεβίζου Πρέβελη (1770- επανάσταση Δασκαλογιάννη), Μελχισεδέκ Τσουδερού, που σκοτώθηκε πολεμώντας στο Πολεμάρχι Κισάμου το 1822, αφού πρώτα στην κορυφή Κουρκουλός, πάνω από το Ροδάκινο, ύψωσε την πρώτη σημαία τής ελληνικής επανάστασης (1821)].

         Ο συγγραφέας Κ.Η.Παπαδάκης,
         ενώ συνομιλεί με τον Σεβασμ. Μητροπολίτη
          Λάμπης κ. Ειρηναίο









  

Αλλά το ιερό μοναστήρι που σήμερα μάς φιλοξενεί συνδέεται και με τα χιλιοτραγουδισμένα ατμόπλοια Αρκάδι, Πανελλήνιον, Ένωσις και Κρήτη, που κατά την τριετή (1866- 69) Μεγάλη Κρητική Επανάσταση προσέγγιζαν στις εκβολές τού Μεγάλου Ποταμού, στη Λίμνη, και μετέφεραν στο μαρτυρικό μας νησί πολεμοφόδια, τρόφιμα και πλήθος άλλα αγαθά από την ελεύθερη Ελλάδα. Εθνική και ιερή αποστολή που το δοξασμένο μοναστήρι, με την ίδια δυναμική τη συνέχισε και αργότερα, μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν έμελλε και πάλι να αναδιπλωθεί σε νέους εξίσου επικούς αγώνες, γράφοντας μια νέα, ακόμα, έξοχη σελίδα προσφοράς και λαμπρών ηρωικών θυσιών και κατορθωμάτων για την Πατρίδα με μπροστάρη, τη φορά αυτήν, τον ηγούμενό του Αγαθάγγελο Λαγουβάρδο (1936-1944). Το Μοναστήρι διατρέφει και πάλι τους πολεμιστές, Έλληνες και ξένους (Άγγλους, Νεοζηλανδούς, Αυστραλούς), αποκρύπτει τους τελευταίους στα γύρω από την Μονή σπηλιάρια ή τους φιλοξενεί, προστατεύει και περιθάλπει στους χώρους του- όπως έκαναν, εξάλλου, με θρησκευτική ευλάβεια και όλα ανεξαιρέτως τα χωριά τής επαρχίας μας- και αυτό παρά τη ρητή απαγόρευση των Γερμανών, μέχρι να φτάσουν τα υποβρύχια στην παραλία, και πάλι, της Λίμνης του Πρέβελη- το γνωστό σημείο διαφυγής- και, με κάθε προφύλαξη, το Μοναστήρι να τους παραδώσει σώους και ασφαλείς, προκειμένου να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Ο Σεβ. Μητροπολίτης Λάμπης κ. Ειρηναίος
και ο Καθηγητής  Κ. Η. Παπαδάκης
στον χώρο τού Μνημείου τής
Ι. Μ. Πρέβελη










Αγαπητοί μου συνεπαρχιώτες, απονέμουμε, σήμερα, τιμή στους αγαπημένους ήρωες τής επαρχίας μας και στα ηρωικά κατορθώματά τους, «θυμίαμα εύοσμον» θρησκευτικής, πολιτιστικής και πολιτικής ευαισθησίας. Μια πράξη που αποτελεί για όλους μας, αλλά, κυρίως, για τους νέους μας, διδασκαλία υψηλού εθνικού και θρησκευτικού επιπέδου, που προβληματίζει έντονα και με τρόπο θετικό και βέβαιο σε θέματα που άπτονται τής έννοιας τού χρέους και της ενσυναίσθησης τής κοινωνικής ευθύνης και αγαθοποιΐας.

Και στο σημείο αυτό θεωρώ σκόπιμο να τραγουδήσουμε και μεις στη μνήμη τους, την ιερή τούτη στιγμή, μαζί με τον Ανδρέα Κάλβο, μερικούς στίχους από την περίφημη Ωδή του Προς τους Νεκρούς τού  Ιερού Λόχου:


Αγαπητοί μας νεκροί (Ήρωες):

«Ας μη βρέξει ποτέ

το σύννεφον, και ο άνεμος
σκληρός ας μη σκορπίσει
το χώμα το μακάριον
που σας σκεπάζει


Ας το δροσίζει πάντοτε

με τ' αργυρά της δάκρυα
          η ροδόπεπλος κόρη
          και αυτού ας ξεφυτρώνουν
          αιώνια τ' άνθη

Ω γνήσια της Ελλάδος
τέκνα, ψυχαί που επέσατε
εις τον αγώνα ανδρείως,
τάγμα εκλεκτών Ηρώων,
καύχημα νέον

σας άρπαξεν η τύχη
την νικητήριον δάφνην,
και από μυρτιά σας έπλεξε
και πένθιμον κυπάρισσον
στέφανον άλλον.

Αλλά αν τις απεθάνη
δια την πατρίδα, η μύρτος
είναι φύλλον ατίμητον
και καλά τα κλαδιά
της κυπαρίσσου…..  

                         (Ωδή Ανδρέα Κάλβου “ Εις τον Ιερόν Λόχον ”)                               

         

* Ομιλία Κωστή Ηλ. Παπαδάκη, στην Ι. Μονή Πρέβελη, την 14η Αυγούστου 2013.


Δεν υπάρχουν σχόλια: