Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΚΥΡ- ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΤΗΣ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ

ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΚΑΙ ΑΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ
ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΚΥΡ- ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
ΧΟΡΩΔΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
ΠΑΥΛΟΣ ΒΛΑΣΤΟΣ

ΚΩΣΤΗΣ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
(http://ret-anadromes.blogspot.com)
Την Παρασκευή 15 Απριλίου 2011, στον ιερό ναό των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων τής πόλης μας, η «Χορωδία Βυζαντινής και Παραδοσιακής Μουσικής “Παύλος Βλαστός”», σε κατανυκτική εκδήλωση- Αφιέρωμα στα εκατό χρόνια (1851- 1911) από την κοίμηση του Κύρ- Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη- του και «Αγίου των Ελληνικών Γραμμάτων» αποκληθέντος- απέδωσε με κείμενα τού μεγάλου μας λογοτέχνη και πεζογράφου αλλά και αρκετούς ύμνους από τα Γράμματα τής Μεγάλης Εβδομάδος όλο το κατανυκτικό κλίμα των αγίων ημερών που, ήδη, διερχόμαστε. Η εν λόγω εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα της Ι. Μητροπόλης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου και του Δήμου Ρεθύμνου.
Η «Χορωδία και Ορχήστρα Παραδοσιακής Μουσικής “Παύλος Βλαστός”» ιδρύθηκε το έτος 1997 με σκοπό την έρευνα και προβολή τής Βυζαντινής, της Κρητικής, αλλά και της Ελληνικής, γενικότερα, μουσικής μας παράδοσης και μέχρι σήμερα έχει διοργανώσει πλήθος εκδηλώσεων και έχει κυκλοφορήσει δύο ψηφιακούς δίσκους («Αστραπή περίφημος- Αρκαδίου έπος» και «Κάστρο την είχα την καρδιά»). Φέρει το όνομα τού γνωστού πατέρα τής Κρητικής Λαογραφίας Παύλου Βλαστού, από το Βυζάρι Αμαρίου καταγόμενου, του οποίου το τεράστιο χειρόγραφο αρχείο φυλάσσεται στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης και μικροφίλμς αρκετών χιλιάδων σελίδων τού έργου του και στα Γ.Α.Κ.- Αρχεία Νομού Ρεθύμνης,
Μετά από τον εύστοχο πρόλογο τού Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγενίου που οριοθέτησε και διασφάλισε το πνεύμα και το περιεχόμενο της βραδιάς, η Χορωδία Βυζαντινής Μουσικής «Παύλος Βλαστός» κάτω από τη στιβαρή καθοδήγηση του χοράρχη της κ. Αντώνη Μιχελιουδάκη με καταφανή πρωτοτυπία στο ύφος και την εκτέλεση απέδωσαν εικοσιένα επίκαιρους εκκλησιαστικούς ύμνους, μεταξύ των οποίων, ενδεικτικά, αναφέρουμε τους παρακάτω:

· Αλληλουάριο- Ιδού ο Νυμφίος- Τον νυμφώνα Σου
· Ερχόμενος ο Κύριος
· Εν ταις λαμπρότησι
· Πόρνη προσήλθε Σοι
· Η αμαρτωλός
· Μυσταγωγών σου
· Σήμερον κρεμάται
· Εγκώμια
Η καλαισθησία των διανθίσεων, των εκλεπτύνσεων και των διαφόρων ποικιλμάτων, αλλά και η φανερή δεξιοτεχνία των χορωδών και του Χοράρχη τους- τόσο σε μονωδική όσο και σε χορωδιακή ερμηνεία- στα ελεύθερα σημεία αυτοσχεδιασμού εντυπωσίασαν ιδιαιτέρα το ακροατήριο. Ο παρορμητικός ενθουσιασμός με τον οποίο δόθηκαν οι ύμνοι δεν επέτρεψε επί μέρους εκλεπτύνσεις, ωστόσο η σαφής δόμηση και οι εύστοχα επιλεγμένες ταχύτητες αποδείχτηκαν εξαιρετικά αποτελεσματικές στην απόδοση των ευαίσθητων ηχοσκιάσεων σε μια σπάνια ηχοχρωματική ποικιλία, σύμφωνη, πάντα, προς το κλίμα των αγίων ημερών και τις αυστηρές απαιτήσεις τής βυζαντινής παρασημαντικής και σημειογραφίας. Στρογγυλεμένες, σμιλεμένες φράσεις, απουσία αιχμών, εμμονή στην ποιότητα του ήχου, της πράγματι υπέροχης ομοιογενούς φωνής των χορωδών, έγιναν σαφείς μάρτυρες της σπουδαίας δουλειάς που συντελείται στο σχήμα αυτό.
Ιδιαίτερα εντυπωσίασε το κανονάρχημα στο «Σήμερον κρεμάται» από τον μαθητή μου, και νεαρότερο μέλος τής χορωδίας, Αριστείδη Μιχελιουδάκη, με μια φωνή που έλαμπε ιδιαίτερα στην υψηλή περιοχή, γενναιόδωρα πλατιά, πειθαρχημένη, αγέρωχη και συνεπή, που, σίγουρα, στο μέλλον εγγυάται πολλά στο χώρο τής βυζαντινής ψαλτικής.
Η ταυτόχρονη με την μουσική υμνωδία απαγγελία από την Εύα Περπυράκη και τον Θοδωρή Ρηγινιώτη αποσπασμάτων από Λαμπριάτικα έργα τού Κυρ- Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη- που μόνα ξέρουν αφειδώλευτα να προσφέρουν γεύση Ελλάδας και γνήσιου ορθόδοξου χριστιανικού ήθους σε όλους όσους στάθηκαν αρκετά τυχεροί, ώστε να τον ''συναντήσουν'' στο δρόμο τους- προσέδωσαν νέα διάσταση και υποβολή στον ήχο και την απαιτούμενη πληρότητα στις ψυχές των ακροατών.
Τα θερμά μου συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές τής προχτεσινής Εκδήλωσης- Αφιέρωμα στον μεγάλο Κοσμοκαλόγερο της Ελληνικής μας λογοτεχνίας, που για κελλί του είχε ολάκερο το νησί του, για την άκρως ευσυνείδητη ερμηνεία τους, που κυριολεκτικά έπλευσε μέσα στο πέλαγος τής άκρας ταπείνωσής του. Μας έδωσαν ένα αληθινό μάθημα σεβασμού τόσο της παραδοσιακής μας Βυζαντινής Μουσικής, όσο και των Αγίων Ημερών που διερχόμαστε.

1η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΚΡΗΤΗΣ

ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ

1η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΚΡΗΤΗΣ «μουσικήν ποίει…….»

ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

http://ret-anadromes.blogspot.com/

  Ήταν, πραγματικά, μια πανηγυρική και ενθουσιώδης κατάθεση δυνάμεων και ικανοτήτων τού μουσικού μαθητικού δυναμικού τής Κρήτης και μια φανερή κατάδειξη τής δουλειάς που συντελείται όλα αυτά τα χρόνια στον χώρο τής Μουσικής η συναυλία που έδωσαν τα Μουσικά Σχολεία Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Θερίσου (Χανίων) στην αίθουσα τού Ωδείου Ρεθύμνου, την Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011, με τίτλο τη γνωστή πλατωνική προσταγή: «Μουσικήν ποίει…». Ήταν η 1η Συνάντηση Μουσικών Σχολείων τής Κρήτης.

   Όλα ξεκίνησαν ύστερα από μιαν πρόταση τού Διευθυντή τού Μουσικού Σχολείου Ηρακλείου με απώτερο σκοπό μέσα από τη συνάντηση αυτήν να επιτευχθεί μια ουσιαστικότερη και βαθύτερη σύσφιγξη και καλλιέργεια ανάμεσα σε ανθρώπους και μαθητές με κοινά ενδιαφέροντα και επιδιώξεις. Πρόκειται, πραγματικά, για μια πράξη εξαιρετικά σημαντική και σπουδαία, που υλοποιήθηκε και έλαβε σάρκα και οστά κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την περασμένη Τετάρτη, κάτω από την εποπτεία τής Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κρήτης, αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις στο μουσικόφιλο κοινό, όπως το διαπιστώσαμε όλοι όσοι παρακολουθήσαμε την προχθεσινή συναυλία. Ευχή και επιθυμία όλων μας η 1η αυτή συνάντηση, που ξεκίνησε από τον πόλη τού Ρεθύμνου- μια πόλη με πολιτιστική οντότητα και έντονη πολιτισμική παράδοση και κουλτούρα- να έχει συνέχεια και να καταστεί θεσμός στο νησί μας, που θα ενώνει, θα διακρατεί και θα προαγάγει αποτελεσματικά τις μουσικές και πολιτιστικές δυνάμεις τού τόπου.

    Το Πρόγραμμα, που ήταν εξίσου διανεμημένο στα τρία μουσικά σχολεία που λάμβαναν μέρος στη συναυλία, χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη ποικιλία μουσικών επιλογών. Έτσι, στο Α΄ Μέρος για τους φίλους τής Κλασικής Μουσικής ακούστηκαν κομμάτια ευρωπαϊκής κλασικής μουσικής, Μουσικής Δωματίου και ευρωπαϊκής χορωδίας, ενώ στο Β΄ Μέρος ακούστηκαν σύνολα παραδοσιακής Μουσικής, που περισσότερο, ίσως, με τις πλούσιες Κρητικές αλλά και από άλλα μέρη τής Ελλάδας (Δωδεκάνησα, Μακεδονία, Θράκη) μελωδίες τους ενθουσίασαν απεριόριστα το μουσικόφιλο κοινό.

    Ειδικότερα, στο A' Μέρος ακούστηκαν από το κλασικό ρεπερτόριο η απαλή και ρυθμική “Romance” τού G. Bizet και το χαρακτηριστικά λικνιστικό βαλς τού Schostakovitsch (Jazz Suite No. 2: VI. Waltz 2 - Part 6/8), με την εκφραστική διάνθιση τού τρομπονιού και τις εντυπωσιακές επανεκθέσεις τού θέματος. Ακούστηκαν, επίσης, επιλεγμένα έργα από την «Μουσική Ελκυθοδρομία» τού Leopold Mozart, με διαπρέπον το πιάνο σε ένα γοργό Μοτσάρτιο ρυθμό και την Όπερα «Χένζελ και Γρέτελ» τού Humperdinck, διασκευασμένα όλα για σύνολο Μουσικής Δωματίου, καθώς και το γνωστό “Jubilate Deo” τού Α.Mozart, για τετράφωνη χωρωδία, που απέδωσαν τα παιδιά με άψογα στρογγυλεμένες φωνές.

    Επίσης, τα έργα “Τango”, “Tea for two”, “Pink Panther”, με τη γνωστή ιδιόμορφη μουσική του, το απαλό και τρυφερά ευαίσθητο “Hallelujah” (του L. Coen) και το “Voi sur ton chemin” (C. Bruno) θύμισαν στους λάτρεις τού καλού κινηματογράφου τη μουσική από πολύ αγαπημένες ταινίες, ενώ, τέλος, το γνωστό και πάντα επίκαιρο “We are the World” τού Μ. Jackson, που αποδόθηκε υπέροχα από σκηνική άποψη, σε ελεύθερη κίνηση και με τη συμμετοχή πολλών μαθητών, με ωραίες και άψογα καλλιεργημένες φωνές, σε σόλο τραγούδι, θα τονίσει μέσα από τις υπέροχες μελωδίες του την ανάγκη ότι πρέπει πάνω απ’ όλα να είμαστε άνθρωποι.

   Και το πρώτο μέρος έκλεισε με δυο έντεχνα τραγούδια κοινωνικού και οικολογικού προβληματισμού το: «Κάποτε θάρθουν …» των Γιώργου Θεοδωράκη και Λευτέρη Παπαδόπουλου και το «Να αγαπάς…» των Παντελή Θαλασσινού και Νίκου Βελιώτη. Το 40 μελές ρεθεμνιώτικο χορωδιακό σχήμα, που ερμήνευσε τα τελευταία αυτά κομμάτια με φωνές καθάριες και έναν κυριολεκτικά κρυστάλλινο, διάφανο ήχο, καταγοήτευσε το κοινό.

   Ως προς το θέμα της εκτέλεσης, γενικά και συνολικά, έχουμε να παρατηρήσουμε ότι η ερμηνεία των Μαθητών και των τριών σχολείων, υπήρξε άψογη και υποδειγματική και φανέρωνε σαφή αντίληψη από τους ερμηνευτές τού χαρακτήρα των συγκεκριμένων επί μέρους θεμάτων, της μορφολογίας και των ειδικών ιδιομορφιών της μουσικής που κάθε φορά απέδιδαν. Χωρίς την άσκοπη προσφυγή σε μια στείρα επίδειξη ή σε άλλους εκφραστικούς τρόπους και μανιερισμούς, οι μαθητές ερμήνευσαν τα σχετικά κομμάτια του ρεπερτορίου τους διατηρώντας σ’ όλη τη διάρκεια της ερμηνευτικής διαδικασίας την απαιτούμενη ισορροπία και πραότητα.

   Όλα, επίσης, τα κομμάτια του ορχηστρικού Μέρους αποδόθηκαν με απόλυτη ασφάλεια, ακρίβεια, σαφή άρθρωση και μουσικότητα. Από την πρώτη, κιόλας, στιγμή οι βασικές ποιότητες τής Ορχήστρας έγιναν φανερές. ομοιογένεια στον ήχο των έγχόρδων και των πνευστών και των λοιπών οργάνων, καθαρότητα στη διαστρωμάτωση των ηχοχρωμάτων και επιμελημένη φραστική. Όλοι συνεργάστηκαν με απρόσμενα θετικό τρόπο μεταξύ τους και με τον Αρχιμουσικό, συμβάλλοντας σε αυτό το εξαιρετικό αποτέλεσμα.

Η θυελλώδης ανταπόκριση τού κοινού ήταν απόλυτα αναμενόμενη, αφού η ερμηνεία των παραπάνω μουσικών συνόλων κατάφερε να προσφέρει στον ακροατή μια σπάνια ευκαιρία για συγκινησιακή υπέρβαση από τη σκληρή καθημερινότητα. Ο λυρισμός της μουσικής διευκόλυνε την από καρδιάς προσέγγιση.

   Αξίζουν, όθεν, τα θερμά συγχαρητήριά μας σε όλους τους συντελεστές της προχθεσινής μεγαλειώδους συναυλίας. στους Διευθυντές, τους αρχιμουσικούς, τους καθηγητές και μάλιστα στους μικρούς μαθητές και τις μαθήτριες των Σχολείων. Θερμή ευχή μας η καθιέρωση τής όμορφης αυτής πολιτιστικής Συνάντησης και η θεσμοποίησή της. Κάθε ωραίο πρέπει να έχει συνέχεια στην πνευματική και ηθική αμβλύτητα των ημερών μας!...